Compliments of the Season

Connection ကလည္း စုတ္ျပတ္သတ္ေနတဲ့အတြက္ ပို႔(စ္)အသစ္မတင္ျဖစ္တာ အေတာ္ၾကာပါၿပီ။ တင္ႏိုင္ေအာင္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ႀကိဳးစားေနရင္းကပဲ မေအာင္ျမင္ခဲ့တာပါ။

အခုက်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တစ္ေယာက္ လပြတၱာနားက ရြာေလး ႏွစ္ရြာမွာ တစ္ရြာမွာ ဆယ္ရက္စီ သြားေနရျပန္ပါဦးမယ္။ သူမ်ားေတြ နာတာလူးပြဲေတာ္ကာလ ေပ်ာ္ျမဴးေနခ်ိန္မွာ ကၽြႏ္ုပ္ကေတာ့ ေရမရိွ၊ မီးမရိွ၊ အင္တာနက္ မရိွတဲ့ ရြာကေလးေတြမွာ ေနထိုင္ရင္း ေက်းရြာက လူေတြနဲ႔ အလုပ္ေတြ သြားလုပ္ေနလိုက္ပါဦးမယ္။

အားလံုး ေပ်ာ္ရႊင္ ခ်မ္းေျမ႕ၾကပါေစ၊ မဂၤလာရိွတဲ့ ႏွစ္သစ္ျဖစ္ပါေစ၊ စိတ္လက္ခ်မ္းသာၾကပါေစလို႔ ဆုမြန္ေတာင္းအပ္ပါတယ္ ခင္ဗ်ား။

အတၱေက်ာ္

161209

Both Old and Young to Ponder

က်လူ တက္လူ ထိုႏွစ္လူတို႔ ဆင္ျခင္ဖို႔

ကြန္ပ်ဴတာကို ခိုင္းခ်င္တာ တစ္ခု ရွိလာတယ္။ အဲသလို ခိုင္းတာမ်ိဳးကို လုပ္ေနက်ဆိုေပမယ့္ အျမဲေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ေမ့ေလာက္မွ တစ္ခါ လုပ္ရတာမ်ိဳး ျဖစ္ေနေတာ့ လြဲေခ်ာ္ေနတယ္။ ဘယ္လို ခိုင္းရမယ္ဆိုတာကို ေမ့ေနတယ္ေပါ့။

ဘယ္လိုမွ လုပ္လို႔ မရႏိုင္ေတာ့တဲ့ အဆံုးမွာ သားေတာ္ေမာင္ကို အကူအညီ ေတာင္းရပါေတာ့တယ္။ သူက ခ်က္ခ်င္း အစေဖာ္ေပးတယ္။ လုပ္ခ်င္တာကို လြယ္လြယ္ကူကူ လုပ္လို႔ ရသြားပါေတာ့တယ္။

လုပ္ေနရင္းနဲ႔ စဥ္းစားမိလာတာ တစ္ခု ရွိလာတယ္။ သားေတာ္ေမာင္က အခု ၁၈ ႏွစ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္တံုးက သူက အစစအရာရာ  ကြ်န္ေတာ္တို႔ မိဘေတြကို အားကိုးေနခဲ့ရတာ။ သူ မသိတာ၊ မတတ္တာေတြလည္း ကြ်န္ေတာ္တို႔ကပဲ သင္ေပး၊ ျပေပး လမ္းၫႊန္ေပးခဲ့ရတာ။ ယုတ္စြအဆံုး၊ သည္ကြန္ပ်ဴတာဆိုတဲ့အရာကိုေတာင္မွ သူ႔ကို ကြ်န္ေတာ္ မိတ္ဆက္ေပးခဲ့၊ သင္ေပးခဲ့တာ။

အခုက်ေတာ့ သူ႔ကို ကြ်န္ေတာ္ ဆရာတင္ေနရၿပီ။

မေက်မနပ္ ေျပာလိုက္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ သဘာဝကို ဆင္ျခင္လိုက္မိရတာပါ။

ဟုတ္ပါရဲ႕။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္၊ သား ၄-၅-၆ ႏွစ္ ၇ ႏွစ္ကို ျပန္စဥ္းစားမိတယ္။ အဲတုန္းက သူ႔ကို အားမကိုးႏိုင္ေသးဘူး။ သူက အစစ ကိုယ့္ကို အားကိုးေနရတာ။ သည့္ထက္ ငယ္ေသးတုန္းကဆို သူ စားတာ၊ သူ အဝတ္လဲတာ၊ သူ တစ္ပိုတစ္ပါး သြားတာကအစ လူႀကီးမိဘေတြက  ပံ့ပိုးေပးေနခဲ့ၾကရပါတယ္။ ကူညီေနၾကရပါတယ္။

တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ သူ႔ဟာသူ လုပ္ႏိုင္လာတယ္။ အဲဒီ့ကမွ တစ္ဆင့္၊ သားေရ… လမ္းထိပ္က ဆိုင္ကို ေျပးၿပီး ဟိုဟာေလး ဝယ္ေပးပါဦး၊ ဟိုအိမ္ကို သြားၿပီး ဟိုဟာေလး ပို႔ေပးပါဦး လုပ္ႏိုင္လာတယ္။ ေနာက္က်ေတာ့ မီးေခ်ာင္း လဲတာ၊ ေရစက္က ေလခိုသြားလို႔ ေရခ်ဴတာမ်ိဳးေလးေတြကအစ စက္ကိရိယာတစ္ခုခု အပယိက ခ်ိဳ႕ယြင္းတဲ့အခါ ျပဳျပင္တာမ်ိဳးအထိ သူ႔ကို ခိုင္းလို႔ ရလာတယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ အားကိုးလာရတယ္။

ေဟာ… အခုက်ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ ေမ့ေနတာကို သူ႔ကို ေမးရတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ သူ႔ကို ဆရာတင္လာရတယ္။ ကိုယ္သိႏွင့္ ကြ်မ္းက်င္ၿပီး နယ္ပယ္ျဖစ္ေပမယ့္လည္း သူက ကိုယ့္ထက္ ပို ေသခ်ာေန၊ ပိုသိ၊ ပိုတတ္ေနတာကို အသိအမွတ္ျပဳလာရတယ္။

မ်ိဳးဆက္သစ္နဲ႔ မ်ိဳးဆက္ေဟာင္း။ က်လူနဲ႔ တက္လူရဲ႕ သေဘာပဲဆိုတာ ဆင္ျခင္မိေနတယ္။

ဟုတ္ပါရဲ႕… ကြ်န္ေတာ္က က်လူ။ သူက တက္လူ။ တက္ခါစတုန္းကေတာ့ က်လူကို တက္လူက အားကိုးခဲ့ရတာ။ တက္လူေလး တစ္လူလူ ျဖစ္လာခ်ိန္ကစၿပီး တက္လူကို က်လူက ျပန္အားကိုးလာရၿပီ။

ဒါ သည္ေကာင္ ၁၈ ႏွစ္၊ ကြ်န္ေတာ္ ၅၂ ႏွစ္ပဲ ရွိေသးတယ္။ သတိထားမိသြားတဲ့အတြက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ေက်းဇူးတင္ရမယ္။ ေရွ႕ေလွ်ာက္ သူ႔ကိုပဲ အားကိုးရမွာေတြက တစ္ေန႔တျခား မ်ားလာေတာ့မွာ။ ေနာက္ဆံုးမွာ ကေလးက လူႀကီးျဖစ္၊ လူႀကီးက အိပ္ရာထဲလဲသြားတဲ့အခါ  လူႀကီးျဖစ္လာတဲ့ ကိုယ့္ကေလးကို ျပန္မွီခိုရ၊ အားထားရတဲ့ဘဝ ေရာက္လာမွာပါ။

တကယ္ေတာ့ ဒါ သဘာဝပဲ။ မ်ိဳးဆက္သစ္၊ မ်ိဳးဆက္ေဟာင္း၊ က်လူနဲ႔ တက္လူ၊ လူငယ္နဲ႔ လူႀကီးတို႔ရဲ႕ သဘာဝ။

အဲဒီ့မွာ ဆက္စဥ္းစားေတာ့ ပို စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းလာပါတယ္။

ဘာ့ေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္ သူ႔ကို အားကိုးႏိုင္လာတာလဲ။ တခ်ိဳ႕မိဘေတြ ခမ်ာမ်ားမွာ သားသမီးေတြ အားမကိုးရလို႔ ညည္းညဴေနၾကတာ ၾကားဖူးတယ္။ ဘယ္ေနရာမွ အားမကိုးရဘူး၊ ဘာမွ အားမကိုးရဘူး၊ ဘာညာ။

အဲဒါလည္းျဖစ္ႏိုင္တာပဲ။ အားမကိုးရတဲ့ သားသမီးဆိုတာ ရွိတယ္။ အားမကိုးရတဲ့ လူငယ္ေတြလည္း အမ်ားႀကီးပဲ။

အားကိုးရေအာင္ အေစာႀကီးကတည္းက ျပင္ဆင္ ပ်ိဳးေထာင္ထားရင္ အားကိုးလို႔ရတဲ့ သားသမီး၊ အားကိုးထိုက္တဲ့ လူငယ္ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။  အဲ… လူႀကီးမိဘေတြဘက္က အားမကိုးရေအာင္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ထားမယ္ဆိုလည္း ျဖစ္ေနတာပဲ။

စာဖတ္သူ လူႀကီးမင္း မ်က္ေမွာင္ကုပ္သြားပါသလား။

ဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်ာ။ လူငယ္ေလးေတြ၊ သားသမီးေလးေတြကို လူႀကီး မိဘေတြက ခ်စ္တယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပနဲ႔ ငယ္ငယ္ကတည္းက အလိုလိုက္၊ အႀကိဳက္ေဆာင္လြန္း႐ံုသာမက တဟဲ့ဟဲ့နဲ႔ အစိုးရိမ္ႀကီးကာ ေနရာတကာမွာ ကာဆီးကာဆီးသာ လုပ္ခဲ့ၾကမယ္ဆိုရင္ အဲဒီ့ကေလးခမ်ာမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုၾကည္မႈ နည္းပါးေနၿပီး ဘာကိုမွ ရဲရဲ မလုပ္တတ္ေတာ့မွာ ေသခ်ာပါတယ္။

ေရွးသေရာခါ ျပည္ဗာရာဝယ္ ကုေဋၾကြယ္အား သူေဌးသားလွ်င္ ဆိုၿပီး ေဆြးေျမ႕လြန္းတဲ့ ပံုျပင္ေဟာင္းထဲက နမူနာဟာ ႀကီးလာတဲ့အခါ ဘာမွ အားမကိုးရတဲ့ သားသမီး၊ ႀကီးလာတဲ့အခါ ဘာမွ သံုးမရတဲ့ လူႀကီးတစ္ေယာက္ ျဖစ္လာတာကို ျပဆိုေနပါတယ္။ အစဥ္အလာအရဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီ့သူေဌးသားဟာ ပညာသင္ရမယ့္ အရြယ္မွာ ပညာမသင္ခဲ့လို႔သာ အခုလို ျဖစ္ရတာပဲ၊ အရပ္ရပ္၌ ႏွံအပ္ဥစၥာ ရွိေလပါလည္း သင္ဟာ လူမိုက္ ဒုစ႐ိုက္မို႔ဆိုၿပီး သူ႔ကိုသာ လွိမ့္အျပစ္တင္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ဘယ္သူကမွ အဲဒါ သူ႔မိဘေတြအျပစ္လို႔ မေကာက္ယူခဲ့ၾကဘူး။ ဒါလည္း အျပစ္ေတာ့ မတင္ထိုက္ပါဘူး။ မိဘဆိုတာ ဘုရားနဲ႔ တစ္ဂိုဏ္းထဲဆိုတဲ့ လူ႔ေဘာင္မွာ မိဘရဲ႕ အမွားအမွန္ကို ဆင္ျခင္ သံုးသပ္လိုက္ရင္ပဲ ကံႀကီးထိုက္ေတာ့မလို ျဖစ္ေနေပတာကိုး။ အမွန္ကေတာ့ဗ်ာ၊ ဘုရားနဲ႔ တစ္ဂိုဏ္းထဲ ထားတယ္ဆိုတာက ပူေဇာ္မႈအပိုင္းမွာပါ။ အဆင့္အေနနဲ႔ ေျပာရင္ေတာ့ ဘုရားရွင္ရဲ႕ အဆင့္ကို အဘယ္ပုထုဇဥ္ လူသားကေသာ္မွ် မယွဥ္အပ္ဘူး ဆိုတာေတာ့ ဗုဒၶဘာသာတိုင္း လက္ခံႏိုင္ၾကမယ္ ထင္ပါတယ္။ တစ္ဆင့္တက္ေျပာရင္ မိဘျဖစ္သြားတာနဲ႔ အလံုးစံုကို ထိုးထြင္း သိျမင္ႏိုင္စြမ္းဆိုတဲ့ ဘုရားရွင္မ်ားမွာသာ ရွိတဲ့ ဉာဏ္ေတာ္မ်ိဳး အလိုလို ရရွိမလာဘူးဆိုတာကိုလည္း လက္ခံႏိုင္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒါဆိုရင္ မိဘျဖစ္တာနဲ႔ အမွားကင္းၿပီလို႔ မဆိုႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ အဆိုကိုလည္း လက္မခံခ်င္သည့္တိုင္ လက္ခံၾကရမွာပါ။

တျခားေနရာေတြျဖစ္တဲ့ ကိုယ္က်င့္တရားအရာမွာ မိုးပ်ံေအာင္ ေကာင္းေန၊ သီလငါးပါးကိုလည္း ခါးဝတ္ပုဆိုးေပၚမွာ ခါးပတ္ႀကီး ထပ္ပတ္ထားသလို ျမဲေနသည္ ျဖစ္ေစဦးေတာင္ မိဘျဖစ္တာနဲ႔ သားသမီးကို ထိန္းေက်ာင္းပဲ့ျပင္နည္းကို အလိုလို သိၿပီး မွန္ကန္ေအာင္ ျပဳစုပ်ိဳး ေထာင္ႏိုင္စြမ္းရွိမယ္လို႔ အတတ္ မေျပာႏိုင္မွာလည္း သိပ္ကိုေသခ်ာပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ ကုေဋရွစ္ဆယ္သူေဌးသားဟာ ေကာင္ေသဠင္းတ က်တဲ့အထိ ဘဝပ်က္သြားတယ္ဆိုရင္ သူ႔အျပစ္က အလြန္ဆံုးမွ ၂၅ % သူ႔မိဘ အျပစ္က ၇၅ % လို႔ သံုးသပ္မယ္ဆိုရင္ ကေလးသူငယ္စိတ္ပညာကို သတိမူ မိသူမ်ား သေဘာတူႏိုင္ၾကပါလိမ့္မယ္။

မိဘက ေက်ာင္းထားသားပဲ၊ သူက ေကာင္းေကာင္း မသင္တာ၊ သူကိုက ဉာဏ္ထိုင္းတာ၊ သူကိုက ေတခ်င္ေပခ်င္ ေလလြင့္ခ်င္တာလို႔ ေျပာမယ့္သူေတြလည္း ရွိေကာင္း ရွိႏိုင္ပါတယ္။ လိုသမွ် ဝယ္ေပး၊ ေက်ာင္းေကာင္းမွာ ထားေပး၊ ဘာမဆို ျပည့္စံုေအာင္ လုပ္ေပးေနေပမယ့္ အေဖနဲ႔ အေမတို႔ တစ္ခ်ိန္လံုး ရန္ျဖစ္ေနတာမ်ိဳး၊ အေဖက စီးပြားေရးပဲ လံုးပန္းေနၿပီး သားသမီးကို လွည့္မၾကည့္ႏိုင္တာမ်ိဳးေတြကလည္း ကေလးရဲ႕ ေက်ာင္းေန ေပ်ာ္မႈ၊ ေက်ာင္းစာ စိတ္ဝင္စားမႈ၊ လူမႈေရးစတဲ့ အက်ိဳးတရားေတြအေပၚမွာ မ်ားစြာ ႐ိုက္ခတ္ေနႏိုင္ေသးတဲ့အခ်က္က က်န္ရွိေနပါေသးတယ္။

ဒါက လက္ဦးဆရာျဖစ္တဲ့ မိဘေတြအပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာတာပါ။ အဲဒီ့ကမွ ကေလးက ေက်ာင္းေနၿပီဆိုရင္ ေက်ာင္းက ဆရာေတြကလည္း အဲဒီ့ကေလးရဲ႕ အရည္အခ်င္းအေပၚမွာ ပူးတြဲ တာဝန္ရွိလာပါတယ္။ ဒါကို အထူး ရွင္းလင္းေနစရာ လိုမယ္မထင္လို႔ မရွင္းေတာ့ဘူးေနာ္။ သည္ကမွ တစ္ဆင့္တက္လို႔ အလုပ္ခြင္ ေရာက္လာၿပီဆိုရင္ လူေတာထဲ တိုးဝင္ခါစ လူငယ္ေလးရဲ႕ သင္ယူမႈမွာ အလုပ္ရွင္ေတြနဲ႔ လုပ္ခြင္ဝန္းက်င္က လူေတြရဲ႕ အျပဳအမူေတြ၊ အေနအထိုင္ေတြက ရာခိုင္ႏႈန္း အေတာ္မ်ားမ်ားကို လႊမ္းမိုးေနပါေတာ့မယ္။

