Trodden Flower by Khin Hnin Yu

In the absence of the gracious Jasmine,

The humble Khan Pwint is woven into Royal wreaths.

But when the Jasmine reappears,

No longer can this lowly wildflower stay, but

Return she must

To her wild country home

 

In all the tales that were hard to swallow, what U Thar Kyaw was telling me was truly more unbelievable then most. But he said it was no fairy tale.

“It’s the truth, Khin Lay is still living, right in my own village”, he insisted.

The story he told was simple yet lovely. The time when he told me was in misty March, and it seemed perfect for the tale. When he described how at sunset the mist would rise over the fields I could see it as if painted on canvas.

He did not reveal the name of the village.

*************

Poets sing of the moon’s silver rays but country girls see its light as pale gold. As the moon rose in the east it seemed as if the Moon Goddess had loosened her hair and let the strands sweep down softly to earth. It was a time when moonbeams touched the paddy fields that U Thar Kyaw and his neighbouring farmers met Thakin1 Kyaw Zeya.

In the village, in the front yard of almost every house has a rack to grow gourd vines. The girls of the village would sit under this rack to gossip. A long time ago they used to spin, but now they no longer weave at home. The rays of the moon would seek out the girls through the thick foliage.

It was said that Thakin Kyaw Zeya met Khin Lay under this very gourd vine. He, too, like the moonbeams, had seen her as he made his way through the vines and trees of the village. Khin Lay’s parents were landowners but she seldom lived in the village, as she went to school in town and only returned occasionally. Her mother insisted that at home, she must live and behave like a country girl. So at every dew-soaked dawn she must cook the rice to offer at the household shrine and to the monks who making their alms rounds. She had to help her mother prepare lunch to take to the labourers working in their fields. At night, under the light of the moon, she had to husk peanuts. Her mother would give her a hand and talk about their farm.

Her mother would tell her, “Wherever you go, please come back to us.”

Her mother always sounded uncertain whatever she said, as if she did not believe her own words. In fact, she always thought Khin Lay would abandon them and the farm and settle in town, and it was not an unreasonable fear. Everyone exclaimed at Khin Lay’s beauty and they would say that she was too pretty to be hidden in the country. Every time Mother heard this, she would adamantly shake her head.

“Now, what is this? She was born on the farm and why should she be too good for the farm? Don’t let my girl hear it, she is fragrant with the smell of our land.”

Khin Lay wanted to become a teacher and that was the one reason she was sent to town to be educated. While she was sitting for the exam for the appointment of a Middle School teacher, she had met Thakin Kyaw Zeya, who had often been to their village, but only then met Khin Lay. Thakin Kyaw Zeya had come to organise the farmers so most of them knew him well. Campaigning with the farmers, he loved having green tea and fried peanuts. He loved the cool breeze that swept to him across the farms. He said he loved the simple and sweet fragrance of the wildflowers.

He whispered poetic words to Khin Lay under the gourd vines; and Mother did not like it, not one bit. But when U Thar Kyaw himself, who was like a son to her, said it was a fortunate meeting of the two young people, Mother could not protest. In her eyes the fact that Thakin Kyaw Zeya wore the rough Pinn2i cotton and the cotton longyi woven in Pakokku was testament enough that he was no stranger to the countryside. But she could not be quite sure; she felt uneasy. Whatever could the reason be for this?

Wild roses lined the dirt road leading out of the village on both sides. It was on this very road that Thakin Kyaw Zeya took away his bride Khin Lay from her home, on a bullock cart. It was so early in the morning that the dew was falling thickly and one could hardly see anything. The winter of the countryside was chilly and crisp. Khin Lay sat close to Thakin Kyaw Zeya, huddling against the cold. The sweet smell of the wildflowers greeted her. She looked and looked in the mist to see if she could catch a glimpse of her mother’s house, but to no avail; the dew was falling too fast. She gave up and leaned against Thakin Kyaw Zeya, tears welling in her eyes.

Mother could not even sit to pray, as was usual for her at that time of dawn. She stood looking from the front door into the mist until she could no longer hear the cartwheels.

“I’ve never gone away from the village, so never been on that road,” she said to the maid watching with her. Now, since her daughter left, she did not even go near that road.

U Thar Kyaw paused when he reached the part in his story of Khin Lay leaving the village. Was he seeing again in his mind that country morning hidden under the mist? He did not say why he paused but when he picked up the story again, the scene had changed to one of spring.

He said, simply, that spring was a time of both the old and the new. Aged and worn leaves drift to earth, leaves that had once fluttered green and fresh on the high branches, showing off their youth and beauty and they had breathed in the winds of high places.