မိဘ၊ ဆရာမ်ားနဲ႔ ငယ္ဘဝ ပတ္ဝန္းက်င္က အက်င့္ေကာင္းေတြကို အခိုင္အမာ ပ်ိဳးေထာင္ႏိုင္ခဲ့တယ္၊ ဒါေပမယ့္ လုပ္ခြင္ဝန္းက်င္မွာက်ေတာ့ မိုးခါးေရပဲဆိုၿပီး အမ်ားတကာက အက်င့္ပ်က္ ျခစားေနတယ္ဆိုရင္ အဲဒီ့ လူငယ္ေလးဟာ မိုးခါးေရ လိုက္ေသာက္ဖို႔ အလားအလာ နည္းေနႏိုင္ပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ မိဘ၊ ဆရာမ်ားနဲ႔ ငယ္ဘဝ ဝန္းက်င္ကလည္း ေလ်ာ့တိ၊ ေလ်ာ့ရဲ၊ လုပ္ခြင္ဝန္းက်င္ကလည္း အူလည္လည္ႏိုင္ေနမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီ့လူငယ္ေလးရဲ႕ စာရိတၲပိုင္းဟာ စိတ္ခ်စရာ သိပ္ေကာင္းေနေတာ့မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ တစ္နည္းေျပာရရင္ အားကိုးထိုက္တဲ့ လူႀကီးဘဝကို ရလာစရာ အေၾကာင္းနည္းသြားပါလိမ့္မယ္။

ေျပာင္းျပန္အားျဖင့္ မိဘဆရာနဲ႔ ငယ္ဘဝဝန္းက်င္က အရမ္းႀကီး ေလ်ာ့တိေလ်ာ့ရဲ ျဖစ္ေနခဲ့ေပမယ့္ စနစ္က်တဲ့၊ စည္းကမ္းရွိတဲ့ လုပ္ခြင္ဝန္းက်င္မွာ ေမြ႕ေလ်ာ္လာႏိုင္မယ္၊ လုပ္ခြင္အားလံုးကလည္း စနစ္က်ေနမယ္၊ စည္းကမ္း ရွိေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သူ႔ပင္ကို စ႐ိုက္ကို ေဘးက ၾကပ္မတ္ေပးသြားႏိုင္ျပန္ေသးတာမို႔ အနည္းနဲ႔ အမ်ားေတာ့ အားကိုးရတဲ့ လူႀကီးတစ္ေယာက္ဘဝကို ရလာႏိုင္မလားဆိုတာကလည္း စဥ္းစားဖို႔ သိပ္ေကာင္းတဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္ပါ။

ကြ်န္ေတာ္ ေဆြးေႏြးၾကည့္ခ်င္တာကို ခ်စ္စြာေသာ စာဖတ္သူ လူႀကီးမင္းမ်ား သတိထားမိၾကၿပီလား မသိဘူး။

ျပန္ခ်ဳပ္လိုက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ လူႀကီးေတြဟာ လူငယ္ေတြကို ပခံုးေျပာင္းေပးရမွာဟာ ေရွာင္လႊဲလို႔ မရတဲ့ နိယမတရား၊ အဲလိုနဲ႔ပဲ လူသား မ်ိဳးႏြယ္စု ဆက္လက္ ရွင္သန္ခဲ့ရတဲ့ သေဘာသာျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ အဲဒီ့ ေျပာင္းေပးခဲ့ရမယ့္ ပခံုးေလးေတြ သန္မာမႈ ရွိမရွိ၊ သန္႔စင္မႈ ရွိမရွိ၊ မြန္ျမတ္မႈ ရွိမရွိဆိုတာအတြက္ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းမက ရာခိုင္ႏႈန္းမ်ားစြာ တာဝန္ရွိေနသူမ်ားကလည္း အဲဒီ့ ေနာက္မ်ိဳးဆက္ကို အက်င့္စ႐ိုက္ အေထြေထြကို လက္ဆင့္ကမ္းေပးခဲ့ၾကေလမယ့္ မ်ိဳးဆက္ေဟာင္းအေပၚမွာ တာဝန္ရွိေနတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ပါ။

ဘာရယ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ့္ သားေလးကို ကိစၥငယ္ေလးတစ္ခုအတြက္ အားကိုးလိုက္မိရာက ဆက္လက္ စဥ္းစားမိသြားတာေလးေတြကို စာအျဖစ္ ခ်ေရးၾကည့္လိုက္တာသာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ့္သားဟာ တကယ္အားကိုးထိုက္တဲ့ သားတစ္ေယာက္ ျဖစ္လာ မလာဆိုတာကို သူ႔အနာဂတ္ကသာ ဆံုးျဖတ္ေပးမွာ ျဖစ္သလို ကြ်န္ေတာ္ဟာလည္း လက္ဆင့္အကမ္း ေကာင္းတဲ့ မ်ိဳးဆက္ေဟာင္း ျဖစ္မျဖစ္ဆိုတာကိုလည္း သူ႔အနာဂတ္ကသာ ျပ႒ာန္းသြားေတာ့မွာ ေသခ်ာေနပါတယ္။

စာဖတ္သူ လူႀကီးမင္းကေရာ လက္ဆင့္ကမ္းေကာင္းတဲ့ မ်ိဳးဆက္ေဟာင္း ျဖစ္မွ ျဖစ္ကဲ့လားလို႔ ကိုယ့္ဘာသာ စဥ္းစားျဖစ္မယ္ဆိုရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ္ကေတာ့ မ်ိဳးဆက္သစ္၊ ကိုယ့္ကို လက္ဆင့္ကမ္းေပးေနတဲ့ မ်ိဳးဆက္ေဟာင္းကို ေကာင္းမေကာင္း ျပန္ဆန္းစစ္ရင္း ကိုယ္ဘာလုပ္သင့္တယ္ ဆိုတာကို ဆင္ျခင္ျဖစ္ၾကမယ္ဆိုရင္ေတာ့…

အားလံုးေတြးဆ ဆင္ျခင္ၾကည့္ႏိုင္ၾကပါေစ

အတၱေက်ာ္

(၁၁၁၁၀၉)

—————————————

(ယေန႔ထုတ္ Bi Weekly Eleven ဂ်ာနယ္ အတြဲ ၂ အမွတ္စဥ္ ၃၈ မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ စာမူကို ျပန္လည္ေဖာ္ျပလိုက္တာပါ။)

Disconcerting Experience

နတ္ လူ သာဓု ေခၚေစေသာ္ဝ္

ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ အိပ္ခ်္အိုင္ဗွီ

သရဖူ မဂၢဇင္းမွာ “အထင္ႀကီးခံခ်င္သူ လူတစ္ေယာက္အေၾကာင္း”ဆိုၿပီး ကုရာနတၳိ ေရာဂါသည္ တစ္ေယာက္အေၾကာင္းကို ေရးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ့ ေနာက္ သိပ္မၾကာလွဘူး၊ အဲဒီ့လူ ကြယ္လြန္သြားတယ္။

ေနာက္ သိပ္မၾကာဘူး၊ ကြ်န္ေတာ္နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ အထဲမွာ ကုရာနတၳိေဝဒနာရဲ႕ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ကို ခံစားေနရသူ ေရာဂါသည္တစ္ဦးကို ဆံုရျပန္တယ္။
သည္မွာတင္ ကြ်န္ေတာ္လည္း အေတာ္ေလး တုန္လႈပ္သြားတယ္။

ကြ်န္ေတာ္ဟာ ေယာက္်ားတစ္ေယာက္ ျဖစ္ပင္ျဖစ္လင့္ကစား အခေၾကး ေငြေပးၿပီးမွ အေပ်ာ္အပါး လိုက္စားရတဲ့အလုပ္ကို လံုးဝ စိတ္ပါလို႔ မရဘူး။ အႏုသမားပီပီ ခံစားခ်က္ မပါတဲ့ ကိုယ္လက္ ႏွီးေႏွာမႈကို မသတီတာက ပထမအခ်က္ပါ။

လူပ်ိဳေပါက္တုန္းက တစ္ခါ၊ ႏွစ္ခါေတာ့ စမ္းၾကည့္ဖူးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲသလို စမ္းၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာ တစ္ခုခုမ်ား ျဖစ္ေတာ့မလား၊ ေရာဂါတစ္ခုခုမ်ား ရလာမလားလို႔ ေၾကာင့္ၾကေနရတဲ့ စိတ္အေနကို သည္းမခံႏိုင္တာနဲ႔ ေနာက္ပိုင္းမွာ တစ္ခါမွ မတစ္ခါမိေတာ့ဘူး။

အသက္ကေလး အစိတ္ေက်ာ္လာေတာ့ အေတြးအျမင္က တစ္မ်ိဳး ေျပာင္းသြားတယ္။ ေျပာရရင္ ကြ်န္ေတာ္က နည္းနည္း စြံတယ္။ (ၾကြားတာလို႔ ထင္ခ်င္လည္း ထင္လိုက္ၾကပါေတာ့။) အဲလို စြံေတာ့ကာ ခံစားခ်က္ေလးနဲ႔ ႏုရြရင္း ကဲလို႔ ရတတ္ႏိုင္မွန္းကို သိသြားတယ္။ အခေၾကးေငြ ေပးၿပီးမွ ေပ်ာ္ပါးတယ္ဆိုတာ မစြံႏိုင္တဲ့ ေယာက္်ားေတြမွ လုပ္ရတဲ့အလုပ္မ်ိဳးလို႔ ထင္လာတယ္။

အဲေတာ့ အခေၾကးေငြေပးၿပီး အေပ်ာ္အပါး လိုက္စားတဲ့ အလုပ္နဲ႔ ကြ်န္ေတာ္နဲ႔က ကင္းတယ္။ အသက္ ၃၀ ေက်ာ္မွ အိမ္ေထာင္က်တဲ့ ကြ်န္ေတာ္ဟာ အိမ္ေထာင္က်ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာလည္း ေျခက သိပ္မၿငိမ္ဘူး။ ကဲတာကေတာ့ အခါအားေလ်ာ္စြာ ရွိေနခဲ့တာပဲ။ ဒါေပမယ့္ ေစာေစာက ေျပာသလို ေၾကးစားေတြနဲ႔ ေပ်ာ္ပါးတာမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ဘူး။

ကြ်န္ေတာ့္ဘာသာ အိမ္ေထာင္ေရးျပင္ပ အေရးအခင္းကို ခင္းက်င္းၿပီး ေဖာက္တာ သက္သက္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ ၁၉၉၃၊ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းေလာက္မွာ ကြ်န္ေတာ္နဲ႔ ျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ မိန္းမက ျပႆနာ။ သူက ကြ်န္ေတာ္နဲ႔ လာျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာ အိမ္ေထာင္ ကြဲၿပီးခါစ။
ကြ်န္ေတာ္ သတိ လစ္သြားတာက သူနဲ႔ ကြာရွင္းလိုက္တဲ့ သူ႔ေယာက္်ားေဟာင္းက မူးယစ္ေဆးသမား ရင့္မႀကီး ဆိုတာကိုပဲ။ ကြ်န္ေတာ္နဲ႔ သူနဲ႔ ျဖစ္ၾကၿပီးတဲ့ေနာက္ သူ႔လမ္းသူ ဆက္ေလွ်ာက္၊ ကြ်န္ေတာ့္လမ္း ကြ်န္ေတာ္ ဆက္ေလွ်ာက္ေနစဥ္ကာလမွာပဲ အဲဒီ့ပုဂၢိဳလ္လည္း ကုရာနတၳိေရာဂါနဲ႔ ကြယ္လြန္သြားတဲ့ သတင္းကို ၾကားလိုက္ရတယ္။

စာဖတ္သူတို႔ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။

အဲသလိုလည္း ၾကားရေရာ ကြ်န္ေတာ္လည္း ပ်ာသြားပါေတာ့တယ္။ ဒါနဲ႔ ၉၄ ႏွစ္ဦးမွာ ေသြးေဖာက္စစ္မိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ့တုန္းကေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ သိေနသလိုပဲ၊ ဘာမွ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာကို ေျပာပါတယ္။

ေဆးစစ္ခ်က္ထြက္လာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ ယံုတဲ့ အတိုင္းပါပဲ၊ ကြ်န္ေတာ့္မွာ ကုရာနတၳိ ေရာဂါပိုး ရွိမေနပါဘူး။

အဲဒီ့အေရးအခင္းဟာ အိမ္ေထာင္က်ၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ က်ဴးလြန္မိတဲ့ ဒုတိယအေရးအခင္းပါ။ အဲဒါၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တစ္ေယာက္ အေတာ္ေလး အပိုးက်ိဳး သြားပါေတာ့တယ္။ အိမ္ေထာင္ေရး ေဖာက္ျပန္မႈေတြကို ဆက္လက္ မက်ဴးလြန္ျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။

ဒါေပမယ့္ အကုသိုလ္အမႈေတြ ျပဳဖူးသူမို႔ထင္ပါရဲ႕၊ ၁၉၉၄ ႏွစ္လည္မွာ ယာဥ္တိုက္မႈတစ္ခု အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္လိုက္ပါတယ္။ ျဖစ္တဲ့ေနရာက ရန္ကုန္-မႏၲေလး အေဝးေျပး လမ္းေပၚမွာပါ။ အခင္းျဖစ္ပြားတဲ့ ေနရာအနားမွာ ရွိတဲ့ ေက်းရြာ ရဲစခန္းကေန ကြ်န္ေတာ့္ကို ျပည္သူ႔ေဆး႐ံုကို ေခၚသြားပါတယ္။
ေဆး႐ံုကို ေရာက္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္ကို ေမးခိုင္ေရာဂါ ကာကြယ္ေဆး ထိုးပါတယ္။ မီးပ်က္ေနတဲ့အတြက္ ညစ္ေထးေထး အပ္ကို စနစ္တက် ျပဳတ္ထားသလား၊ မျပဳတ္ထားဘူးလားဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္ ဘယ္လိုမွ မေဝခြဲႏိုင္ပါဘူး။ မျပဳတ္ထားဘူးဆိုရင္လည္း ကြ်န္ေတာ့္မွာ ေဆးအထိုး မခံဘူးဗ်ာလို႔ ျငင္းလို႔ ရႏိုင္တဲ့ အေနအထားမွာ ရွိမေနခဲ့ဘူး။

ပိုဆိုးတာက ကြ်န္ေတာ့္ေခါင္းက ဒဏ္ရာကို စစ္ေဆးၿပီး ေဆးထည့္ဖို႔အတြက္ ဆံပင္ေတြကို ရိတ္တဲ့အခါမွာပါ။ ဆံပင္ရိတ္တာကို မုတ္ဆိတ္ေမြး ရိတ္တဲ့ ဂ်ဳတ္နဲ႔ ရိတ္ပါတယ္။ ေဆး႐ံု အကူလုပ္သားတစ္ဦးက ရိတ္တာပါ။

သူ႔လက္ထဲမွာ ကိုင္လာတဲ့ ဂ်ဳတ္ကိုၾကည့္ၿပီး ကြ်န္ေတာ္ အေတာ္စိတ္ ဆင္းရဲသြားခဲ့ပါတယ္။ ဒါးနဲ႔ ဂ်ဳတ္ၾကားမွာ ေသြးစေသြးနေတြနဲ႔ အေမြးမည္းမည္းေတြ ကပ္ၿငိေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္က အိပ္ရာေပၚမွာ ပက္လက္၊ လူမ်ား ထူမေပးမွ လႈပ္ႏိုင္တဲ့ အေနအထားကို ေရာက္ေနေတာ့ “ျဖစ္ခ်င္တာသာ ျဖစ္ပါေစေတာ့”ဆိုတဲ့ မထူးစိတ္နဲ႔ သူ လုပ္သမွ် ၿငိမ္ခံေနခဲ့ရပါေတာ့တယ္။

သည္အျဖစ္ဟာ ကြ်န္ေတာ့္အတြက္ အိပ္မက္ဆိုး တစ္ခုပါပဲ။ အဲဒီ့ ယာဥ္တိုက္မႈေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ့္ တင္ပါးဆံုခြက္ ကြဲအက္သြားပါတယ္။ ဒဏ္ရာေၾကာင့္ ခြဲစိတ္ ကုသခံလိုက္ရပါေသးတယ္။ ခြဲစိတ္ ကုသခံတဲ့အခါမွာေတာ့ ရန္ကုန္မွာပါ။ ထံုးစံအတိုင္း ေသြးသြင္းခဲ့ရေသးတာလည္း အမွန္ပါ။

အခု၁၉၉၈ခုႏွစ္မွာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္လည္း လူေကာင္းပကတိျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ၁၉၉၅ေလာက္မွာတုန္းက ေရယုန္ေတြ ေပါက္လိုက္ပါေသးတယ္။ သည္ၾကားထဲမွာ မၾကာေသးခင္က ေသြးစုနာေတြ ဟိုတစ္လံုး၊ သည္တစ္လံုး ထြက္လာတဲ့အျပင္၊ ဟိုနားက ယားလိုက္၊ သည္နားက ယားလိုက္နဲ႔ျဖစ္ေနေတာ့ ကြ်န္ေတာ္လည္း လန္႔တန္႔တန္႔ ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။

အထက္မွာ ေရးခဲ့သလို ကြ်န္ေတာ္ဟာ ေသြးေဖာက္ စစ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ လိင္အေပ်ာ္အပါး လိုက္စားတဲ့အမႈကို လံုးလံုးႀကီး ကင္းေအာင္ ေနခဲ့ပါတယ္။ အရင္ကလိုေတာင္ အိမ္ေထာင္ေရး ေဖာက္ျပန္မႈေတြကိုလည္း မက်ဴးလြန္ျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။

မူးယစ္ေဆးနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္နဲ႔ကလည္း အေဝးႀကီးပါ။ ဒါေပမယ့္ ေဆး႐ံုေပၚမွာ စိတ္မသတီစရာ ေကာင္းလွတဲ့ အပ္နဲ႔ ေဆးထိုးခံခဲ့၊ ရြံစရာ ေကာင္းလွတဲ့ ဂ်ဳတ္နဲ႔ ေခါင္းရိတ္ ခံခဲ့ရတဲ့အျပင္၊ ေသြးသြင္းကုသမႈကိုပါ ခံယူခဲ့ဖူးသူအေနနဲ႔က်ေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ေတြက အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ က်န္းမာေရး ဗဟုသုတ မရွိရင္လည္း အေၾကာင္းဟုတ္ခ်င္မွ ဟုတ္မွာပါ။ အခုက်ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္က စာေလးေပေလး ဖတ္ထားတဲ့အျပင္ ကြ်န္ေတာ့္ အလုပ္ တာဝန္အရ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ကုရာနတၳိေရာဂါ ေယဘုယ် အေျခအေန စာတမ္းကို ျပဳစုခဲ့ရဖူးသူလည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒီ့စာတမ္း အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ဌာနေတြ၊ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ေမးျမန္းခဲ့ရတာမို႔ သာမန္လူထက္စာရင္ သည္ကိစၥေတြကို ေတာ္ေတာ္ေလး သိထားေတာ့တာေပါ့။

သည္ၾကားထဲ ေရယုန္ေပါက္လို ေပါက္၊ ယားနာျဖစ္လို ျဖစ္၊ ေသြးစုနာ ထြက္လို ထြက္ေတြပါ ျဖစ္လာတဲ့အခါ ကြ်န္ေတာ့္မွာ ေနစရာ မရွိေတာ့ဘူး။ ပိုဆိုးတာက ကြ်န္ေတာ္က သူမ်ား အဲသလို ေရာဂါျဖစ္ေနတဲ့ အေၾကာင္းကို ေရးျပထားမိတဲ့သူ။

အဲေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ ပ်ာေနတာ မဆန္းလွပါဘူး။

ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ စိတ္ႏွလံုး ဒံုးဒံုးခ်ၿပီး ေဆးစစ္ဖို႔ လုပ္ရပါေတာ့ တယ္။ ဟိုအနာ၊ သည္အနာေလးေတြကလည္း ေတာ္ေတာ္နဲ႔ အသားႏု မတက္ႏိုင္ ျဖစ္ေနေတာ့ ဆီးခ်ိဳမ်ား ျဖစ္ေနသလားဆိုၿပီး စစ္ဖို႔ပါ လိုအပ္ေနတာနဲ႔ တစ္ပါတည္း ေပါင္းစစ္ဖို႔ စဥ္းစားရတာပါ။

ေသြးစစ္ၾကည့္တဲ့ ေန႔

အဲဒီ့ေန႔က စေနေန႔ပါ။ ဆီးခ်ိဳကို က်က်နန စစ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ည ဆယ္နာရီေက်ာ္တဲ့အခ်ိန္ကတည္းက ေရက လြဲရင္ ဘာဆို ဘာမွ မစားမေသာက္ဘဲ ေနထားခဲ့ၿပီး မနက္ ရွစ္နာရီမွာ ေသြးသြားေဖာက္ပါတယ္။

ေသြးမေဖာက္ခင္ စာရင္းေပးတဲ့အခါမွာ ဆီးခ်ိဳနဲ႔ အိပ္ခ်္အိုင္ဗွီ စစ္မယ္လို႔ ေျပာလိုက္တဲ့အခါ စာရင္းယူသူက ဘာမွ မျဖစ္ေပမယ့္ အဲဒီ့စားပြဲမွာ ထိုင္ေနတဲ့ ဧည့္သည္တစ္ေယာက္ကေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္မ်က္ခြက္ကို စူးစူးစမ္းစမ္း လွမ္းၾကည့္ပါတယ္။ သူ႔မ်က္လံုးေတြက တစ္မ်ိဳးေတာ့ တစ္မ်ိဳးပါပဲ။ အထင္ေသးသလိုလို၊ သနားသလိုလို အၾကည့္မ်ိဳးနဲ႔ပါ။

ေတာ္ပါေသးရဲ႕၊ ျမင္သာတဲ့ ေနရာမွာ ဘာအနာမွ မရွိသလို၊ လူကလည္း ခပ္ဖိုင့္ဖိုင့္၊ အသားအေရကလည္း စိုစိုျပည္ျပည္ ရွိေနေပလို႔ေပါ့။ အဲလိုသာ မဟုတ္ရင္ အဲဒီ့လူ ထမ်ား ေျပးေလမလားပဲ။

ေဆးခန္းက စစ္ခ်က္ကို ၁၂နာရီခြဲမွ လာယူပါလို႔ ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္လည္း ဘာမွ ေစာဒက တက္မေနေတာ့ဘဲ အိမ္တန္းျပန္ခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီ့ေန႔ကေတာ့ ေတာ္ေတာ့္ကို ကသိကေအာက္ ျဖစ္ရတဲ့ေန႔ပါ။

“အိပ္ခ်္အိုင္ဗွီပိုး ရွိေနၿပီဆိုတာ ေသခ်ာသြားရင္…”ဆိုတဲ့ အေတြးက တစ္ရံမလပ္ ဖိစီးေနပါေတာ့တယ္။ သမီးက ကိုးႏွစ္၊ သားက ခုနစ္ႏွစ္ ဆိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္ကေလးေတြက ငယ္လွပါေသးတယ္။ သူတို႔ေလးေတြအတြက္လည္း ပူခ်င္သလိုလိုပါ။ ကြ်န္ေတာ့္မွာ ရွိေနၿပီဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ့္ဇနီးမွာလည္း အလားတူ ျဖစ္ဖို႔က ေသခ်ာသေလာက္ပါ။

ဒါေပမယ့္ သူတို႔ထက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ပိုပူေနတာပါ။ ဓာတ္ခြဲခန္းက ေပးတဲ့အေျဖဟာ ေပါ့ဇတစ္ဗွ္သာဆိုရင္ ဘာလုပ္ရမလဲဆိုတဲ့ အေတြးက ဖိစီးေနပါတယ္။ ၾကံရာမရတဲ့ အဆံုးမွာ တရားမွတ္ပါတယ္။ အခုတေလာ တရားေလးကို ႀကိဳးၾကား မွတ္ျဖစ္ေနေတာ့ နည္းနည္းေတာ့ ေနသာသလို ရွိသြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ စိုးရိမ္စိတ္က ျပန္ျပန္လႊမ္းလာတယ္။

ဒါနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္လည္း တဆံုး ေတြးခ်လိုက္ေတာ့တယ္။

ဟုတ္ၿပီ၊ ကြ်န္ေတာ့္မွာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗွီပိုးရွိေနတာ ေသခ်ာသြားၿပီ ဆိုပါစို႔။ ကြ်န္ေတာ္ ဘာလုပ္မလဲ။

ပထမဆံုးအခ်က္က သည္ကိစၥကို လူမသိေအာင္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ဖံုးထားဖို႔ စဥ္းစားပါတယ္။ လူေတြက စာနာစိတ္နဲ႔ ဆက္ဆံေတာ့မွာ မဟုတ္တာကို သိေနလို႔ပါ။ အဲဒီ့ေရာဂါပိုး ရွိေနၿပီဆိုတာနဲ႔ ကု႒ႏူနာ ေရာဂါသည္လို ၾကဥ္ၾကေတာ့မယ္ဆိုတာ ေသခ်ာေနပါတယ္။ အဲသလို ၾကဥ္ၾကတာလည္း ကြ်န္ေတာ့္မ်က္ျမင္ပါ။

အမွန္က ေသြးခ်င္း ထိေတြ႕မိစရာ အေၾကာင္းမရွိသမွ် ေရာဂါ မကူးႏိုင္ပါဘူး။ ေလကေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျခင္ကေသာ္လည္းေကာင္း၊ တံေတြးတို႔၊ ဘာတို႔ကေသာ္လည္းေကာင္း အိပ္ခ်္အိုင္ဗွီ ဗိႈင္းရပ္စ္ပိုးကို သယ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း အလ်ဥ္းမရွိတာမို႔ အိပ္ခ်္အိုင္ဗွီ ေရာဂါပိုးရွိသူနဲ႔ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္တာ၊ ထမင္းတစ္ဝိုင္းတည္း စားတာ၊ တစ္အိမ္တည္း အတူေနတာမ်ိဳးဟာ ဘယ္လို မွ ေရာဂါ မကူးႏိုင္ပါဘူး။ ဆရာဝန္တိုင္းက သည္အခ်က္ကို ခိုင္ခိုင္မာမာ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ လူၿပိန္းေတြဟာ လူတစ္ေယာက္မွာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗွီပိုး ရွိေနၿပီဆိုတာနဲ႔ သူတို႔ကို ခ်က္ခ်င္း လက္ငင္းပဲ ကူးေတာ့မယ့္အတိုင္း ခပ္႐ိုင္း႐ိုင္း၊ ခပ္ခြာခြာ ေနလိုက္ၾကဖို႔ အားထုတ္ေတာ့တာကို ကြ်န္ေတာ့္မ်က္လံုးနဲ႔ တပ္အပ္ ျမင္ဖူးထားပါတယ္။ အဲေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္မွာ အဲလို ေရာဂါ ရွိေနၿပီဆိုတာကို အမ်ားသိေအာင္ ဖြင့္ေျပာလို႔ မျဖစ္ဘူးဆိုတာကို အလိုလို နားလည္ေနပါတယ္။

ဖြင့္မေျပာသည့္အတိုင္ အေနအထိုင္ကိုေတာ့ ဆင္ျခင္ရေတာ့မွာပါ။ ကိုယ့္ေရာဂါ၊ သူတစ္ပါးကို မကူးေစဖို႔အေရးအတြက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ထိန္းဖို႔၊ ကိုယ္သံုးတဲ့ လက္သည္းညႇပ္၊ ဘီး၊ ဇြန္း၊ ခက္ရင္း၊ ေသာက္ေရခြက္၊ ဆပ္ျပာမ်ားကအစ သတ္သတ္ခတ္ခတ္ ထားဖို႔ကိုလည္း စဥ္းစားလိုက္ပါတယ္။

ကြ်န္ေတာ့္အေျခအေနနဲ႔ဆိုရင္ ေရာဂါပိုးက ခပ္ႏုႏုအဆင့္မွာပဲ ရွိေလာက္ပါတယ္။ အဲဒါဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ့္အတြက္ အသက္ရွင္ေနထိုင္ခြင့္က အနည္းဆံုး သံုး၊ ေလးႏွစ္ေတာ့ က်န္ပါေသးတယ္။ ဆိုေတာ့ လူမရိပ္မိေသးသမွ် ကာလပတ္လံုး အလုပ္ကို ဖိလုပ္ၿပီး က်န္ရစ္သူ မိသားစုအတြက္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ရွာေဖြ စုေဆာင္းေပးသြားဖို႔ကို ဒုတိယအဆင့္ စဥ္းစားပါတယ္။

ၿပီးရင္ ကြ်န္ေတာ္ ေရးခ်င္လ်က္နဲ႔ ခ်မေရး ျဖစ္ေသးတာေတြကို ဖိေရး သြားဖို႔ စဥ္းစားပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္မွာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗွီပိုး ရွိေနတဲ့အေၾကာင္းကိုလည္း ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္မွာ တရားဝင္ လူသိရွင္ၾကား ေရးသားၿပီး ေၾကညာသြားဖို႔ စိတ္ကူးလိုက္ပါတယ္။
ေနာက္ဆံုး တစ္ခ်က္ကေတာ့ အခ်ိန္ရွိသေရြ႕ တရားအားထုတ္ေနဖို႔ပါ။ ပိုက္ဆံရွာတဲ့ အလုပ္၊ စာေရးတဲ့ အလုပ္ေတြကို ဖိလုပ္ၿပီး အခ်ိန္အား ရသမွ်မွာ သတိပ႒ာန္တရားေလး ႐ႈမွတ္ေနဖို႔ကိုလည္း တစ္ပါတည္း စဥ္းစားလိုက္ပါတယ္။

အဲေတာ့မွ စိတ္က နည္းနည္း ၿငိမ္သြားတယ္။ တရားကိုလည္း ျပန္လည္ ႐ႈမွတ္လို႔ ရသြားတယ္။

ဆယ့္ႏွစ္နာရီ ခြဲၿပီးတဲ့ ေနာက္

ေဆးခန္းက ခ်ိန္းလိုက္တဲ့အခ်ိန္ ၁၂ နာရီခြဲက်ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ ေရွာင္လိုက္ပါတယ္။ ေဆးစစ္ခ်က္ကို သြားမယူေသးပါဘူး။

ေန႔ခင္း သံုးနာရီမွာ ၿမိဳ႕ထဲဆင္းၿပီး သင္တန္းတစ္ခု တက္စရာရွိေနတာနဲ႔ အဲဒီ့အခ်ိန္က်မွပဲ တစ္ပါတည္း သြားယူလိုက္ေတာ့မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ၿပီး ေရႊ႕ဆိုင္းလိုက္တာပါ။ အမွန္ကေတာ့ ေဆးစစ္ခ်က္ကို သိလည္း သိခ်င္လွတယ္၊ သိရမွာလည္း မရဲသလိုျဖစ္ေနတာ။

ဒါနဲ႔ အိမ္မွာပဲ လွည့္ပတ္ၿပီး ေနေနလိုက္တယ္။ ကေလးေတြနဲ႔ ေဆာ့လိုက္၊ သီခ်င္းေလး ဖြင့္နားေထာင္လိုက္၊ စာအုပ္ကေလးတစ္အုပ္ေလာက္ ေကာက္လွန္လိုက္နဲ႔၊ ဂဏွာ မၿငိမ့္တၿငိမ္ေပါ့။

ႏွစ္နာရီ ထိုးခါနီးက်ေတာ့ ေရဝင္ခ်ိဳးတယ္။ ေရခ်ိဳးအၿပီးမွာ စိတ္က သိသိသာသာႀကီးကို ပိုလႈပ္ရွားလာတယ္။ အဝတ္အစားလဲ၊ သင္တန္းနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာ စာအုပ္စာတမ္းေတြ ထည့္၊ ၿပီးေတာ့ ကားေသာ့ယူ၊ အိမ္က ထြက္။ ေလွကားတစ္ဝက္ ေရာက္ေတာ့မွ ပါေလရာ တယ္လီဖုန္းေလး က်န္ရစ္ခဲ့တာကို သတိရလို႔  တစ္ေခါက္ ျပန္တက္၊ တံခါးေခါက္၊ ဖုန္းယူ။

စိတ္က ေတာ္ေတာ့္ကို လႈပ္ေနၿပီ။ ကားေမာင္းရင္းနဲ႔ သတိပ႒ာန္ဘက္ကို စိတ္ေျပာင္းရျပန္တယ္။ ဂီယာကို ထိုးထည့္လိုက္တာ၊ ဘယ္ဘက္ေျခကို အၾကြမွာ ညာဘက္ေျခဖ်ားကို ဖိနင္းလိုက္တာ၊ မ်က္စိက လမ္းေပၚကို ၾကည့္ေနတာ၊ တစ္ခုစီ သိေနေအာင္ အားထုတ္ေနမိတယ္။

ဒါေပမယ့္ အဲဒါလည္း ခဏပဲ။ ေတာ္ၾကာေနေတာ့ “ေပါ့ဇတစ္ဗွ္” ျဖစ္ေနရင္ဆိုတဲ့ အေတြးက ဝင္လာတယ္။ ေျခဖ်ား၊ လက္ဖ်ားေတြေတာင္ ေအးေတးေတး ျဖစ္လာသလိုပဲ။ ကားထဲက ေလေအးစက္ကို ဖြင့္ထားေပမယ့္ ေခြ်းကလည္း ျပန္ခ်င္ခ်င္ရယ္။

သီခ်င္းေခြကို ထိုးထည့္လိုက္တယ္။ “အိပ္မေပ်ာ္ေသာ ညမ်ား” သီခ်င္း သံေပၚလာေတာ့ လိုက္ေအာ္ေနလိုက္တယ္။ ပါးစပ္ကသာ ေအာ္ေနတာ၊ လက္နဲ႔ ေျခေတြကလည္း ကားေမာင္းတဲ့ အလုပ္ကို ဖိဖိစီးစီးသာ လုပ္ေနတာ၊ မ်က္စိကလည္း လမ္းမကို မမွိတ္မသုန္သာ ၾကည့္ေနတာ၊ စိတ္ကေတာ့ဗ်ာ၊ “ေပါ့ဇတစ္ဗွ္”သာ ျဖစ္ေနရင္ဆိုတဲ့ တဝဲလည္လည္ထဲမွာ နစ္ျမဲနစ္လ်က္ပဲ။

သည္လိုနဲ႔၊ ေဆးခန္းနဲ႔ နီးသထက္ နီးလာတယ္။ အဲဒီ့အခါ ေန႔လည္က အိမ္မွာ ေတြးထားတဲ့ အေတြးက ပိုမို ခိုင္မာလာတယ္။