“So now that they are old and worn, how ill is their Fate! Like old men sitting to meditate before they finally die, wouldn’t the leaves want to rest a bit? But no, the harsh and hot wind swept them away hither and thither. The old leaves looked up at the branches they had left, and new green leaves were already sunning themselves. A wild wind brought the smell of flowers from distant woods and reminded the fallen leaves of their life. If they had been human, they would surely weep. Was it not this same wild wind that swept over them last year as they, too, sunned themselves after they had burst forth in their youth, the same wind with the scent of paradise itself? Now, they are exhausted, skittering all over at the whim of the wind?

At this time of change, U Thar Kyaw said, the revolution had begun in their village3. He said that in the thick woods near their village, battles with the Japanese left some of his villagers dead: their blood still stained the land. U Thar Kyaw continued, “So that Thakin Kyaw Zeya could concentrate on his political work, his wife Khin Lay taught school to earn their living. She could not even come home. But then, just to help him with his work, she came back.”

Many times Khin Lay, with food in a basket on her head, walked out their village, past the big Kapok tree into the woods where Thakin Kyaw Zeya and U Thar Kyaw and others were hiding. Sometimes she sent a villager with the food.

She went so often, that the ground under the Kapok tree could well turn into a stream.

“Ask the Kapok tree and the earth under it if you want to know how much she helped her husband,” U Thar Kyaw said. What a strange thing to say! I stared at him.

“Ask the Kapok tree and the earth?”

“You see, men may lie; but the earth, never. It is always a witness to changes under the Buddhist Law of Impermanence, isn’t that right?”

I searched U Thar Kyaw’s eyes. They were clear and bright and I continued to listen to his words without qualms.

He said that man’s change of heart and situation and man’s true nature were known well only by the earth. As the hot wind of March drove the old leaves away, so had their revolution scattered the cruelty of Japanese fascism to the winds. Blood from both sides fell to the earth and only the earth would know which blood was whose.

The footsteps of the freedom fighters were left all over the earth as they ran and fought, and if historians by chance left out the some faithful revolutionaries, the earth knew them all.

When peace was restored, the freedom fighters gained positions and honours. When some who had been hiding in fear stood up to declare that they too had fought with valour, the earth had laughed deeply.

*************

When the monsoon begins the winds are no longer hot and harsh. They blew steadily and only from the south. The parched and hardened earth became damp and dark brown. One could smell the rain in the wind and sense the moisture. Flowers woke up, the trees became fresh and green under the raindrops. Is it not natural that the searing heat and violent changes of March should be followed by the compact coolness of the early rains? In this time of the beginning of monsoon Khin Lay for the second time had to follow her husband where he went. This time, it was to Yangon, the city. Although Khin Lay begged, her mother refused to go with them.

The early rainfall had pressed down the earth so the road was not dusty. The cartwheels sank into the softened earth. This time too, her mother watched from her door. The two cart tracks stretched out far into the distance, a long, long way.

U Thar Kyaw and his comrades went along and said goodbye only when the cart passed into the woods where so many of their friends had fallen. This time too Khin Lay could not see the village as she looked back, not because of the mist but for the tears in her eyes.

The tall trees swayed as if saying goodbye to her; she waved at the profusion of wild flowers by the road, feeling sad to be leaving the village. When they passed under the Kapok tree she did not look up.

*************

Letters came, instead of Khin Lay, to her mother. U Thar Kyaw had to read out the letters. When there were delays between letters, Mother would worry that her daughter had forgotten her.

In one letter Khin Lay described her life.

“My dear Mother,

Before, I was too busy working as a teacher so that he could concentrate on his politics, and now I am no longer the wife of freedom fighter Thakin, he is now an aid to the minister. But I am still busy, but this time in the kitchen, so I could not write to you often.

Just now while writing this I had to stop as he came back from his game of tennis and I had to make orange juice for him. He plays tennis everyday, to be fit.

I must tell you about the changes. The house where he plays tennis is Peggy’s house, he said. They were from the same town but when he was ‘Thakin’ Kyaw Zeya she hardly looked at him, because he was an agitator and he was poor. But now, the whole family is very friendly towards him, and I’m happy about that.”

U Thar Kyaw had stopped reading to glance at Khin Lay’s mother. She looked a bit confused. She asked him what ‘tennis’ and ‘Peggy’ meant and he had to explain.

U Thar Kyaw continued reading aloud:

“In the afternoons I had to take coffee and bread and butter to his office, so even during the day I don’t have much time for myself. I want to come and see you or send money but as he had many friends from his Thakin days to look after, we keep giving dinners and lunches very often so I’m tied up with work, and not much cash is left over.”

Her mother smiled at this. She was quite happy; it was the thought that mattered.

U Thar Kyaw wished out loud that he could see Thakin Kyaw Zeya again. It was four years since he and Khin Lay left. In the following months Khin Lay wrote more often.

“Nowadays I have more free time to write, he is seldom at home. He is probably playing more tennis; he comes home only at about ten or eleven at night.”

Her mother was happy to get frequent letters from Khin Lay. If her daughter came home for a visit, how happy she would be! But when the next letter came, she could not understand it. U Thar Kyaw’s voice trembled as he read. The letter, as always, started on a plaintive call for… comfort? Support? This “oh, my dear mother…

“Oh my dear Mother,

I write humbly to you. In early March I will come home. Please you and U Thar Kyaw wait for me on the road to the village.”

When she heard the words, Khin Lay’s mother was shaky with happiness.

“Really? My daughter? She’s coming home!”“This time, Mother, I will live with you always. I will never leave you or the farm again. But please don’t tell anyone.”

U Thar Kyaw stopped reading. Now what was this?

“Oh, dear mother, don’t feel sorry for me. Change is a natural part of life, you know that. It is only I who is wrong, I who thought something changeable was permanent.”

At this point, Mother grabbed U Thar Kyaw’s arm.

“What does she mean by that?” she asked. He shook his head slowly and continued to read.

“You know, my husband, he is going to marry Peggy tomorrow4. How can I remain here? He said I lack so many things, but he did not say what. I wanted to ask him so much, but I dared not. Maybe it is a lack that I do not know what my faults are! You will remember I once told you about Peggy, how she never even looked at him when he was a poor ‘Thakin’, the woman who looked down on him once. I will come back, mother. Be sure to come and meet me on the road.

May you be in good health and joy,

Your daughter Khin Lay”

U Thar Kyaw sat glumly with the letter in his hand. Mother however was smiling.

“She’s right to come home,” she said simply.

“That’s not right,” U Thar Kyaw had protested, “are they all of them discarding their past? After all, Khin Lay supported him, fed him, all through the fight for independence. He should at least have some consideration for that. How could they so easily forget their comrades?”

“Let’s not dwell on the past. My daughter said she was at fault: how happy I am that she is coming back! Men, when they love a woman, could never see any fault with her even one as big as a mountain, but when he no longer wants her, they would exaggerate an atom of fault into the size of a mountain. Please, Buddha, make her journey safe.”

She raised her two hands together to Buddha; she smiled but her eyes were full of tears.

*************

The evening that Khin Lay was due to arrive, both her mother and U Thar Kyaw waited on the road outside the village. For the mother it was the first time she set foot here after her daughter left all these years ago.

Every time that the dark shape of a cart meandered out from the woods, Mother trembled in anticipation. From this road her daughter had left but from this road she would come home.

The setting sunlight had lost its heat and its pale gold was left only on the tips of the trees. In the underbrush and along the road, mist had begun to rise.

“This is where three of our villagers fell,” U Thar Kyaw said. The earth beneath the Kapok tree that he pointed out no longer bore any bloodstains.

The cart stopped under it and Khin Lay jumped down and walked slowly towards her mother. She held tight to her mother’s hands. Her mother could not say a word.

“I’m home, Mother,” Khin Lay said simply.

Her mother clutched Khin Lay’s shoulder and looked into her face as if she were seeing a stranger.

“Promise me you won’t go away again,” she finally said. Khin Lay nodded and tears fell from her cheeks onto the earth beneath the Kapok tree. They walked back into the village.

It is said, U Thar Kyaw told me, that at the place under the Kapok tree there now grew a huge bush of the Trodden Flower.

He did not however tell me if it grew out of Khin Lay’s tears or the villagers’ blood.

(Myawaddy Magazine, March 1955)

(The author picked this short story as her favourite in a collection by seven women writers titled “Creator’s Choice”.)

Translated by Ma Thanegi

_____________________________________

Footnotes

1 “Thakin” means master. Nationalists rebelling against the colonial British used Thakin as a prefix to their names.

2 Rough, home spun unbleached cotton sewn into jackets. A symbol of not using foreign-made goods.

3 March 27th, Revolutionary Day.

4 By customary law a Buddhist man may marry as many times as he wishes, if he could get permission from the first wife: a technicality ignored by most.

Republished on my blog with the kind permissions of Daw Mi Kyaw Thaung, one and only daughter of the late author Daw Khin Hnin Yu, and Daw Thanegi.