ေပါ့ဇတစ္ဗွ္ဆိုလည္း ဘာအေရးလဲ။ လုပ္စရာ ရွိတာေတြကို အဆင္သင့္ စဥ္းစားထားၿပီးသားပဲ။ လူမသိေအာင္ဖံုးလို႔ ရႏိုင္သမွ် ဖံုးထားမယ္၊ ဒါေပမယ့္ လူေတြကို ေရာဂါမကူးေအာင္ ကိုယ့္ဘာသာ အစြမ္းကုန္ ဆင္ျခင္ ေနထိုင္မယ္၊ ၿပီးရင္ ပိုက္ဆံ ရွာႏိုင္သမွ် ရွာမယ္၊ စာေတြ ေရးႏိုင္သမွ် ေရးမယ္၊ တရားကိုလည္း အခ်ိန္ရွိသမွ် အားထုတ္မယ္။ ေသတာကေတာ့ ေသမွာပဲ၊ အခုမေသလည္း ေနာက္ေတာ့ ေသကို ေသရဦးမွာပဲ။ ေလာေလာဆယ္ မေသေသးတာကိုပဲ ေက်းဇူးတင္…

အဲသလို ေတြးခ်လိုက္တဲ့အခါ စိတ္က နည္းနည္းျပန္ၿငိမ္သြားျပန္တယ္။

ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ေဆးခန္းနဲ႔ အနီးဆံုးေနရာမွာ ကားကို ရပ္လိုက္ရၿပီ။

ကားေပၚက အဆင္းမွာ စိတ္ကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး စုစည္းၿပီးသြားၿပီ။

ေနဦး… တစ္ခုက်န္ေနေသးတယ္။ မိသားစုကိုေရာ ဖြင့္ေျပာရမလား။ ဇနီးသည္ကိုေတာ ့ဖြင့္ေျပာလိုက္တာ ေကာင္းပါတယ္။ သူ စိတ္ခိုင္သည္ျဖစ္ေစ၊ မခိုင္သည္ျဖစ္ေစ၊ ေျပာျပလိုက္တာက အားလံုးအတြက္ ေကာင္းတယ္။ သူ႔ကိုေတာ့ ခ်က္ခ်င္း ေျပာမွ ျဖစ္မယ္။

အေျဖ

အံ့ဩဖို႔ ေကာင္းတာတစ္ခုက အဲသလို စိတ္ႏွလံုးလည္း ဒံုးဒံုးခ်ၿပီးသြားတဲ့ အခါ ကြ်န္ေတာ္ အေတာ္ တည္ၿငိမ္သြားတယ္။ ေဆးခန္းကို လွမ္းေနတဲ့ ေျခေထာက္ေတြက ေလးတိေလးကန္လည္း ျဖစ္မေနေတာ့ဘူး။

ေဆးခန္းထဲကို ေရာက္ေတာ့ ေငြေျပ ရွင္းထားခဲ့တဲ့ ေျပစာကို ထုတ္ျပလိုက္တယ္။ တာဝန္ခံက “၁၂ နာရီခြဲ ခ်ိန္းထားတဲ့ဟာလား”လို႔ ေမးေတာ့ “ဟုတ္ကဲ့”လို႔ ေျဖတဲ့ ကြ်န္ေတာ့္အသံကိုလည္း ကြ်န္ေတာ္ သေဘာက်သြားတယ္။ ပံုမွန္အတိုင္း တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ပဲ။

တာဝန္ခံက စာရြက္ထပ္ကို ေမႊေနတယ္။ အေျဖက ပိုးေတြ႕၊ မေတြ႕ တစ္ခုခုပဲ။ ေတြ႕လည္း ေတြ႕တာေပါ့။ တျခားသူေတြလို သည္ေဆးခန္းက မဟုတ္ႏိုင္ေသးပါဘူး၊ မွားခ်င္ မွားေနမွာပါဆိုၿပီး ေနာက္တစ္ေနရာ ေျပာင္းၿပီး စစ္ဖို႔လည္း စိတ္မကူးပါဘူး။

တာဝန္ခံက စာရြက္တစ္ရြက္ကို ဆြဲထုတ္လိုက္တဲ့အခါမွာေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္ မ်က္လံုးက ဇယားကြက္ေတြရဲ႕ တစ္ေနရာကို တန္းခနဲ ေရာက္သြားတယ္။
သည္ဓာတ္ခြဲခန္းမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔႐ံုးက ဝန္ထမ္းေတြအားလံုး ႏွစ္စဥ္၊ ဆီး၊ ဝမ္း၊ ေသြး စစ္ေနက်။ ကြ်န္ေတာ္တို႔႐ံုးက ဝန္ထမ္းအားလံုးကို ႏွစ္စဥ္ က်န္းမာေရး စစ္ေဆးေပးတဲ့ အေလ့အထ ရွိတယ္ေလ။

အဲေတာ့ သည္ဓာတ္ခြဲခန္းကထုတ္တဲ့ ေသြးစစ္ခ်က္ စာရြက္ရဲ႕ညာဘက္ ေကာ္လံထိပ္မွာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗွီပိုး စစ္တာကို ျပတဲ့ေနရာ ရွိမွန္းသိေနတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ၾကည့္လိုက္ေတာ့ အဲဒီ့ေနရာလပ္မွာ တံဆိပ္တံုးနဲ႔ NEGATIVE လို႔ ႏွိပ္ထားတာကို ေတြ႕သြားတယ္။

ကြ်န္ေတာ့္ရင္ထဲက အလံုးႀကီးလည္း အဲေတာ့မွပဲ လိႈက္ခနဲ က်သြားပါေတာ့တယ္။ ဆီးခ်ိဳအတြက္ ေသြးထဲက ဂလူးကို႔စ္ ပါဝင္မႈႏႈန္းကို ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ၉၆ တဲ့။ စံၫႊန္းကိန္းမ်ားအရ အစာမစားဘဲ စစ္ရင္ ၈၀ မွ ၁၁၀ အတြင္း ရွိေနရမယ္လို႔ ဆိုတဲ့အတြက္ ဆီးလည္း ခ်ိဳမေနဘူး။ ပံုမွန္ဆိုတာ သိလိုက္တယ္။

ဓာတ္ခြဲခန္း တာဝန္ခံက “ႏွစ္ခုစလံုး ေကာင္းပါတယ္”လို႔ ကြ်န္ေတာ့္ကို ေျပာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္လည္း ဘာမွ ျပန္ေျပာမေနေတာ့ဘဲ ေခါင္းကိုသာ ညိတ္ျပလိုက္တယ္။ စိတ္ထဲမွာ အေတာ့္ကို ေပ်ာ္သြားၿပီ။ ေနရထိုင္ရတာလည္း ေပါ့ပါး လြတ္လပ္သြားၿပီ။

ေဆးခန္းက ျပန္ဆင္းလာတဲ့အခါ ကြ်န္ေတာ့္ေျခေထာက္ေတြက ေျမႀကီးနဲ႔ေတာင္ ထိမေနေတာ့ဘူး ထင္ရေအာင္ကို ေပါ့ပါးေနပါေတာ့တယ္။
အဲဒီ့ေန႔က ေတြ႕သမွ် လူတိုင္းကိုလည္း ကြ်န္ေတာ့္ အေပ်ာ္ေတြ မွ်ေပးမိေသးတယ္။

ဒါေပမယ့္ NEGATIVE ဆိုတာကို မျမင္လိုက္ရေသးခင္အထိ ခံစားေနရတဲ့ ခံစားမႈကိုေတာ့ တစ္သက္တာ ေမ့လို႔ရမယ္ မထင္ေတာ့ဘူး။ တကယ့္ကို အူလိႈက္သည္းလိႈက္ ပူပန္ ထိတ္လန္႔ေနခဲ့ပံုမ်ားေလ။ စာနဲ႔ ေရးျပလို႔ကေတာ့ သည္ေလာက္ပဲ ေရးတတ္ပါတယ္။ ေျပာမယံု၊ ၾကံဳဖူးမွ သိႏိုင္မယ့္ စိတ္လႈပ္ရွားမႈမ်ိဳးမို႔ သည့္ထက္လည္း ပိုေရးမျပတတ္ေတာ့ပါဘူး။

စဥ္းစားစရာ

တစ္ဆက္တည္းမွာပဲ၊ ေရာဂါပိုးသာ ကြ်န္ေတာ့္ ေသြးထဲမွာ ရွိေနခဲ့ရင္ဆိုတဲ့ အေတြးနဲ႔ ေတးၿပီး စဥ္းစားထားခဲ့သမွ်ကိုလည္း ျပန္သတိရတယ္။

ကြ်န္ေတာ့္အသက္ ၄ ၀ေက်ာ္ပါၿပီ။ အမွည့္တဝင္းဝင္း၊ အကင္းတျဖဳတ္ျဖဳတ္ဆိုသလိုပဲ၊ ကြ်န္ေတာ္နဲ႔ မတိမ္းမယိမ္းေတြ၊ ကြ်န္ေတာ့္ထက္ ငယ္သူေတြရဲ႕ နာေရးေၾကာ္ျငာေတြကိုလည္း ေန႔စဥ္ ေတြ႕ျမင္ေနရပါတယ္။ ဆိုလိုတာက ေသျခင္းတရားဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕လက္တစ္ကမ္းမွာ ေခ်ာင္းေနတဲ့ မုဆိုးပါ။

ဘယ္အခ်ိန္၊ ဘယ္ကာလမွာ ေရာက္လာမယ္၊ ဘယ္အခ်ိန္၊ ဘယ္ကာလမွာ ေသမိန္႔ကို ရင္ဆိုင္ရမယ္ဆိုတာ ဘယ္သူမွ ေသခ်ာတိက် မေျပာႏိုင္ပါဘူး။ မေသခင္ကာလမွာေတာ့ မာန္ေတြ၊ မာနေတြ၊ ပညာေတြ၊ ဂုဏ္ေတြ၊ ဥစၥာဓနေတြ၊ မုန္းျခင္း၊ ခ်စ္ျခင္းေတြ၊ နာက်ည္းခံျပင္းတာေတြ၊ ေပ်ာ္ရႊင္တပ္မက္တာေတြနဲ႔ ေနလို႔ ေကာင္းေနပါတယ္။

တကယ္လို႔သာ လူတစ္ေယာက္ဟာ မုခ်မေသြ ေသရေတာ့မယ္ဆိုတာကို ႀကိဳသိေနခဲ့မယ္ဆိုရင္ အဲဒီ့လူဟာ တည္ၿငိမ္ႏိုင္ပါ့မလား။ ေသရမွာကို ထားဦး၊ ေသႏိုင္တဲ့ ေရာဂါပိုးတစ္ခု ငါ့ေသြးထဲမွာလည္း ရွိခ်င္ ရွိေနႏိုင္ပါလား ဆိုတာကိုေတြးရင္း အေျဖကို ေစာင့္ေနဆဲ ကာလမွာေတာင္ စိတ္ဆင္းရဲၿပီး ေဆာက္တည္ရာ မရခ်င္သလို ျဖစ္ေနခဲ့တာကိုေတာ့ ကိုယ္ေတြ႕သိခဲ့ပါၿပီ။

ေသရေတာ့မယ္ဆိုတာကို မေသခ်ာေသးခ်ိန္မွာေတာင္ သည္ေလာက္ ေဆာက္တည္ရာမရ ျဖစ္ေနရေသးရင္ ေသရေတာ့မယ္ဆိုတာကို သိေနေလတဲ့ ကုရာနတၳိ ေရာဂါသည္ေတြ၊ ကင္ဆာေရာဂါ ခံစားေနသူေတြရဲ႕ ရင္မွာ ဘယ္လိုမ်ား ေနေလမလဲဆိုတာကို မွန္းဆႏိုင္ၾကလိမ့္မယ္ ထင္ပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ ကုရာနတၳိေဝဒနာကို ခံစားေနရသူေတြအတြက္ပါ။

သူျဖစ္ျဖစ္၊ ကိုယ္ျဖစ္ျဖစ္၊ အဲသလို ေရာဂါသည္ေတြကို စာနာ သနားဖို႔ အင္မတန္ ခက္ပါတယ္။ လိင္အေပ်ာ္အပါး လိုက္စားလို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မူးယစ္ေဆးဝါး သံုးစြဲလို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ရွိတဲ့ကိစၥမ်ိဳးမို႔ သည္ေလာက္ေတာင္ ေပြလီတဲ့သူ၊ မိုက္တဲ့သူ၊ သူလုပ္သမွ် သူခံရတာပဲဆိုတဲ့အေတြးမ်ိဳးနဲ႔ အဲဒီ့ ေဝဒနာရွင္ေတြအေပၚ စာနာေပးဖို႔ဆိုတာ အင္မတန္ ခက္ပါတယ္။

ေသြးသြင္း ကုသရာကျဖစ္ေစ၊ မသန္႔ရွင္းတဲ့ ေဆးထိုးအပ္ကျဖစ္ေစ ကူးစက္လာတယ္ဆိုဦးေတာင္ ေတာ္႐ံုတန္႐ံု လူေယာက္်ားတစ္ေယာက္ အဲဒီ့ ေရာဂါ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုရင္ကို ပတ္ဝန္းက်င္က လီဆယ္ေနတယ္လို႔ ထင္ေနမိၾကဖို႔ကလည္း ေသခ်ာသေလာက္ပါ။

ဒါေပမယ့္ ေသခ်ာျပန္စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ ေလာကမွာ ဘယ္လိုလူမ်ိဳးပဲ ျဖစ္ေနပါေစ၊ လူမိုက္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ လူလိမ္မာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ခ်မ္းသာ၊ ဆင္းရဲ၊ ဆူၾကံဳ နိမ့္ျမင့္ မဟူ၊ ေသရေတာ့မယ္၊ မလြဲမေသြ ေသရေတာ့မယ္ဆိုတာကို ေသခ်ာဂန သိေနခ်ိန္မွာေတာ့ ဘယ္သူမွ ေသခ်င္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေဆးသမားမို႔လို႔ မူးယစ္ေဆးဝါးေလး မွီဝဲခ်င္ေသးလို႔၊ အေပ်ာ္လိုက္သူမို႔ ရိကၡာ ယူခ်င္ေသးလို႔၊ ပညာရွင္ႀကီးမို႔ ေလာကကို အက်ိဳးျပဳခ်င္ေသးလို႔ အသက္ေလး ဆက္႐ႉေနခ်င္ေသးတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သတၱဝါတို႔ရဲ႕ အသက္ကို ခင္တြယ္မႈ သေဘာအရ ရတတ္သေလာက္ကေလး ေနလိုက္ခ်င္တာပါ။

အဲသလို ေနခ်င္ေသးတာနဲ႔အတူ ေနရသေလာက္ေလးမွာလည္း မိမိ ပတ္ဝန္းက်င္က လူေတြရဲ႕ ေႏြးေထြးတဲ့ ျပဳစုယုယမႈ၊ မိတ္ေဆြ အေပါင္းအသင္းေတြရဲ႕ အားေပးမႈေတြကို ခံယူခ်င္မွာလည္း လူတိုင္းပါပဲ။ လူဆိုးမို႔ မလိုခ်င္ဘူး၊ လူေကာင္းမွ လိုခ်င္ရမယ္လို႔လည္း ေျပာလို႔ျဖစ္တာမ်ိဳး မဟုတ္ဘူး။ ထို႔အတူ စာနာမႈ၊ ယုယမႈ၊ အားေပးမႈဟာ ေသရမယ့္သူခ်င္းအတူတူ၊ လူဆိုးနဲ႔ မထိုက္တန္ဘူး၊ လူေကာင္းနဲ႔သာ ထိုက္တန္တယ္လို႔လည္း ေျပာလို႔လည္း မရႏိုင္ဘူး။

အဲေတာ့ ေနရသခိုက္ေလး၊ သူတို႔ေတြရဲ႕ ရွိစု၊ မဲ့စု ရွင္ခြင့္ရေနခိုက္ေလးမွာ သူတို႔ေတြရဲ႕အမွားေတြ၊ အျပစ္ေတြ၊ က်ဴးလြန္မႈေတြကို ခဏေလာက္ ေမ့ေဖ်ာက္ေပးထားၿပီး လူသားခ်င္း စာနာတဲ့စိတ္ကေလးနဲ႔ ေဖးမႏိုင္မယ္ဆို ရင္ေတာ့ “ေဘးရန္ခပ္သိမ္း ကင္းၿငိမ္းၾကပါေစ၊ ေရာဂါခပ္သိမ္း ကင္းၿငိမ္းၾကပါေစ၊ ႏွလံုးစိတ္ဝမ္း ၿငိမ္းခ်မ္းၾကပါေစ”လို႔ လူၾကားလို႔ ေကာင္းေအာင္ ေၾကးစည္ေလးထုထုၿပီး ေအာ္ေနတာထက္ ပိုၿပီး ကုသိုလ္ ရႏိုင္ေလမလားလို႔ စဥ္းစားေနမိရပါတယ္။

———————————————-

(၁၉၉၉ ဧၿပီလထုတ္ ေရႊအျမဳေတမဂၢဇင္းမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလမွာ စာေပေလာက စာအုပ္တိုက္က ပထမအႀကိမ္၊ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွာ လက္တြဲေဖာ္စာအုပ္တိုက္က ဒုတိယအႀကိမ္ ထုတ္ေ၀ခဲ့တဲ့ အတၱေက်ာ္ရဲ႕ “ေတြးေတာဆင္ျခင္မႈ အႏုပညာ”စာအုပ္ထဲက စာတစ္ပုဒ္ကို ျပန္လည္ေဖာ္ျပလိုက္တာပါ။)