————————————————————

ခံပြင့္

ခင္ႏွင္းယု

နန္းအလယ္ ပန္းစံပယ္ မေပၚခိုက္ဟာမို႔၊

အလိုက္ေတာ္ တန္သင့္ေအာင္လို႔ ခံပြင့္ကိုကံုး၊

နန္းရေဝ မန္းေျမမွာ စံပယ္လိႈင္ေတာ့ ခံပန္းခိုင္

ယာယီေရြ႕တယ္၊ ေတာေလ့ရြာသံုး။

 

ယံုရမွာခက္ေသာ အေၾကာင္းတို႔တြင္ ဦးသာေက်ာ္ ကြ်န္မကို ေျပာေသာ ပံုသည္ သာ၍ ယံုၾကည္ရန္ ခဲယဥ္းလွေပသည္။ သူကေတာ့ သူေျပာေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ ပံုမဟုတ္ဟူ၍ ဆို၏။

“တကယ္ျဖစ္တာဗ်ာ။ မခင္ေလးဟာလည္း တကယ္ ရွိေနပါတယ္။ က်ဳပ္တို႔ ယာေတာမွာကို ရွိေနပါတယ္” ဟူ၍ဆို၏။ သူေျပာေသာပံုမွာ ႐ိုး၍ လွပသည္။ တေပါင္းလႏွင့္လည္း ေလ်ာ္ကန္ သင့္ျမတ္လွေပသည္။ သို႔ေသာ္ ရြာ၏ အမည္ကိုမူ မေဖာ္ေပ။

ေနျခည္ေပ်ာက္ခ်ိန္တြင္ ယာေတာေပၚသို႔ ျမဴမႈန္ေလးမ်ားသမ္းလာပံုကို ေျပာျပေသာေနရာတြင္ လြမ္းဆြတ္ဖြယ္ေကာင္း၍ ပန္းခ်ီဆန္လွေပသည္။

ကဗ်ာဆရာတို႔က လေရာင္ျခည္ကို ေငြေရာင္ျခည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း ယာေတာသူတို႔၏ မ်က္လံုးတြင္ ေရႊေရာင္လို ဝါေျပေျပသာ ျမင္ေတြ႕၍ ေနရေပသည္။ အေရွ႕မွလထြက္လာလွ်င္ လအိမ္ေစာင့္နတ္သမီး၏ ဆံပင္မ်ား ေျပ၍ ေလ်ာက်လာသလို လေရာင္ျခည္သည္ ၫြတ္ေပ်ာ့၍ ေျမသို႔က်လာသည္။ လေရာင္ျခည္ႏွင့္ သိမ္းၿပီးစ ယာခင္းျပင္တို႔ ေတြ႕ထိသလို ဤလယ္ယာခင္းျပင္တို႔တြင္ ဦးသာေက်ာ္တို႔ ယာသမားတစ္စု သခင္ ေက်ာ္ေဇယ်တို႔ ေတြ႕ၾကသည္ဟု ဆို၏။

ရြာထဲတြင္မူ အိမ္ေရွ႕တိုင္းလိုလို၊ ဘူးစင္ရွိ၏။ ဘူးစင္မ်ားၾကားသို႔ လေရာင္သည္ လူးလြန္႔၍ ဝင္လာတတ္၏။ ရြာပ်ိဳေခ်ာတို႔ကို လေရာင္သည္ တိုးဝင္၍ ရွာေဖြေနဟန္ ရွိေပသည္။ ဤရြာရွိ အပ်ိဳေခ်ာတို႔ ဘူးစင္ေအာက္မွာ ညဥ့္တိုင္း ထိုင္ေနတတ္သည္ဟုဆို၏။ ေရွးတုန္းကမူ ဤဘူးစင္ေအာက္တြင္ ဗိုင္းငင္ၾကသည္ဆိုေသာ္လည္း ယခုေတာ့ ဤရြာတြင္ ဗိုင္းငင္သည္ကို မေတြ႕ရသည္မွာ ၾကာလွေပၿပီ။

ဤဘူးစင္ေအာက္တြင္ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်ႏွင့္ မခင္ေလးတို႔ ေတြ႕ၾကသည္ဟုဆိုျပန္သည္။ သူသည္ လေရာင္ျခည္လိုပင္ ဤယာေတာသို႔ တိုးေဝွ႔ဝင္လာရင္း မခင္ေလးကို ေတြ႕ရေပသည္။

ခင္ေလးမိဘမ်ားသည္ ယာခင္းရွင္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ခင္ေလးသည္ ယာေတာတြင္ ၾကာၾကာမေနတတ္ေပ။ ၿမိဳ႕မွာ ေက်ာင္းေနသည္က မ်ား၏။ သို႔ေသာ္ အိမ္ကို ျပန္ေရာက္တိုင္း အေမက ယာေတာသူလို ေနရမည္ဟု ေျပာ၏။

ႏွင္းမႈန္သိပ္ေသာ နံနက္တြင္ အေစာႀကီးထ၍ ဆြမ္းခ်က္၏။ ယာခင္းသို႔ အလုပ္ဆင္းမည့္သူတို႔အတြက္ အေမႏွင့္ ထမင္းအတူခ်က္ေပးရသည္။

ညဥ့္တြင္လည္း လေရာင္ေအာက္တြင္ ေျမပဲသီးမ်ားကို အခြံခြ်တ္၍ ေပးရ၏။ ေျမပဲခြံ ခြ်တ္ေနစဥ္တြင္ အေမသည္ သူ႔ယာေတာအေၾကာင္းကို ခဏခဏေျပာျပ၏။

“ဘယ္ကိုပဲ ေရာက္ေနေန အေမတို႔ဆီေတာ့ ျပန္လာပါသမီးရယ္”

အေမသည္ စကားေျပာတိုင္း မယံုမရဲရွိတတ္၏။ အမွန္လည္း သူသည္ ခင္ေလးကို မယံု။ ခင္ေလးသည္ ဤယာေတာကို စြန္႔ပစ္၍ ၿမိဳ႕သို႔ဝင္သြားမည္ဟု အေမက ထင္၏။

ထင္လည္းထင္စရာေပပဲ လူတိုင္းလိုလိုက ခင္ေလးသည္ လွပသည္ဟု ဆို၏။ ဤအလွသည္ ယာေတာႏွင့္မတန္ဟုလည္းဆိုၾကသည္။ အေမကေတာ့ ထိုစကားမ်ားကို ၾကားတိုင္း ေခါင္းတြင္တြင္ခါ၏။

“ခက္ပဲခက္ရခ်ည့္ရဲ႕။ ယာေတာက ထြက္တဲ့ အလွဟာ ယာေတာနဲ႔ ဘာလို႔ မတန္ရမွာလဲ။ မိန္းကေလး မၾကားပါေစနဲ႔။ မိန္းကေလးကိုယ္ဟာ ယာေတာ အနံ႔ နံေနတယ္”ဟု အေမက ေျပာတတ္သည္။

ခင္ေလးက ဆရာမ ျဖစ္ခ်င္သည္ဆို၍သာ အေမက ေက်ာင္းထားေပးရသည္။ ျမန္မာလို အလယ္တန္းျပဆရာျဖစ္ ေျဖေနဆဲတြင္ ခင္ေလးသည္ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်ႏွင့္ သိလာသည္။ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်သည္ သူတို႔ရြာသို႔ လာေနက်ျဖစ္သည္မွာ ၾကာေပသည္။ ခင္ေလးႏွင့္ေတာ့ ယခုမွပင္ ေတြ႕ဆံုၾကေပသည္။

ခင္ေလးတို႔ရြာမွ ယာသမားမ်ားကို သခင္ေက်ာ္ေဇယ်က လာ၍ စည္း႐ံုးရသည္ ဆိုသည္။ ယာသမားတိုင္းလိုလိုက သခင္ေက်ာ္ေဇယ်ကို သိသည္။

ထိုစဥ္က ထိုစဥ္က သခင္ေက်ာ္ေဇယ်သည္ ေျမပဲေၾကာ္ႏွင့္ ေရေႏြးၾကမ္းကိုသာ ႏွစ္သက္ခဲ့ေပသည္။ ယာခင္းျပင္ပကို ေက်ာ္ျဖတ္လာေသာ ယာေတာ၏ ေလေအးကို ႏွစ္ႏွစ္ၿခိဳက္ၿခိဳက္ ရွဴ႐ိႈက္ခဲ့ရ၏။ ခ်ိဳေအးေသာ ေတာပန္းရနံ႔႐ိုး႐ိုးကိုသာ သူ ႏွစ္သက္ပါသည္ဟုဆိုသည္။

အမွန္မွာမူ ဘူးစင္ေအာက္သည္ ယာေတာကို စာဖြဲ႕ရာေနရာ ျဖစ္ေပသည္။ ဤဘူးစင္ေအာက္တြင္ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်ႏွင့္ ခင္ေလး ေတြ႕ဆံုျခင္းကို အေမကေတာ့ မႏွစ္သက္ေပ။

သို႔ေသာ္ ဦးသာေက်ာ္ကိုယ္တိုင္က “ေကာင္းေသာ ေတြ႕ျခင္း”ဆိုသည့္အတြက္ အေမက မျငင္းဆန္ေပ။ ပင္နီဖ်င္ၾကမ္းအက်ႌႏွင့္ ပခုကၠဴလံုခ်ည္တို႔မွာ သခင္ ေက်ာ္ေဇယ်သည္ ဤယာေတာတို႔ႏွင့္ မကင္းကြာလွေၾကာင္းကို ျပေန၍ အေမက ေက်နပ္ရေပသည္။ သို႔ေသာ္ အေမက စိတ္ထဲမွာ ထင့္ေန၏။

“ဘာကိုမ်ား အေမ စိတ္ထင့္ရပါလိမ့္”