Negative Effects of Negative Commands

“မ… ရ”တို႔ရဲ႕ ေျပာင္းျပန္အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ

အတၱေက်ာ္

ခ်စ္စြာေသာ စာဖတ္သူ လူႀကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ား။ ကြ်န္ေတာ္ တစ္ခုေလာက္ ေမတၲာရပ္ခံပါရေစ။ မိုးျပာေရာင္ ေခြးတစ္ေကာင္ကို စိတ္ထဲမွာ ျမင္ မၾကည့္လိုက္ၾကဖို႔ အႏူးအၫြတ္ ေမတၱာရပ္ခံပါတယ္။ ဟုတ္ကဲ့ဗ်ာ။ အႏူး အၫြတ္ေျပာေနတာပါ။ အထူးသျဖင့္ သစ္ပင္ခြၾကားမွာ ငုတ္တုတ္ႀကီး ထိုင္ေနတဲ့ မိုးျပာေရာင္ ေခြးတစ္ေကာင္ကို စိတ္ထဲမွာ ျမင္မၾကည့္ၾကပါနဲ႔လားဗ်ာ။ တကယ္ေျပာတာပါ။ ေလးေလးနက္နက္ ေတာင္းပန္ေနတာပါ။ သစ္ပင္ခြၾကားမွာ ငုတ္တုတ္ႀကီးထိုင္ၿပီး လက္ဖက္ရည္တစ္ခြက္ကို အားပါးတရ ေသာက္ေနေလတဲ့ မိုးျပာေရာင္ ေခြးတစ္ေကာင္ကို စိတ္ထဲမွာ ျမင္မၾကည့္ၾကပါနဲ႔ေနာ္။

သည္လူ ဘာျဖစ္သြားတာလဲ။ ေမာ္ဒန္ေတြ ေရးေနတာလား။ လိုင္း ေၾကာင္သြားၿပီလား၊ ဘာလား၊ ညာလား စဥ္းစားကုန္ၾကၿပီ ထင္တယ္။ မဟုတ္ပါဘူး။ ကြ်န္တာ္နဲ႔ ေမာ္ဒန္စာေပ၊ ပန္းခ်ီ၊ အႏုပညာနဲ႔ အေဝးႀကီးပါ။ ကြ်န္ေတာ္ စာေရးေနတာ မွန္ေပမယ့္ အႏုပညာေျမာက္တဲ့ ရသပိုင္းမွာ သိပ္မသန္လွတာ စာဖတ္သူလူႀကီးမင္းမ်ား သတိထားမိၿပီး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အဲေတာ့ အထက္က အဖြင့္စာပိုဒ္ဟာ ေမာ္ဒန္ဆန္သလိုလိုျဖစ္ေနေကာင္း ျဖစ္ေနမွာေပမယ့္ တကယ္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။

ကြ်န္ေတာ္က စာဖတ္သူ လူႀကီးမင္းေတြကို အႏူးအၫြတ္ ေမတၱာရပ္ခံေနတာပါ။ သစ္ပင္ခြၾကားမွာ ငုတ္တုတ္ႀကီးထိုင္ၿပီး လက္ဖက္ရည္ တစ္ခြက္ကို အားပါးတရ ေသာက္ေနေလတဲ့ မိုးျပာေရာင္ ေခြးတစ္ေကာင္ကို စိတ္ထဲမွာ ျမင္မၾကည့္ဖို႔ ေတာင္းပန္လိုက္တာပါ။ အဲေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္တာ မျဖစ္ႏိုင္တာ အပထား၊ စာဖတ္သူ လူႀကီးမင္းမ်ားရဲ႕ “စိတ္မ်က္စိ”ထဲမွာ ကြ်န္ေတာ္က ျမင္မၾကည့္ပါနဲ႔လို႔ ေတာင္းပန္ေနတဲ့ၾကားကပဲ သစ္ပင္ခြၾကားမွာ ငုတ္တုတ္ႀကီး ထိုင္ၿပီး လက္ဖက္ရည္ေသာက္ေနတဲ့ မိုးျပာေရာင္ ေခြးကို အလိုလို ျမင္ၾကည့္ေနမိၾကလိမ့္မယ္ ထင္ပါတယ္။

မလုပ္ပါနဲ႔လို႔ ေျပာတာမွန္ေပမယ့္ လုပ္ျဖစ္ေအာင္ ေစ့ေဆာ္တတ္တဲ့ သဘာဝကို အထူးေျပာခ်င္တာပါ။

သည္ဥပမာက ေမာ္ဒန္ေနရင္ သည့္ထက္ လြယ္ကူတဲ့ ေနာက္ဥပမာတစ္ခု ျပပါရေစဦး။

ေျခာက္ႏွစ္သားအရြယ္ ကေလးငယ္ေလးတစ္ေယာက္နဲ႔ သူ႔အေမနဲ႔ အိမ္ထဲမွာ ရွိေနတယ္။ အိမ္ရဲ႕ ဧည့္ခန္းမွာက အေရာင္ႏုႏု ေကာ္ေဇာလွလွ ခင္းထားတယ္။ ဧည့္ခန္းတစ္ခန္းလံုးကလည္း ျဖဴစင္ ရွင္းသန္႔ေနတယ္။ ဆိုဖာေတြကလည္း အျဖဴေရာင္ေတြ။ ဧည့္ခန္းအလယ္က စားပြဲပုေလးေပၚမွာလည္း အျဖဴေရာင္ ဇာပန္းထိုး စားပြဲခင္း သန္႔သန္႔ျပန္႔ျပန္႔ကို က်က်နန ခင္းထားတယ္။

အဲဒီ့အခ်ိန္မွာ ကေလးက မီးဖိုေခ်ာင္ထဲမွာ ပုလင္းတစ္လံုး ေတြ႕တယ္။ ဇီးေဖ်ာ္ရည္ ပုလင္း။ အေရာင္က ရဲတြတ္လို႔။ ကေလးစိတ္ထဲမွာ ေသာက္ခ်င္သြားတယ္။ ဒါနဲ႔ အနားက ဖန္ခြက္ တစ္လံုးထဲကို ဇီးေဖ်ာ္ရည္ေတြ ေလာင္းထည့္လိုက္တယ္။ ထည့္တာမွ ဖန္ခြက္အျပည့္၊ လွ်ံမတတ္ ထည့္ခ်လိုက္တာ။

ၿပီးေတာ့ အဲဒီ့ဖန္ခြက္ကို လက္ႏွစ္ဖက္နဲ႔ က်က်နန ကိုင္ၿပီး မေအ ထိုင္ေနရာ အိမ္ေရွ႕ခန္းကို ထြက္ခ်လာတယ္။ ဧည့္ခန္းအလယ္ကို ကေလး ေရာက္လာေတာ့မွ မေအက လွမ္းျမင္တယ္။

အဲဒီ့မေအ ဘာေျပာမယ္မွတ္သလဲ။

“ဟဲ့… သား… သတိထား။ ေမွာက္က်လိမ့္မယ္။ မဖိတ္ေစနဲ႔” ဆိုတဲ့ စကားမ်ိဳးပဲျဖစ္မွာပါ။

ကေလး လာစဥ္အခါက မူလရည္ရြယ္ခ်က္မွာ သူယူလာတဲ့ ဇီးေဖ်ာ္ရည္ဖန္ခြက္ကို “ေမွာက္ပစ္ဖို႔” ဒါမွမဟုတ္ “ဖိတ္ကုန္ေအာင္လုပ္ဖို႔” တစ္စက္ကေလးမွ မပါဘူး။ သူ႔စိတ္ထဲမွာ ရွိလည္း မရွိဘူး။ သည္အခ်ိန္မွာ မေအလုပ္တဲ့သူ စိုးရိမ္တႀကီး ေျပာလိုက္တဲ့ စကားေၾကာင့္ ကေလးရဲ႕ အာ႐ံုမွာ “ေမွာက္ျခင္း၊” “ဖိတ္ျခင္း”ဆိုတဲ့ အသိက ဝင္သြားတယ္။ တစ္နည္းေျပာရရင္ ေမွာက္ဖို႔၊ ဖိတ္ဖို႔ သတိရသြားတယ္။

အဲေတာ့ ဘာျဖစ္တံုး။ ဟုတ္ကဲ့၊ မေအ မျဖစ္ေစခ်င္တဲ့အတိုင္း ကေလးဟာ ဇီးေဖ်ာ္ရည္ နီနီရဲရဲေတြကို ဝင္းသန္႔ေနတဲ့ ေကာ္ေဇာ္ေပၚ မေတာ္တဆ ေမွာက္ခ်မိပါေရာလားခင္ဗ်ာ။ အဲဒီ့ကေလးက ႀကိဳးစားရၿပီေလ။ မေအ့စကားအတိုင္း မေမွာက္ေအာင္ မဖိတ္ေအာင္ ကေလးလည္း ႀကိဳးစားရွာတာပါပဲ။ သို႔ေသာ္ မူလက သူ႔စိတ္ထဲမွာ မရွိတဲ့ ေမွာက္ျခင္း၊ ဖိတ္ျခင္းဆိုတဲ့ လုပ္ရပ္တစ္ခုကို သူ႔အာ႐ံုမွာ ေပၚသြားေလၿပီမို႔ မေမွာက္ေအာင္၊ မဖိတ္ေအာင္ က်ားကုပ္က်ားခဲ ႀကိဳးစားတဲ့ၾကားက ေမွာက္ခ်ျဖစ္ေအာင္ ခ်လိုက္ပါေတာ့တယ္။

ကေလးရွိသူ မိဘတိုင္း သည္လိုအျဖစ္မ်ိဳးကို ၾကံဳဖူးၾကမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္လည္း ကိုယ့္ေအာက္မွာ ညီငယ္၊ ညီမငယ္ ရွိၾကတဲ့ အစ္ကိုႀကီး အစ္မႀကီးေတြဆိုလည္း ဒါမ်ိဳးကို ၾကံဳဖူးပါလိမ့္မယ္။

သည္ေလာက္ တတြတ္တြတ္ ေျပာဆို မွာၾကားေနတဲ့ၾကားက မွားျဖစ္ေအာင္ မွားေနတာ ဘာေၾကာင့္လဲလို႔ ေတြးမရ ျဖစ္ေနသူေတြလည္း ရွိၾက မွာပါ။ ကြ်န္ေတာ့္အိမ္သူဆို အျမဲေျပာတယ္၊ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ သိမ္းၾက ဆည္းၾကဖို႔၊ ေနၾက ထိုင္ၾကဖို႔ သူ႔သားသမီးေတြကိုေရာ၊ ကြ်န္ေတာ့္ကိုေရာ သူ႔ေလာက္ ေျပာႏိုင္တာလည္း မရွိဘူး၊ ကြ်န္ေတာ္တို႔သားအဖတစ္ေတြေလာက္ နားမေထာင္တာလည္း မရွိဘူးတဲ့။

သိပ္ေသခ်ာတာေပါ့။ ဘယ္လိုမလုပ္နဲ႔၊ ဘယ္လိုမထားနဲ႔၊ ဘယ္လို မရွဳပ္နဲ႔ေတြက သိပ္မ်ားလာေလေလ၊ အဲဒီ့စကားေတြက နားထဲမွာ စြဲေလေလ၊ အဲဒါေတြကိုပဲ ပိုလုပ္ျဖစ္ေလေလ ျဖစ္ေနတတ္တာ လူ႔သဘာဝပါပဲ။

လူ႔အျပဳအမူကို ေလ့လာ စူးစမ္းေနၾကတဲ့ စိတ္ပညာရွင္ေတြက သည္လိုျဖစ္ရျခင္းအေၾကာင္းရင္းကို စတင္ ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကတာလို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီ့မွာတင္ “အျပဳသေဘာ အားေပးတိုက္တြန္းမႈ”ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရတစ္လံုးက ေပၚထြန္းလာပါတယ္။

ေရွးဦးကေလးသူငယ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈနဲ႔ စပ္လ်ဥ္းတဲ့ သင္တန္းတစ္ခု တက္ခဲ့ရတဲ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ေလး-ငါးႏွစ္ေလာက္မွာကတည္းက ကြ်န္ေတာ္လည္း အဲဒီ့အသိကို သညာသိအျဖစ္ စတင္ သိရွိလာရပါတယ္။ ျမက္ခင္းေပၚ မနင္းရ၊ ေဆးလိပ္မေသာက္ရ၊ အမိႈက္မပစ္ရ၊ မူးယစ္ေဆး မသံုးစြဲရ၊ မ… ရ။ မ…ရ ဟူသမွ်ဟာ ေျပာင္းျပန္အက်ိဳးဆက္ သက္ေရာက္ႏိုင္ေခ် ရွိေၾကာင္းကို ပထမဆံုး စတင္သတိထားမိတာပါ။

ဒါ့ေၾကာင့္ ေဆးလိပ္ပံုကိုျပၿပီး ၾကက္ေျခခတ္ထားတာမ်ိဳးဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္ဖို႔ တစ္နည္းတစ္ဖံု အားေပးသလို ျဖစ္ေနတတ္တာကို နည္းနည္း သေဘာေပါက္လာတယ္။

တစ္ဆက္တည္းမွာ အခုအခ်ိန္မွာ အရြယ္ေကာင္းေကာင္း ေရာက္စ ျပဳေနတဲ့ ကြ်န္ေတာ့္သားနဲ႔ သမီးရဲ႕ အမူအက်င့္ေတြကိုလည္း သတိထားမိလာရတယ္။ သူတို႔မွာ ကြ်န္ေတာ္ လက္မခံႏိုင္တဲ့ အမူအက်င့္ေတြ အင္မတန္ ေတြ႕ရခဲပါတယ္။ သူတို႔အေမ လက္မခံႏိုင္တဲ့ အမူအက်င့္ေတြက်ေတာ့ သူတို႔မွာ ရွိေနတယ္။

အဲဒီ့မွာ ဘာကြာျခားသလဲဆိုတာကို အထက္က တင္ျပခဲ့တာေတြနဲ႔ ခ်ိန္ထိုးၾကည့္လိုက္တဲ့အခါ ဟား… တယ္ဟုတ္ပါလား၊ ကြ်န္ေတာ့္ဘက္က သူတို႔ကို “မ…ရ”လို႔ အင္မတိ အင္မတန္ ေျပာခဲတယ္။ ဘာ မလုပ္ရဘူး၊ ညာမလုပ္ရဘူးဆိုတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကို ကြ်န္ေတာ္ကိုယ္တိုင္က  တစ္ဘဝလံုး လိမ့္ေနေအာင္ ခံခဲ့ရေတာ့ အဲဒါေတြကို အင္မတန္ စက္ဆုပ္တယ္။ ကြ်န္ေတာ့္အယူအဆက “ကိုယ္ႀကိဳက္တာ ကိုယ္လုပ္”ပဲ။ ဆိုလိုတာက ကိုယ့္ကို ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တာ ကိုယ္ႀကိဳက္သလား။ မႀကိဳက္ဘူး။ မႀကိဳက္ရင္ ကိုယ္လည္း သူမ်ားကို ကန္႔သတ္တာေတြ ခ်ဳပ္ခ်ယ္တာေတြ မလုပ္မိေအာင္ ေရွာင္ၾကဥ္တယ္။

အဲေတာ့ ကေလးေတြနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ဘာမလုပ္နဲ႔ ညာမလုပ္နဲ႔ေတြကို သိပ္မေျပာျဖစ္ဘူး။ သို႔ေသာ္ သူတို႔ လုပ္တဲ့အထဲက ကြ်န္ေတာ္ သေဘာက်တာ၊ ဘဝင္က်တာေလးေတြကို ေတြ႕မိရင္ ခ်ီးမြမ္းဖို႔ ဘယ္တုန္းကမွ ဝန္မေလးခဲ့သလို ဘာမဟုတ္တဲ့ သူတို႔ လုပ္ေပး ကိုင္ေပးတာေလးေတြကအစ ေက်းဇူးတင္စကားကိုလည္း မေမ့မေလ်ာ့ ေျပာတဲ့အေလ့က  ကြ်န္ေတာ့္မွာ ရွိတယ္။ ဥပမာ ကြ်န္ေတာ္စားၿပီးသား ပန္းကန္ကို သမီးက ယူၿပီး ေဆးေပးတာမ်ိဳး၊ သားက ေသာက္ေရတစ္ခြက္ ခပ္ေပးတာမ်ိဳးမ်ားလို ေန႔စဥ္ဘဝထဲက အေသးအမႊားေလးေတြပင္ ျဖစ္လင့္ကစား “ေက်းဇူးပါ” လို႔ ေျပာတတ္ခဲ့ပါတယ္။

ကေလးေတြ ေပါက္စန အရြယ္ေလးကတည္းက အဲသလို ေျပာက်င့္ လုပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ကြ်န္ေတာ့္ဇနီးမွာပါ အဲသလို ေကာင္းတာ လုပ္တာကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ စ႐ိုက္ကေလးက အလိုလို စြဲလာပါေတာ့တယ္။ သည္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္ကေလးေတြမွာ အမူအက်င့္ေကာင္းေလးေတြ အလိုလို ရလာပါေတာ့တယ္။

ေျပာခ်င္တာက ကြ်န္ေတာ့္သားသမီးေတြအေၾကာင္း မဟုတ္ပါဘူး။ လူ႔သဘာဝက အဓိကသာ ျဖစ္ပါတယ္။  လူ႔သဘာဝက မလုပ္နဲ႔ဆိုရင္ ပိုလုပ္ခ်င္လာတတ္တာမ်ိဳးပါ။ အဲဒါေလးကို သတိထားမိမယ္ဆိုရင္ လူငယ္လူရြယ္ေလးေတြကို ေျပာတဲ့ဆိုတဲ့အခါ၊ ဒါမွမဟုတ္ အလုပ္ခြင္ထဲက ဝန္ထမ္းအမ်ားကို ေျပာခ်င္ဆိုခ်င္တဲ့အခါ၊ ဒါမွမဟုတ္ အမ်ားလိုက္နာေစခ်င္တဲ့ အမိႈက္ပစ္တာမ်ိဳး၊ တစ္ပိုတစ္ပါး သြားတာမ်ိဳးမွာ စည္းကမ္းတက် ရွိလာေစခ်င္တဲ့အခါ “မ…ရ”ဆိုတာအစား တျခား တစ္နည္းနည္းနဲ႔ ေျပာႏိုင္ဖို႔ ၾကံဆၾကည့္သင့္သလားဆိုတာကို အနည္းအပါး ဆင္ျခင္ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။

အထက္က ဇီးေဖ်ာ္ရည္အျပည့္နဲ႔ ေကာ္ေဇာနားကို ေရာက္လာတဲ့ ကေလးကို စိုးရိမ္တႀကီးနဲ႔ ေျပာရာမွာ “အို… သားက ေတာ္လိုက္တာကြာ။ ဖန္ခြက္ကို ျမဲေအာင္၊ ၿငိမ္ေနေအာင္ ကိုင္ႏိုင္တာပဲ။ အဲဒီ့အတိုင္း ၿငိမ္ၿငိမ္ေလး ျမဲျမဲေလး ကိုင္ထားၿပီး အနားက စားပြဲေပၚကို လွမ္းတင္ လိုက္ပါ သားေရ”ဆိုရင္ ကေလးရဲ႕စိတ္အာ႐ံုမွာ ဖိတ္တာေတြ၊ ေမွာက္တာေတြ မေရာက္ေတာ့တဲ့အျပင္ သူ႔ရဲ႕ ျမဲျမဲၿငိမ္ၿငိမ္ ကိုင္ႏိုင္တဲ့ အရည္အခ်င္း အေပၚမွာသာ ေက်နပ္ အားရၿပီး အဲဒါကို ပိုၿပီး ေကာင္းလာေအာင္သာ လုပ္သြားေတာ့မွာ ေသခ်ာပါတယ္။

ဒါက ကေလး။ လူႀကီးေတြေရာ၊ ဘာထူးလို႔လဲ။ ေမာင္… အရက္ေတြ ေသာက္မလာခဲ့နဲ႔ေနာ္ဆိုတာဟာ အရက္ႀကိဳက္တဲ့ေယာက္်ားကို ပို ေသာက္ျဖစ္ေအာင္ ႏိႈးေဆာ္သလို ျဖစ္သြားတတ္တာ အရက္ႀကိဳက္သူနဲ႔ အတူေနတဲ့ ဇနီးမယားမ်ား သတိထားမိၾကမွာပါ။ အဲဒီ့အစား “ေမာင္ေရ… ညေန ေမာင္ျပန္လာတဲ့အခါက်ရင္ ကြ်န္မတို႔ ဘုန္းဘုန္းဆီ သြားၾကရေအာင္လား ေမာင္ရယ္။ ဘုန္းဘုန္းကလည္း ေမာင့္ကို တစ္ေမးတည္း ေမးေနတယ္”ဆိုတာမ်ိဳးက ဆင္အိပ္ရာ ဆိတ္ႏိႈးသလို မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။

အလားတူပဲ၊ ျမက္ခင္းေပၚ မနင္းရအစား၊ လူသြားလမ္းမွ ေလွ်ာက္ၾကပါရန္ဆိုတာမ်ိဳး၊ အမိႈက္မပံုရအစား အဲဒီ့ေနရာမွာ အမိႈက္ပံုးတစ္ခုခု ထားလိုက္ၿပီး အမိႈက္ထည့္ရန္ဆိုတာမ်ိဳး လုပ္ရင္ ပိုၿပီး အဆင္ေျပလာႏိုင္မလားဆိုတာ အေတာ္ေလး စဥ္းစားစရာေကာင္းပါတယ္။

သို႔ေပမယ့္ အေဆာက္အအံု တစ္ခုခုအတြင္းမွာ ေဆးလိပ္မေသာက္ရ ဆိုၿပီး ကန္႔သတ္ရတာမ်ိဳးက်ျပန္ေတာ့ ဘယ္လိုမွ လုပ္လို႔ မရျပန္ဘူး။  အဲဒါကိုပဲ လူပ်ိဳေပါက္ကေလးေတြ ေဆးလိပ္မေသာက္ေရးအတြက္ သံုးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေဆးလိပ္ဆိုတဲ့ စကားနဲ႔ အေတြ႕အၾကံဳ မပါေစဘဲ တျခားနည္း တစ္နည္းနည္း စဥ္းစားလို႔ ရႏိုင္မလားပဲ။

ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ “မ…ရ”ေတြရဲ႕ ေျပာင္းျပန္အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈကိုေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ ေစ့ငုဖို႔ ေကာင္းေနတယ္လို႔ ယူဆမိရလို႔ ဒါကို ေရးလိုက္မိရတာပါ။

အားလံုးေတြးဆ ဆင္ျခင္ၾကည့္ႏိုင္ၾကပါေစ
အတၱေက်ာ္
(၁၈၁၁၀၉)

ယေန႔ထုတ္ေ၀လိုက္တဲ့ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ထုတ္ေ၀ေသာ ၄-၁၀ ဒီဇင္ဘာ ၂၀ဝ၉ေန႔စြဲပါ Myanmar Times အတြဲ ၂၃ အမွတ္ ၄၄၃ ရဲ႕ စာမ်က္ႏွာ ၂ နဲ႔ ၃ မွာ ေဖာ္ျပထားတာေလးကို ျပန္လည္ တင္ဆက္လိုက္တာပါ။

MPH: Another Mahbubani’s Thoughts

အာရွ အေရးနိမ့္ခဲ့ရတဲ့ ေထာင္စုႏွစ္

အာရွအပတ္စဥ္၊ ၂၀ဝ၀ ျပည့္ႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ

ၿပီးခဲ့တဲ့ ေထာင္စုႏွစ္ဟာ ဥေရာပသားတို႔ရဲ႕ ပြဲပါ။ အဲဒီ့ေထာင္စုႏွစ္ဟာ ဥေရာပသားတို႔ရဲ႕ ျပကၡဒိန္ေတြထဲမွာ အထင္ကရ အလွည့္အေျပာင္းတစ္ရပ္ကို မွတ္သားလိုက္တဲ့ ကာလပဲျဖစ္ပါတယ္။ အာရွသားတို႔ရဲ႕ ပြဲ မဟုတ္ပါဘူး။

ပထမ ေထာင္စုႏွစ္ရဲ႕အဆံုးျဖစ္တဲ့ ၉၉၉ ခုႏွစ္တုန္းကဆိုရင္ေတာ့ ဥေရာပ လူ႔ေဘာင္ေတြဟာ အေမွာင္ေခတ္ထဲမွာ ကမ္းမျမင္ လမ္းမျမင္နဲ႔  ႏံုးေခြေနခဲ့ပါတယ္။ အနာဂတ္အတြက္လည္း ဘာဆို ဘာမွ မေရမရာ အေနအထားပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒုတိယ ေထာင္စုႏွစ္မွာေတာ့ အဲဒီ့ လူ႔ေဘာင္ေတြဟာ တစ္ဟုန္ထိုး တိုးတက္လာလိုက္တာမ်ား၊ သိပၸံနဲ႔ နည္းပညာပိုင္းမွာတင္မက စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးမွာပါ အျမင့္ဆံုးအထိ ေရာက္သြားေအာင္ လူ႔ယဥ္ေက်းမႈႀကီး တစ္ရပ္လံုးကို ပို႔ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။ တကယ္လို႔မ်ား ဥေရာပသာ အဲသလို မတိုးတက္ မထြန္းကားခဲ့ဘူးဆိုရင္ အာရွတိုက္ အပါအဝင္ လူသားမ်ိဳးႏြယ္စု တစ္ရပ္လံုးလိုလိုဟာ ကံေကြ်းခ် ေျမရွင္ ပေဒသရာဇ္စနစ္ေခတ္ရဲ႕ ႏြံထဲမွာပဲ အိုးဒယ္နစ္ နစ္ေနေလာက္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ မၾကာေသးခင္က ၿပီးဆံုးသြားခဲ့တဲ့ ေထာင္စုႏွစ္ကို ဥေရာပရဲ႕ေထာင္စုႏွစ္လို႔ပဲ ေခၚထိုက္ပါတယ္။ သည္သမိုင္းဝင္ အခ်ိန္၊ ေထာင္စုႏွစ္ ကာလကို တေပ်ာ္တပါးႀကီး ဝွဲခ်ီးဆင္ဖို႔အတြက္ဟာလည္း ဥေရာပသားေတြနဲ႔မွ အလြန္ အင္မတန္ ထိုက္တန္လွပါေပတယ္။

အာရွသားေတြအတြက္ကေတာ့ သည္အခ်ိန္ဟာ ျပန္ေျပာင္း စဥ္းစားရမယ့္ အခ်ိန္ပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း တစ္ေထာင္ေက်ာ္တုန္းကဆိုရင္ အာရွ လူ႔ေဘာင္အတြက္ အရာရာဟာ အေကာင္းဘက္ကိုပဲ ဦးတည္ေနခဲ့တယ္။ အနာဂတ္ဘဝအတြက္ကလည္း အပိုင္တြက္ႏိုင္ေနသလိုပဲ။ တ႐ုတ္ျပည္ႀကီးဟာဆိုရင္လည္း “ဆြန္”မင္းဆက္ရဲ႕ အသေရနဲ႔ တင့္တယ္လို႔။ ကမၻာ့ အႀကီးဆံုးနဲ႔ အလုပ္အမ်ားဆံုး (အစည္ပင္ဆံုး) ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ဟာလည္း အင္ကာဝပ္ ဆိုတဲ့ အေရွ႕ေတာင္ အာရွမွာ ေပၚ ထြန္းေနခဲ့တယ္။ အဲသလို ေရခံေျမခံေကာင္းေတြၾကားမွာ ေရာက္ေနပါလ်က္ကနဲ႔ အာရွ လူ႔ေဘာင္ေတြဟာ ေျခေခ်ာ္လက္ေခ်ာ္ ျဖစ္ကုန္တယ္။  သည္လိုနဲ႔ ဒုတိယ ေထာင္စုႏွစ္ တစ္ခုလံုးမွာ အာရွလူ႔ေဘာင္ေတြဟာ အေရးနိမ့္ခဲ့ၾကရပါေတာ့တယ္။

ခုခ်ိန္ထိ တြက္ရင္ေတာင္မွ အာရွ လူ႔ေဘာင္ အမ်ားအျပားအနက္က ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံတည္းကသာ ဥေရာပကို ထက္ခ်ပ္မကြာ လိုက္ႏိုင္ေနတာပါ။
ကြ်န္ေတာ့္စာေတြရဲ႕ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ရပ္က အာရွသားေတြကို ႏိႈးေဆာ္ဖို႔ပါပဲ။ သည္အခ်ိန္ဟာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေတြရဲ႕ အရည္အေသြး အစစ္အမွန္မ်ားကို ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္လာေအာင္လုပ္ရင္းနဲ႔ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေတြရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ၊ သေဘာဆႏၵေတြကိုလည္း ခါတိုင္းထက္ ပိုၿပီး ေလးေလးနက္နက္နဲ႔ ထင္ထင္ရွားရွား  ျပသၾကရမယ့္ အခ်ိန္ကို ေရာက္လို႔ေနၿပီဆိုတာကို ႏိႈးေဆာ္ခ်င္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔သာ ညီတူညာတူနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကမယ္ဆိုရင္ အာရွ လူ႔ေဘာင္ေတြဟာ တျခားလူ႔ေဘာင္ေတြထက္ ေကာင္းေကာင္းႀကီးကို သာသြားႏိုင္ဦးမွာလည္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

သို႔ေသာ္လည္း ႏွစ္ေပါင္း တစ္ေထာင္ၾကာ မိန္းေမာေနခဲ့ရာက လမ္း ထေလွ်ာက္ဖို႔ဆိုတာ အလြယ္ေလးနဲ႔ေတာ့ ျဖစ္မလာႏိုင္ပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အာရွသားေတြအေနနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကိုယ္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ မေထာက္မညႇာ ေမးခြန္းထုတ္ၾကရမွာလည္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ အခုကြ်န္ေတာ္ ေရးသားလိုက္တဲ့ အက္ေဆးရဲ႕ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ရပ္က အခုလို ေထာင္စုသစ္ကို ေျပာင္းေနတဲ့ ကာလမွာ အာရွသားေတြအေနနဲ႔ မိမိတို႔ကိုယ္မိမိ ျပန္ေမးသင့္တဲ့ ေမးခြန္းမ်ားကို စူးစမ္းေဖာ္ထုတ္ၾကည့္ဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔အာရွသားေတြဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေထာင္စုႏွစ္မွာ ဘယ္လိုကေန ဘယ္လိုျဖစ္ၿပီး အေရးနိမ့္ခဲ့ၾကရတာတံုး?

အခုလာမယ့္ ေထာင္စုႏွစ္မွာေရာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေတြ အလားတူ ဆက္လက္ အေရးနိမ့္ေနၾကရဦးမွာပဲလား?

အခုလာမယ့္ ေထာင္စုႏွစ္သစ္မွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေတြ ေအာင္ျမင္မႈ ရဖို႔အတြက္ ဘယ္လို စိန္ေခၚမႈမ်ိဳးေတြကို ရင္ဆိုင္ ေက်ာ္လႊားၾကရမွာတံုး?

ေထာင္စုႏွစ္သစ္အတြက္ အထူးထုတ္ အာရွ အပတ္စဥ္ စာေစာင္အတြက္ ေရးလိုက္တဲ့ သည္အက္ေဆးဟာ အာရွလူ႔ေဘာင္ေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အဓိက စိန္ေခၚမႈေတြအနက္က အဖ်ဥ္းဆံုး သံုးခုကို  ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ဖို႔ အားထုတ္ထားျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။

“အခုလို သမိုင္း တြင္ရစ္မယ့္ ကာလ၊ တစ္ဖန္ ျပန္လည္ႏိုးထလာတဲ့ ဘဝအသစ္နဲ႔ အာရွဟာ ႀကီးမာ းထြားႀကိဳင္းလာေနခိုက္မွာ ဥေရာပရဲ႕ အသာစီးရမႈ ဟာ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ႀကီးကို အဆံုးသတ္ေနတဲ့ကာလ၊ ၿပီးေတာ့လည္း ႏွစ္ဆယ္ရာစုရဲ႕ ဇာတ္လမ္းေက်ာ႐ိုးႀကီးဟာ အေရွ႕နဲ႔ အေနာက္ၾကားမွာ ဘက္ေပါင္းစံုက ပဋိပကၡႀကီး တစ္ရပ္အသြင္သာ ေဆာင္ေနခဲ့တာမို႔ အနာဂတ္ဟာ ပစိဖိတ္ဆီကိုပဲ ဦးတည္လို႔ ေနပါတယ္။ နားလည္မႈတစ္ရပ္ဟာ အဲဒီ့ေဒသ အေရာက္ ေကာက္ေကာက္ပါေအာင္ မလိုက္လို႔ မရေတာ့ပါဘူး။”
၁၉၉၅ ခုႏွစ္ေလာက္ဆီက အာရွေအာင္ျမင္ေရးဝါဒ ေၾကြးေၾကာ္သံလား။ မဟုတ္ပါဘူးခင္ဗ်ား။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက သမိုင္းဆရာ ဝစ္(လ္) ဒ်ဴရန္႔(ထ္) ၁၉၃၅ခ ုႏွစ္က ေရးခဲ့တဲ့ စာပါ။ သည္စာအရ အာရွတိုက္ဟာ အလားအလာ ေကာင္းတဲ့ ေျမျဖစ္ေနခဲ့တာ ၾကာေတာင့္ ၾကာပါၿပီ။ သည္ၾကားထဲကပဲ၊ အာရွဟာ ႏွစ္ဆယ္ရာစုရဲ႕အစိတ္အပိုင္း အမ်ားဆံုးမွာ အေရးနိမ့္ခဲ့ရသလို ဒုတိယ ေထာင္စုႏွစ္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း အမ်ားအျပားမွာလည္း အေရးမလွ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ ပထမပိုင္းက ဥေရာပ၊ ေနာက္ပိုင္းမွာ အေမရိကတို႔က ေအာင္ျမင္ ထြန္းေပါက္မႈအရာမွာ ေရွ႕တန္းကို တစ္ဟုန္ထိုး ေရာက္ရွိသြားၿပီး ကမၻာႀကီးကို နယ္ခ်ဲ႕သိမ္းသြင္းစိုးမိုးလို႔၊ ကမၻာ့စီးပြားေရးကို ျခယ္လွယ္ ထိန္းခ်ဳပ္လို႔ ေနလိုက္ခ်ိန္မွာ အာရွဟာ အေရးနိမ့္သြားခဲ့ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ေထာင္စုႏွစ္ကို ကူးေျပာင္းလိုက္ခ်ိန္တုန္းကေတာ့ အေျခအေနက တျခားစီပါ။ တ႐ုတ္ျပည္ဟာ“ဆြန္”မင္းဆက္ လက္ေအာက္မွာ အထြဋ္အထိပ္သစ္မ်ားဆီ ဦးတည္ေရာက္ရွိေနခဲ့တယ္။ ကမၻာေပၚမွာ အစည္ပင္ဆံုး၊ အလုပ္အမ်ားဆံုး ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ဟာလည္း အေရွ႕ေတာင္အာရွ “အင္ကာဝပ္”မွာ ေပၚေပါက္ေနခဲ့တယ္။ အိႏၵိယနဲ႔ အာရပ္ လူ႔ေဘာင္ေတြဟာဆိုရင္လည္း ပညာအရာမွာ ဥေရာပရဲ႕ ေရွ႕ကေန ေျပးေနခဲ့ပါတယ္။ သည့္ေနာက္မွာလည္း ရာစုႏွစ္ေပါင္း သံုး၊ ေလးခုေလာက္အထိ ဆက္ၿပီးေတာ့ အာရွဟာ ေရွ႕ကေန ေျပးေနခဲ့ေသးတယ္။ အဲဒီ့ေနာက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ငါးရာကာလပတ္ တစ္ခုလံုးေလာက္နီးနီးမွာေတာ့ အာရွသားေတြဟာ သင္ယူမွတ္သားတာကို ရပ္ခ်လိုက္ၾကတယ္။