အေမတို႔ရြာမွ ထြက္ေသာ္ လမ္းေဘးတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ႏွင္းဆီ႐ိုင္းပင္မ်ား အေလ့က်ေပါက္၍ေနသည္။ ဤလမ္းေလးမွပင္ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်သည္ ခင္ေလးကို လွည္းႏွင့္ ေခၚေဆာင္၍ လာသည္။ နံနက္အေစာႀကီး ထလာရ၍ ႏွင္းမ်ားမွာ လမ္းကို မျမင္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ပိတ္ဆို႔၍ေနသည္။ အညာေဆာင္း၏ နံနက္ခင္းေလသည္ ေအးစက္၍ သြက္လက္လွသည္။ ခင္ေလးက သခင္ ေက်ာ္ေဇယ်ေဘးတြင္ ကပ္၍ ေကြးေကြးေလး ထိုင္ကာ လိုက္ပါလာသည္။ ေတာပန္းရနံ႔ ခ်ိဳခ်ိဳေလးမ်ားသည္ ခင္ေလးကို ႏႈတ္ဆက္ၾက၏။ သူသည္ အေမ့အိမ္ကေလးကို ျမင္ရႏိုးႏွင့္ လည္ဆန္႔၍ၾကည့္သည္။ သို႔ေသာ္ ႏွင္းမ်ား ပိတ္ေန၍ အေမ့အိမ္ကို မျမင္ရသည့္အခါဝယ္ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်ေဘးတြင္ ပု၍ ၿငိမ္ေနလိုက္သည္။ မ်က္လံုးထဲတြင္မူ မ်က္ရည္မ်ားက ဝိုင္း၍ ေနေပေသးသည္။

အေမကေတာ့ ဘုရားပင္ ေျဖာင့္ေအာင္ ရွိမခိုးႏိုင္ေပ။ လွည္းသံေပ်ာက္သည္အထိ ႏွင္းထုထဲသို႔ ေမွ်ာ္ၾကည့္၏။

“အေမေတာ့ ရြာအျပင္ ထြက္တဲ့ လမ္းကို ဘယ္ေတာ့မွ မေရာက္ဖူးဘူး”ဟု အေမသည္ မိန္းမေဖာ္ေလးကို ေျပာျပေနသည္။ ယခုမူ ဤလမ္းေဘးမွ သမီး ထြက္သြား၍ အေမသည္ ထိုေတာလမ္းရွိရာသို႔ ေျခဦးမွ်ပင္ မလွည့္ေတာ့ေပ။

ဦးသာေက်ာ္သည္ သူ႔ပံုျပင္ကို ခင္ေလး လိုက္သြားသည့္အခန္းတြင္ ခဏ ရပ္၍ထား၏။ သူ႔မ်က္လံုးထဲတြင္ ႏွင္းမႈန္မ်ား ဖံုးအုပ္ေနေသာ ယာေတာ၏ နံနက္ခင္းကိုပင္ ျမင္၍ ေနေလသလား။ ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္ ရပ္ေနသည္ဟူ၍ေတာ့ ဖြင့္ဟမေျပာေပ။ ေနာက္တစ္ခန္းတြင္မူ တေပါင္း၏ ပန္းခ်ီႏွင့္ ထိုပန္းခ်ီကားေအာက္တြင္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားအေၾကာင္း ဆက္၍ေျပာျပန္သည္။

တေပါင္းသည္ ေဟာင္း၍ သစ္ေသာလ ျဖစ္၏ဟု သူက ႐ိုး႐ိုးပင္ ဆိုပါသည္။ အိုမင္း ရင့္ေရာ္ေသာ ရြက္ေဟာင္းတို႔သည္ မၾကာခင္ကပင္ ေျမသို႔ ေလ်ာက် သက္ဆင္း၍ လာၾကသည္။ ရြက္အိုတို႔သည္ တစ္ခါကမူ အကိုင္းမ်ားထက္တြင္ သူတို႔၏ လွပ တင့္တယ္ ပ်ိဳမ်စ္ျခင္းမ်ားကို ေလာကသားတို႔အား ျပခဲ့ေလသည္။ ေကာင္းကင္ေလသည္သာလွ်င္ သူတို႔၏ ႐ွဴ႐ိႈက္ရာ ျဖစ္ခဲ့ေလသည္။

“ယခုေတာ့လည္း အိုမင္း ရင့္ေရာ္လာၿပီဆိုေတာ့ ဆိုးလိုက္သည့္ ကံၾကမၼာေပပဲ။ ေျမတြင္ ခဏရပ္နား၍ အဘိုးအိုသည္ တရားရိပ္တြင္ ခိုေအာင္းသလို ခဏတာေတာ့ မေသခင္ နားလိုက္ခ်င္ပါရဲ႕။”

သို႔ေသာ္ ပူျပင္း၍ သြက္လက္ေသာေလက ရြက္အို ရြက္ေဟာင္းမ်ားကို ေမာင္း၍ထုတ္၏။ အပင္ေအာက္တြင္ အနားမရဘဲ ေလေမာင္းႏွင္ရာသို႔ ေျပးၾကရျပန္သည္။