လာမယ့္ ရာစုႏွစ္မွာ အေရးမနိမ့္ခ်င္ၾကဘူးဆိုရင္ေတာ့ အာရွသားေတြအေနနဲ႔ ရာစုႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ စြန္႔ပယ္ ထားရစ္ခဲ့ၾကတဲ့ သင္ယူ မွတ္သားမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ကို မျဖစ္မေန ျပန္စၾကမွ ျဖစ္ေပေတာ့မယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အာရွသားေတြအေနနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕အတိတ္ကို ရက္ရက္စက္စက္ ခြဲျခမ္း စိတ္ျဖာ ေလ့လာ သံုးသပ္ၾကရေပမယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အာရွသား အေျမာက္အမ်ားဟာ ဥေရာပသား လက္တစ္ဆုပ္စာေလာက္ရဲ႕ နယ္ခ်ဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈကို ဘာလို႔ ခံလိုက္ၾကရတာလဲ၊ ဘာေတြ မွားသြားခဲ့လို႔လဲဆိုတာကို နားလည္မွျဖစ္မွာပါ။ သည့္ေနာက္ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာက်ေတာ့ ဘာေတြက မွန္သြားသလဲဆိုတာကိုလည္း သံုးသပ္ ဆံုးျဖတ္ၾကည့္ၾကရဦးမွာပါပဲ။

လူအေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ဥေရာပရဲ႕ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ ႐ုပ္ဝတၳဳပိုင္းကိုသာ အမွတ္ေပးခ်င္ၾကပါလိမ့္မယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ ငါးခုအတြင္း သိပၸံနဲ႔ နည္းပညာပိုင္းမွာ ဥေရာပက လႊမ္းမိုးႏိုင္ခဲ့တာကို ေထာက္ျပခ်င္ၾကေပလိမ့္မယ္။ လက္နက္ အင္အားအရာမွာ သိပ္ကို သာေနလို႔သာ အာရွ လူအုပ္ႀကီးေတြကို ေကာင္းေကာင္း ႏွိမ္နင္းႏိုင္ခဲ့တာလို႔လည္း ဆိုခ်င္ၾကေပမယ္။

ဒါေပမယ့္ “အေပ်ာ့ထည္”ကို လစ္လ်ဴ႐ႈၿပီး “အမာထည္” တစ္ခုတည္းကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အမွားႀကီးမွားႏိုင္ပါတယ္။ အာရွတိုက္အေနနဲ႔ သင္ခန္းစာ အမွားေတြကို ယူလိုက္ျခင္းဟာ ဘာသင္ခန္းစာမွ မယူဘဲ ေနတာထက္ေတာင္ အမ်ားႀကီး ပိုဆိုးသြားႏိုင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့လည္း သမိုင္းက ေထာင္စုသစ္ဆီကို အရွိန္အဟုန္နဲ႔ တိုးဝင္သြားေနခိုက္မွာ သင္ခန္းစာ အမွန္ေတြကို သင္ယူ မွတ္သားမိလိုက္ဖို႔ဆိုတာဟာ အသက္တမွ် အေရးႀကီးလွပါတယ္။

အေျပာင္းအလဲရဲ႕ အရွိန္အဟုန္ဟာ တရိပ္ရိပ္ တိုးလို႔ေနတယ္။ မွန္မွန္ကန္ကန္နဲ႔ အရည္အခ်င္း ျပည့္မီတဲ့ လူ႔ေဘာင္ေတြဟာ ေရွ႕ကို ျမန္ျမန္ သြက္သြက္ ခုန္ထြက္သြားၾကေတာ့မယ္။ အဲလိုမွ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ေနာက္မွာ လဲက် က်န္ရစ္ခဲ့ေတာ့မွာပါ။

လမ္းမွန္ကမ္းမွန္ အေပ်ာ့ထည္ကို ရွာဖို႔ဆိုတာ လြယ္ကူလွပါတယ္။ ေအာင္ျမင္တဲ့ လူ႔ေဘာင္ေတြ ရွိတာကိုး။ အေကာင္းဆံုး လုပ္နည္း လုပ္ဟန္ေတြကိုလည္း အတိုင္းသား ျမင္ေနရတာကိုး။ ဘာေၾကာင့္ ပံုတူကူးမခ်ႏိုင္ရမွာလဲ? တကယ္ေတာ့လည္း အာရွဟာ အမာထည္ေတြကို ပံုတူ ကူးခ်ခဲ့ၾက႐ံုေတာင္ မကဘူး၊ ပိုေကာင္းေအာင္ေတာင္ လုပ္ႏိုင္ခဲ့ၾကတာကလား။

သို႔ေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ လူ႔ေဘာင္ေတြ ကိုယ္ႏိႈက္ေတာင္မွ သူတို႔ရဲ႕ေအာင္ျမင္မႈကို မီးထိုးေပးေနေလတဲ့ အေပ်ာ့ထည္အစစ္ရဲ႕ သေဘာ သဘာဝကို နားလည္ေကာင္းမွ နားလည္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ လူ႔ေဘာင္မ်ားကို ေယာနီေသာ မနႆီကာယနဲ႔ သူတို႔ေပးေနက် အၾကံဉာဏ္က ႐ိုး႐ိုးစင္းစင္းေလးပါ။ ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ အဓိက လိုအပ္ခ်က္ေတြကေတာ့ အမ်ားသေဘာဆႏၵနဲ႔အညီ အုပ္ခ်ဳပ္ပံု စနစ္နဲ႔ လြတ္လပ္တဲ့ ေဈးကြက္ေတြပါပဲတဲ့။

သည္ၾကားထဲကပဲ၊ အဓိက ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးမ်ားအပါအဝင္ တခ်ိဳ႕ လူ႔ေဘာင္ေတြဟာ အမ်ားသေဘာဆႏၵနဲ႔အညီ အုပ္ခ်ဳပ္ပံု စနစ္ဆီကို ႐ုတ္ျခည္း ေျပာင္းလဲခ်လိုက္တဲ့အခါမွာ အခ်ည္းအႏွီး ျဖစ္ကုန္ၾကရပါတယ္။ အလားတူပဲ၊ အဖြဲ႕အစည္းပိုင္းဆိုင္ရာ ကြန္ရက္ ကြန္ျခာေတြ နည္းလမ္းတက် မရွိဘဲနဲ႔ လြတ္လပ္ေဈးကြက္ေတြကို ႀကိဳးစား အားထုတ္ၾကည့္ၾကတဲ့ လူ႔ေဘာင္မ်ားခမ်ာမွာလည္း အ႐ံႈးနဲ႔ ရင္ဆိုင္ၾကရျပန္တယ္။ အမ်ားသေဘာ ဆႏၵနဲ႔အညီ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုစနစ္နဲ႔ လြတ္လပ္တဲ့ ေဈးကြက္ေတြဆိုတာမ်ားထက္ အမ်ားႀကီး နက္႐ိႈင္းေလးနက္လွတဲ့ သေဘာတရားအေထြေထြကသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတဲ့ လူ႔ေဘာင္ေတြရဲ႕ေအာင္ျမင္ ထြန္းေပါက္မႈကို ရွင္းလင္းျပႏိုင္မွာပါ။ အခု ေဆာင္းပါးလို ခပ္တိုတို စာေလးတစ္ပုဒ္မွ်နဲ႔ေတာ့ အေျဖေတြ အားလံုးကို ထုတ္ျပလို႔ မရႏိုင္စေကာင္းပါဘူး။ သို႔ေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈရဲ႕ အေပ်ာ့ထည္ပိုင္းမွာ ေတြ႕ရႏိုင္တဲ့ အဓိက သေဘာတရား သံုးရပ္ကို သည္ေဆာင္းပါး နဲ႔ အၾကံျပဳလိုက္ပါရေစလားခင္ဗ်ာ။

ပထမဆံုးတစ္ခုကေတာ့ “မယ္ရစ္တိုခေရစီ” (meritocracy) ဆိုတာ ပါပဲ။ [ျမန္မာလိုျပန္ရင္ေတာ့ “အရည္အေသြး ထက္ျမက္သူမ်ားျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ပံု စနစ္”လို႔ ဆိုရပါမယ္။ ဒါ ျမန္မာျပန္သူရဲ႕ စကားခ်ပ္ပါ။]

၁၉ရာစုအတြင္း ဥေရာပတိုက္မွာ အရင္းရွင္စနစ္က ကံေကြ်းခ် ေျမရွင္ ပေဒသရာဇ္စနစ္ကို ဖ်က္ဆီးလိုက္ခ်ိန္မွာ ဘုရင္စနစ္ကေန “မယ္ရစ္တို ခေရစီ”စနစ္ဆီကို ဦးတည္ေရႊ႕ေျပာင္းလာခဲ့ၾကပါတယ္။ အရင္းရွင္စနစ္ဟာ သူ႔မွာ ရွိရင္းစြဲ “ဖန္တီးအား ေကာင္းလွတဲ့ ဖ်က္လို ဖ်က္ဆီးသေဘာ”နဲ႔အတူ အခြင့္ထူးခံ လူတန္းစားသစ္မ်ားကိုလည္း ဖန္တီး ေမြးထုတ္လိုက္ပါတယ္။ သည္ေနရာမွာ ဒီမိုကေရစီဆိုတဲ့ နည္းစနစ္နဲ႔ အခြင့္ထူးခံ လူတန္းစားေဟာင္း ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္ေတြ၊ မင္းစိုးရာဇာေတြကို သန္႔ထုတ္လိုက္ၿပီးသကာလ အခြင့္ထူးခံ လူတန္းစားသစ္ေတြ လက္လက္ ထလာေအာင္လည္း လုပ္ေပးလိုက္ေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ အရင္းရွင္ စနစ္ေရာ၊ ဒီမိုကေရစီဆိုတာပါ (အေနာက္တိုင္း စိတ္ႏွလံုး အမ်ားအျပားထဲမွာေတာ့ သေဘာတရားေရးအရ အေလးအျမတ္ထား ကိုးကြယ္စရာလို႔ ေအာက္ေမ့ပင္ ေအာက္ေမ့ေနေသးၾကလင့္ကစား) ၿပီးျပည့္စံုေနတဲ့  သေဘာ မေဆာင္ပါဘူး။ သို႔ေပမယ့္ ပါရမီရွင္ အသစ္မ်ား ေပၚထြန္းလာေအာင္ ဖန္တီးေပးရင္းနဲ႔ အခြင့္ထူးခံ လူတန္းစားေဟာင္းေတြ အညႇိမတြယ္၊ ခ်ိဳးမတက္ေအာင္ ကာကြယ္ တားဆီးရာမွာေတာ့ အရင္းရွင္စနစ္နဲ႔ ဒီမိုကေရစီက အခ်ိန္ျပည့္ေလာက္နီးနီး ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္တဲ့ ယႏၲယားေတြျဖစ္ေနပါတယ္။ (အာရွ အေရးနိမ့္ရတဲ့အထဲမွာ ပါရမီရွင္သစ္ေတြ ေပၚမလာေအာင္ ခ်ိဳးႏွိမ္ခဲ့တာနဲ႔ အခြင့္ထူးခံေဟာင္းေတြ အညႇိတြယ္၊ ခ်ိဳးတက္လာေအာင္ ထားခဲ့တာေတြဟာ အဓိက အရင္းခံတစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။) အာရွလူ႔ေဘာင္ တစ္ခုခ်င္းစီအေနနဲ႔က သူတို႔ဆီမွာ ရွိတဲ့ အထက္ဆံုး ဉာဏ္ႀကီးရွင္ေတြ ေပၚေပါက္လာဖို႔၊ လန္းစြင့္ဖို႔နဲ႔ ဦးေဆာင္မႈေပးဖို႔သာ ၾကည္ျဖဴႏိုင္မယ္ဆိုရင္ အာရွတိုက္ႀကီး တစ္တိုက္လံုးဟာ အပ်ံစား ျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အစဥ္အလာ အ႐ိုးစြဲ လူမႈေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုေတြက အဲဒီ့ အေျပာင္းအလဲကို ခုခံ တားဆီးေနၾကပါတယ္။ သည္လိုနဲ႔ အာရွသား ပါရမီရွင္ အမ်ားအျပား ျပဳန္းတီးကုန္တယ္။

ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းလို႔ေခၚတဲ့ ကမၻာအႏွံ႔ ျဖန္႔က်က္မႈသေဘာဟာ ေဒသတြင္း မေအာင္မျမင္ ျဖစ္ခဲ့ရသမွ်ကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ေက်ာ္လႊားသြားႏိုင္ပါတယ္။ အာရွတစ္ခြင္မွာ စီးပြားေရး အင္အားစုသစ္ေတြ အလွ်ိဳလွ်ိဳ ေပၚထြန္းလာၿပီး ပါရမီရွင္ေတြ ေဟာတစ္ေယာက္၊ ေဟာတစ္ေယာက္ ေပၚထြက္လာေနပါၿပီ။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသား ေက်ာင္းသားေပါင္း ငါးသိန္းမွာ တစ္ဝက္က အာရွတိုက္သားေတြပါ။

အေမရိကန္ တကၠသိုလ္ေတြဟာဆိုရင္ အရည္အေသြး ထက္ျမက္သူမ်ားကိုသာ ဦးစားေပးတဲ့အရာ “မယ္ရစ္တိုခရက္တစ္(ခ္) ျဖစ္ရာ”မွာ ဘယ္ ပညာေရးစနစ္ကမွ မယွဥ္သာေအာင္ကို ထိပ္ဆံုးက ရွိေနပါတယ္။  အဲဒီ့ တကၠသိုလ္ေတြဆီက အာရွသားမ်ားရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈေတြေၾကာင့္ အာရွဟာလည္း ကမၻာႀကီးနဲ႔အညီ ရင္ေပါင္တန္းႏိုင္တဲ့ ပါရမီရွင္မ်ား ပိုင္ဆိုင္ထားေၾကာင္း ျပဆိုေနပါတယ္။ အဲဒီ့ေက်ာင္းသားေတြထဲက အမ်ားစုကေတာ့ ကိုယ့္ႏိုင္ငံကိုယ္ ခ်က္ခ်င္း လက္ငင္း ျပန္လာၾကမွာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း  ျပန္လာၾကမယ့္သူေတြလည္း တစ္ပံုတစ္ပင္ပါပဲ။

ထိုင္ဝမ္ရဲ႕ အံ့ဖြယ္သရဲ စီးပြားေရး ေအာင္ျမင္မႈကို အဲသလို ကိုယ့္တိုင္းျပည္ ကိုယ္ျပန္လာၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြက တစ္ဖက္တစ္လမ္းက ပံ့ပိုးေပးခဲ့တာပါ။ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ ကြန္ပ်ဴတာ အေပ်ာ့ထည္ ထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ငန္းႀကီးတစ္ခုလံုး အႀကီးအက်ယ္ ထြန္းကားလာခဲ့တာဟာလည္း “ဦးေႏွာက္ယိုဖိတ္မႈ”ေတြ ကိုယ့္ျပည္ ကိုယ္ျပန္လာခဲ့ၾကလို႔ပါပဲ။ ဘဏ္တိုက္မ်ားနဲ႔ အတိုင္ပင္ခံ လုပ္ငန္းမ်ားမွသည္ တစ္ဟုန္ထိုး တိုးတက္လ်က္ ရွိေနတဲ့ သတင္း အခ်က္အလက္ နည္းပညာ ကုမၸဏီမ်ားအထိ ပါဝင္တဲ့ ႏိုင္ငံေပါင္း မ်ားစြာမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ၊ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိတဲ့ လုပ္ငန္းႀကီးမ်ားဟာလည္း အာရွသား ပါရမီရွင္ေတြကို ေဖာ္ထုတ္ ေလ့က်င့္ေနၾကပါတယ္။ အဲဒီ့ အာရွသား ပါရမီရွင္မ်ားဟာ ႏွစ္ပရိေစၦဒ ရွည္ၾကာစြာ ဖုတ္လိႈက္ ဖုတ္လိႈက္ ျဖစ္လို႔ေနတဲ့ အာရွလူ႔ေဘာင္မ်ားကို ျပန္လည္ ရွင္သန္လာေအာင္ စြမ္းေဆာင္ေပးႏိုင္ၾကေလတဲ့ အျမဳေတေကာင္းေတြ ျဖစ္ေနႏိုင္ပါတယ္။

ဒုတိယသေဘာတရားကေတာ့ “ၿငိမ္းခ်မ္းေရး”ပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ တကယ္ေတာ့ ဥေရာပရဲ႕ တိုးတက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အစိတ္အပိုင္း အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ျပတ္တစ္လွည့္၊ ငတ္တစ္လွည့္ ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။ ကမၻာစစ္ႀကီး ႏွစ္ပြဲ ျဖစ္ခဲ့ရၿပီး အားေတြ ေလ်ာ့ခဲ့ရတယ္။ ဥေရာပက အေတာ္ဆံုး ဉာဏ္ႀကီးရွင္မ်ားဟာ ဉာဏ္မရွိတဲ့ စစ္ပြဲေတြထဲမွာ က်ဆံုးခဲ့ၾကရတယ္။ အဲဒီ့ကမၻာျခမ္းဟာ မုန္းတီးမႈေတြ၊ ပဋိပကၡေတြကို အၿပီးတိုင္ စြန္႔လႊတ္ဖို႔ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အခ်ိန္ယူခဲ့ၾကရတယ္။

စိတ္ပိုင္းဘဝနဲ႔ ႐ုပ္ပိုင္းဘဝ ပတ္ဝန္းက်င္ အေျပာင္းအလဲမ်ားဟာ သည္စစ္ပြဲႀကီး ႏွစ္ပြဲအတြက္ ႐ိုးစင္း ရွင္းလင္းတဲ့ အေျဖပါပဲ။ ႏွစ္ဆယ္ရာစုရဲ႕ ပထမ ရာစုဝက္မွာ စစ္ေရးနဲ႔သာ ဩဇာ အာဏာကို ခ်ဲ႕ထြင္ႏိုင္မယ္လို႔ ျမင္ေနၾကတဲ့ ေျမရွင္ ပေဒသရာဇ္ စိတ္ဓာတ္ အၾကြင္းအက်န္မ်ားက ဥေရာပတစ္ခြင္မွာ တည္ျမဲေနခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း စစ္ပြဲအတြက္ အသံုးျပဳတဲ့ ကိရိယာ တန္ဆာပလာမ်ားက သူတို႔ရဲ႕ဖ်က္ဆီးႏိုင္အားကို အႀကီးအက်ယ္ တိုးျမႇင့္ေပးခဲ့ၿပီး ေနာက္ဆံုးမွာ ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္မ်ား ေပၚေပါက္လာကာ အဲဒီ့လက္နက္ေတြကပဲ သူတို႔ အထင္ႀကီးလွတဲ့ စစ္ပြဲမ်ားကို အဆံုးသတ္သြားေစပါေတာ့တယ္။

အဓိကရ မူဝါဒ ခ်မွတ္သူမ်ား အပါအဝင္ တခ်ိဳ႕ေသာ အာရွသား ဉာဏ္ ႀကီးရွင္မ်ားကေတာ့ အခုထက္ထိ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္ေခတ္မွာ  တဝဲလည္လည္ ျဖစ္ေနဆဲပါ။ သူတို႔ေတြက ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးဟာ ဘာအက်ိဳးအျမတ္မွ ထြက္လာမွာ မဟုတ္တဲ့ သုည ဆက္ဆံေရးလို႔ ျမင္ေနၾကတယ္။ သည္လိုလူေတြအေနနဲ႔ ဒုတိယ ကမၻာစစ္အၿပီးမွာ ဂ်ာမဏီနဲ႔ ဂ်ပန္တို႔ ေပ်ာ္ဝင္ စီးဆင္းသြားခဲ့တဲ့ သင္ခန္းစာကို နားလည္ မွတ္သားၾကဖို႔ လိုအပ္လို႔ ေနပါတယ္။ ဂ်ာမဏီနဲ႔ ဂ်ပန္တို႔ သိလိုက္တာက ဩဇာအာဏာနဲ႔ ၾကြယ္ဝ ခ်မ္းသာမႈကို ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ရယူႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ပဲ။

အေရွ႕အာရွ၊ ေတာင္အာရွ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွနဲ႔ အေရွ႕ေျမာက္အာရွမွာ ရွိတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ ေခတ္မီကမၻာႀကီးမွာ တိုးတက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး ၾကြယ္ဝ ခ်မ္းသာေရးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္လွမွန္း သေဘာေပါက္လာၾကမယ္ဆိုရင္ အာရွတိုက္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး ရာသီဥတုဟာ ပိုလို႔ တင့္ေမာ သာယာၿပီး ေနလို႔ ထိုင္လို႔ ေကာင္းေနမွာပါ။

စစ္ပြဲေတြဟာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရမယ့္ ပိုက္ဆံေတြကို အေျခာက္တိုက္ အလဟႆ ျဖစ္ကုန္ေစသလို ပါရမီရွင္ေတြကိုလည္း ေသေၾက ပ်က္စီးေစပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကေတာ့ အဲဒါနဲ႔ ေျပာင္းျပန္ပါ။ အဓိကရ အာရွႏိုင္ငံႀကီး ႏွစ္ႏိုင္ငံအတြင္း စစ္ျဖစ္ၿပီး အာရွတိုက္မွာ စစ္ပြဲ တစ္ပြဲေလာက္ေလး ျဖစ္လိုက္႐ံုနဲ႔တင္ အာရွတိုက္ဟာ တစ္ဆယ့္ကိုးရာစုႏွစ္ဆီကို ေနာက္ျပန္ ျပန္လိမ့္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ကေန႔ နယ္ေျမျပႆနာေတြ အားလံုးနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ေနာက္မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြကိုသာ ေမးသင့္တယ္လို႔ ဆိုခဲ့တဲ့ “တိန္႔ေရွာင္ဖိန္”ရဲ႕ ဉာဏ္ပညာ အေျမာ္အျမင္ကို အာရွသားေတြအေနနဲ႔ နာယူ မွတ္သားသင့္လွပါတယ္။

တတိယသေဘာတရားကေတာ့ “တည္ၾကည္ ေျဖာင့္မတ္မႈႈ”ပါ။ သည္လို ေျပာလိုက္ေတာ့ ဖန္တစ္ရာ ေတေနတဲ့ စကားဟုန္လို႔ ေအာက္ေမ့ခ်င္စရာပါ။ သို႔ေပမယ့္လည္း သည္စကားလံုးဟာ အာရွတိုက္ရဲ႕ ရွက္စရာ အေကာင္းဆံုး သြင္ျပင္ လကၡဏာတစ္ရပ္ ျဖစ္ေနေလတဲ့ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈဆီကို အာ႐ံု စိုက္လာၾကေလေအာင္ ယဥ္ေက်းစြာ ေဖာ္ေဆာင္ေပးေနတဲ့ စကားလံုးပါပဲ။

ေအာင္ျမင္တဲ့ လူ႔ေဘာင္ေတြမွာ အလုပ္ လုပ္တဲ့ အခြင့္ထူးခံေတြ ရွိပါ တယ္။ အဲဒီ့ အခြင့္ထူးခံေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕လူ႔ေဘာင္ေတြဆီက ရယူဖို႔ထက္ အဲဒီ့ လူ႔ေဘာင္ေတြကို ေပးဆပ္ဖို႔ ပိုထက္သန္ၾကသူေတြပါ။ မေအာင္ျမင္တဲ့ လူ႔ေဘာင္ေတြမွာေတာ့ အက်င့္ပ်က္ ျခစားေနတဲ့ အခြင့္ထူးခံေတြသာ ရွိပါတယ္။ ေျမရွင္ ပေဒသရာဇ္ေခတ္ သေဘာထားမ်ားရဲ႕ ရလဒ္ တစ္ရပ္အေနနဲ႔  အဲသလို အခြင့္ထူးခံေတြဟာ လူ႔ေဘာင္ရဲ႕ ကပ္ပါးရပ္ပါးေတြအျဖစ္  ရပ္တည္ေနပင္ ေနၾကလင့္ကစား ခိုင္ခိုင္မာမာ အျမစ္တြယ္ေနၾကတာလည္း အမွန္ပါပဲ။ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈဟာ အမ်ားသေဘာဆႏၵနဲ႔အညီ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ အာရွ လူ႔ေဘာင္ေတြမွာေရာ အဲသလို မအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အာရွလူ႔ေဘာင္ေတြမွာပါ ရွိေနပါတယ္။ (ကမၻာ့ တျခားအစိတ္အပိုင္းမ်ားမွာလည္း ရွိေနတာ အမွန္ပါ။)

အဲဒါကို အျမစ္ကေန တြန္းလွန္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးဟာ အာရွ လူ႔ေဘာင္မ်ားထဲမွာ အခုထက္ အဆမ်ားစြာ ျမဲျမံခိုင္မာေနဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈဟာ အေထာက္နဲ႔ အထားနဲ႔ ခိုင္ခိုင္မာမာ သက္ေသထူဖို႔ အင္မတန္ ခက္လွတာမို႔ မသိမသာေလးနဲ႔ အင္မတန္ ပ်က္စီးသြားေစတဲ့ သေဘာမ်ိဳးကို ေဆာင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့လည္း လူထု လူတန္းစားတိုင္းကို အဆင့္တိုင္းမွာ ပ်က္စီးသြားေစတာမ်ိဳးပါ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့လည္း အက်င့္ပ်က ္ျခစားမႈေၾကာင့္ စီးပြားေရးသက္သက္ကိုသာ ထိခိုက္ေစ တာမဟုတ္ပါဘူး။ လူမႈေရးေရာ၊ အသိစိတ္ဓာတ္ပိုင္းကိုပါ ထိခိုက္ ပ်က္စီးေစတာပါ။ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈကေန အဆိုးျမင္ဝါဒနဲ႔ အထင္မႀကီးတဲ့စိတ္ကို ပြားမ်ားလာေစပါတယ္။ အက်င့္ပ်က္လို႔ အဆိုးျမင္၊ အဆိုးျမင္ေတာ့ အထင္မႀကီး၊ အထင္မႀကီးေတာ့ အက်င့္ပ်က္နဲ႔ သံသရာလည္ေနတဲ့အတြက္ အာရွလူ႔ေဘာင္ေတြဟာ ေျမာင္းထဲက ျပန္ကို တက္မလာႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ေနရပါေတာ့တယ္။ ဘယ္သူပဲ ေရာက္လာလာ၊ ဘာမွ မေျပာင္းေတာ့မယ့္ အတူတူ၊ ေျပာင္းေအာင္ ဘာလုပ္ဖို႔ အပင္ပန္းခံ ႀကိဳးစားေနရမွာတံုးဆိုတဲ့ စိတ္မ်ိဳး ဝင္ဖို႔ လြယ္ေနေလမင့္ကိုး။

သည္အခ်က္ဟာ အာရွသားေတြအဖို႔ သေဘာမတူခ်င္ေပမယ့္လည္း တူကိုတူရမယ့္ အဆိုးတကာ့ အဆိုးဆံုး အမွန္တရားကို ၫႊန္ျပလို႔ေနပါတယ္။ အဲဒီ့အမွန္တရားကေတာ့ အာရွ လူ႔ေဘာင္ေတြ ေခတ္ေနာက္မွာ က်န္ရစ္ခဲ့တာဟာ နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ေၾကာင့္မဟုတ္ပါဘူး။ မယွဥ္သာတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ စီးပြားေရး အင္အားစုေတြေၾကာင့္ ေနာက္က် က်န္ေနခဲ့ရတာလည္း မဟုတ္ဘူး။ ျပင္ပ အေၾကာင္းတရားေတြဟာ အပယိကေတြ၊ အဖ်ားအနားေတြပါ။ (ၿပီးေတာ့ အင္မတန္လည္း ဒုကၡေပးခဲလွပါတယ္။)

လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ငါးရာကာလမွာ အာရွ လူ႔ေဘာင္ေတြဟာ ဥေရာပ လူ႔ေဘာင္ေတြရဲ႕ေနာက္မွာ ျပတ္ၿပီး က်န္ရစ္ခဲ့ရျခင္းရဲ႕ အဓိက အေၾကာင္းရင္းခံ အစစ္အမွန္ကေတာ့ ႐ိုးလွစင္းလွပါတယ္။ အဲဒီ့အေၾကာင္းရင္းခံကေတာ့ အာရွသားေတြကသာ အာရွတိုက္ကို ေနာက္ျပန္ ဆြဲေနခဲ့ၾကလို႔ပါပဲ။
ဒါေပမယ့္လည္း ကြ်န္ေတာ့္ ေဆာင္းပါးကို အဆိုးျမင္တဲ့ မွတ္ခ်က္နဲ႔ အဆံုးမသတ္ခ်င္ပါဘူး။ အေျပာင္းအလဲအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က ရွိကို ရွိပါတယ္။ ကမၻာအႏွံ႔ ျဖန္႔က်က္မႈဟာ အာရွတိုက္မွာ အခြင့္ထူးခံသစ္ေတြ ေပၚထြက္လာေအာင္ ထုတ္လုပ္ေပးလို႔ ေနပါတယ္။ တရိပ္ရိပ္ တိုးတက္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲ အရွိန္အဟုန္ကလည္း အလားတူပါပဲ။ အာရွသား အေျမာက္အမ်ားဟာ ကိုယ့္ႏိုင္ငံမွာကိုယ္တင္မက ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာပါ ပညာသင္ၾကားေနၾကပါတယ္။ ကမၻာအႏွံ႔ ျဖန္႔က်က္ စီးဝင္ေနတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကလည္း အာရွသားေတြရဲ႕ မ်က္စိေတြကို ဖြင့္ေပးေနပါတယ္။ “မသိ သားဆိုးရြားမႈ ေခါင္းၿမီးျခံဳ”ကိုလည္း လွပ္တင္ေနၾကပါၿပီ။ သင္ယူမွတ္သားမႈ လုပ္ငန္းစဥ္သစ္ကလည္း စတင္လို႔ ေနပါတယ္။ သည္အင္အားစုသစ္မ်ားဟာ အာရွလူ႔ေဘာင္မ်ားအတြက္ အခြင့္အလမ္းသစ္မ်ားကို ဖန္တီးေပးၾကပါလိမ့္မယ္။

ဒါေပမယ့္လည္း အာရွလူ႔ေဘာင္ေတြအေနနဲ႔ ပထမဆံုး သင္ယူ မွတ္သားရမယ့္ သင္ခန္းစာကေတာ့ “မယ္ရစ္တိုခေရစီ၊” “ၿငိမ္းခ်မ္းေရး”နဲ႔ “တည္ၾကည္ ေျဖာင့္မတ္မႈ”ဆိုတဲ့ လမ္းမွန္ ကမ္းမွန္ အေပ်ာ့ထည္ကို ဘယ္လို တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ၿပီး၊ ဘယ္ပံု အေကာင္အထည္ ေဖာ္ၾကကာ ဘယ္နည္းနဲ႔ အရွည္ တည္တံ့ေအာင္ ထိန္းသိမ္းၾကမယ္ဆိုတာကိုပါပဲ။ (အတိုေကာက္ကေတာ့ MPH ေပါ့ေလ။ MPH ဆိုေတာ့လည္း တစ္ဟုန္ထိုး ေျပာင္းေနတဲ့ ကာလနဲ႔ လိုက္ဖက္ညီစြာ အင္မတန္ မွတ္လို႔ ေကာင္းတဲ့ စကားလံုးေလးေပပဲေပါ့။)

[သိုးေဆာင္းဘာသာစကားနဲ႔ ဆိုရင္ေတာ့ Meritocracy ရယ္၊ Peace ရယ္၊ Honesty ရယ္ေပါ့။ အဲဒီ့ သံုးလံုးရဲ႕ ထိပ္ဆံုး စာလံုးေလးေတြနဲ႔ခ်ည္း အတိုေကာက္ ယူလိုက္တဲ့အခါ MPH လို႔ ရလာပါတယ္။ MPH ဟာ တစ္ နာရီအတြင္းေပါက္တဲ့ ခရီးမိုင္ႏႈန္း (mile per hour)ရဲ႕အတိုေကာက္အျဖစ္ လူသိမ်ား ထင္ရွားလွပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မူရင္းစာေရးသူက သူ႔အတိုေကာက ဟာလည္း တစ္ဟုန္ထိုး ေျပာင္းလဲေနတဲ့  ေခတ္ကာလနဲ႔ ေလ်ာ္ညီတယ္လို႔ မွတ္ခ်က္ေပးလိုက္တာပါ။ ဒါ ဘာသာျပန္သူ႔ စကားခ်ပ္။]

စာမူခြင့္ျပဳခ်က္အမွတ္ ၁၃၆/၂၀၀၄ (၁၂)နဲ႔ လက္တြဲေဖာ္စာအုပ္တိုက္က ထုတ္ေ၀ထားတဲ့ အတၱေက်ာ္ရဲ႕ “အာရွသားမ်ား စဥ္းစားႏိုင္ေစ” စာအုပ္ထဲက ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပလိုက္တာပါ။ မူရင္းအက္ေဆးကို ေရးသားသူ စကၤာပူႏိုင္ငံသား ခီ႐ိႈး မာဘူဘာနီရဲ႕ ကိုယ္ေရးရာဇ၀င္ကိုေတာ့ ညာဘက္က ေ၀ေ၀ဆာဆာ ဖတ္စရာ ေအာက္မွာ ရိွေလတဲ့ “အာရွသားေတြ စဥ္းစားတတ္ကဲ့လား” အက္ေဆးအဆံုးမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္က။