ရြက္ေဟာင္းမ်ားသည္ ေျမတြင္ ျပန္႔ၾကဲ၍ ဖ႐ိုဖရဲ ေျပးလႊားၾကရင္း သစ္ပင္မ်ားထက္သို႔ ေမာ္၍ ၾကည့္၏။ အကိုင္းမ်ားေပၚတြင္ သစ္လြင္ေသာ ရြက္ႏုမ်ားသည္ ဝတ္လႊာ အစိမ္းႏုမ်ားကို လႊမ္းျခံဳ၍ ေနေရာင္တြင္ လွပေလစြ။ ေတာတန္းဆီမွ တေပါင္းေလ႐ူးသည္ ေတာပန္းတို႔၏ ရနံ႔တို႔ကို စုေပါင္းသယ္ယူလာ၏။ ရြက္ေဟာင္းႀကီးမ်ားသည္ ငယ္စဥ္က သူတို႔ဘဝကို ျပန္လည္ေအာက္ေမ့မိသည္။ လူသားသာဆိုလွ်င္လည္း မ်က္ရည္ ေတာက္ေတာက္ယိုလိုက္ပါ၏။ သူတို႔ေလာကကို ထြက္ျပဴစတုန္းကလည္း သည္လိုပင္ တေပါင္းလ မဟုတ္ပါေလာ။ ပ်ိဳမ်စ္ သစ္လြင္ေသာအရြယ္တြင္ ေနေရာင္ျခည္ကို လံႈ၍ ေတာပန္းရနံ႔တို႔  ျပြမ္းေသာ ေကာင္းကင္ျပင္ကို ရွဴ႐ိႈက္ရသည္မွာ ဘဝနိဗၺာန္ေပတည္း။ ယခုေတာ့ ေလတိုက္လိုက္တိုင္း ေျပးလႊားရသည္မွာ ေမာလွပါတကား။

ဤသို႔ အေဟာင္းမ်ား ေၾကြေလ်ာ့၍ အသစ္တို႔ ေမြးဖြားခ်ိန္ဝယ္ ဦးသာေက်ာ္တို႔ရြာတြင္ ေတာ္လွန္ေရးသည္လည္း ေပါက္ဖြားလာခဲ့သည္ဟု ဆို၏။ ေတာတန္းႏွင့္ မေဝးေသာ ဤရြာျပင္လမ္းအနီးတြင္ ဂ်ပန္ကိုတိုက္ရင္း က်ဆံုးသြားေသာ ရဲေဘာ္ ရြာသားမ်ား၏ ေသြးကြက္မ်ားလည္း ရွိသည္ဟူ၍ ဦးသာေက်ာ္က ဆိုျပန္သည္။

“သခင့္မိန္းမဘဝတုန္းက သူ႔ေယာက္်ား ႏိုင္ငံေရးကို လြတ္လြတ္ကြ်တ္ကြ်တ္ လုပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ခင္ေလးဟာ ေက်ာင္းဆရာမေလး လုပ္ရတယ္။ အေမ့ရြာကိုေတာင္ ျပန္မလာႏိုင္ဘူး။ ခုေတာ့ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ သူ႔ေယာက္်ားကို ကူညီဖို႔ ရြာကို ခင္ေလး ျပန္လာခဲ့ပါတယ္”

ဤေနရာတြင္လည္း ဦးသာေက်ာ္သည္ သူ၏ ပံုျပင္ကို ခပ္ဆန္းဆန္း ေျပာ၍ျပျပန္၏။

ရြာအျပန္လမ္းေဘးရွိ လက္ပံပင္ႀကီးေအာက္မွာ ထမင္းေတာင္းကို ရြက္ကာ ခင္ေလးသည္ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်ႏွင့္ သူတို႔ရွိရာ ေတာအုပ္ငယ္အတြင္းသို႔ လာရသည္ဟု ဆို၏။

“တစ္ခါတစ္ခါေတာ့လည္း တျခားရြာသားေတြကို ပို႔ခိုင္းတယ္”

လက္ပံပင္ႀကီးေအာက္တြင္ ခင္ေလးေျခရာမ်ားသည္ ေခ်ာင္းျဖစ္လုေအာင္ ေခါက္တံု႔လူးလာခဲ့ေပသည္။ ရြက္ဝါေၾကြမ်ားသည္လည္း ေနေရာင္ေၾကာင့္ ေသြ႕ေျခာက္ရသည့္အထဲတြင္ ခင္ေလး၏ ေျခေထာက္ေအာက္တြင္ ေၾကမြပ်က္ စီးလာရျပန္သည္။

“သခင္ေက်ာ္ေဇယ်ကို ခင္ေလး ဘယ္လို ကူညီခဲ့တယ္ဆိုတာ အမွန္အတိုင္း သိခ်င္ရင္ အဲဒီလက္ပံပင္ႀကီးနဲ႔ ေျမႀကီးကို ေမးၾကည့္ပါလား”

အလို… ကြ်န္မသည္ ဦးသာေက်ာ္စကားကို အံ့ဩရျပန္သည္။

“လက္ပံပင္ႀကီးႏွင့္ ေျမႀကီးကို…”

“ဟုတ္ပါတယ္။ လူဆိုတာေတြက အမွန္ကို ေျပာခဲပါတယ္။ ေျမႀကီးကေတာ့ မလိမ္ပါဘူး။ သခၤါရေတြနဲ႔ ေဖာက္ျပန္ ေျပာင္းလဲေနတဲ့ အေၾကာင္းေတြကို အစဥ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနတာ မဟုတ္လား”

ကြ်န္မသည္ ဦးသာေက်ာ္၏ မ်က္လံုးမ်ားကို စိုက္၍ ၾကည့္မိျပန္သည္။ သူ႔မ်က္လံုးမ်ားသည္ ေကာင္းမြန္စြာ ေတာက္ပေန၍ သူ႔စကားကို သံသယ ကင္းရွင္းစြာ ဆက္၍ နားေထာင္ေနလိုက္ပါသည္။

လူသားမ်ား၏ ေဖာက္ျပန္ေျပာင္းလဲမႈကိုလည္းေကာင္း၊ အျဖစ္မွန္ စိတ္ရင္းကိုလည္းေကာင္း ေျမႀကီးသာလွ်င္ အသိဆံုး ဆို၏။ ရြက္ေဟာင္းမ်ားကို တေပါင္းေလပူသည္ ေမာင္းႏွင္ ရွင္းပစ္သလို ေတာ္လွန္ေရးသည္ ဖက္ဆစ္၏ ေဟာင္းႏြမ္းဆိုးယုတ္မႈမ်ားကို အျပင္အထန္ တိုက္ထုတ္၍ ပစ္ေလသည္။

ထိုေသာအခါ ဖက္ဆစ္ေသြးသည္လည္း ေျမသို႔က်၏။ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ား၏ ေသြးသည္လည္း ေျမသို႔က်၏။ သို႔ေသာ္ ဘယ္ေသြးစက္မ်ားသည္ ဖက္ဆစ္၏ ေသြး၊ ဘယ္ေသြးကြက္မ်ားသည္ ေတာ္လွန္သူတို႔၏ ေသြးဟူ၍ ေျမႀကီးသည္သာလွ်င္ ပို၍ သိသည္ဟု ဆိုပါသည္။

ေတာ္လွန္သူတို႔သည္ ေျပးလႊားကာ တိုက္ခိုက္ရင္း သူတို႔ေျခရာမ်ားသည္လည္း ေျမေပၚတြင္ နစ္၍ နစ္၍ က်န္ရစ္၏။ တစ္ခါတစ္ရံ ပမာဓေလခ ခြ်တ္ယြင္း၍ မွတ္တမ္းတင္သူတို႔က ေတာ္လွန္သူအစစ္ အခ်ိဳ႕တို႔အား မွတ္တမ္းတြင္ မတင္ရစ္မိေသာ္လည္း ေျမႀကီးကမူ ဘယ္သူသည္ ေတာ္လွန္သူအစစ္ဆိုသည္ကို သိသည္ဟု ဆိုေလသည္။

ေတာ္လွန္ေရးၿပီး၍ ေအးခ်မ္းေသာအခ်ိန္တြင္ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ပါဝင္သူတို႔အား အခြင့္အေရးေပးခဲ့၏။ ဤအခ်ိန္တြင္လည္း ေရာင္ေတာ္ျပန္တို႔က “သူတို႔သည္ ဖက္ဆစ္ကို ေတာ္လွန္ခဲ့ပါသည္”ဟု လက္သီး လက္ေမာင္းတန္းကာ အခြင့္အေရးဆိုၾကေလသည္။ ထိုအခါ ေျမႀကီးသည္ ဟက္ဟက္ပက္ပက္ ရယ္၏။ ေျမသားသည္ ပုထုဇဥ္မွ်သာတည္း။

မိုးရာသီ စ၍လာလွ်င္ ေလသည္ ေလပူေလရမ္းမ်ား မဟုတ္ေတာ့ေပ။ ေတာင္ဘက္မွသာ တိုက္ခတ္၍လာေလသည္။

အက္ကြဲ၍ မာေက်ာေသာ ေျမတို႔သည္လည္း စိုထိုင္း၍ ညိဳလာ၏။ ေရတြင္လည္း မိုးစက္ႏွင့္ ေျမေငြ႕တို႔ ပါ၍ လာေလသည္။

ပန္းပြင့္တို႔သည္လည္း အိပ္ရာမွ ႏိုးကုန္ၾကကုန္၏။ သစ္ပင္အားလံုးသည္ မိုးစက္ေအာက္တြင္ စိမ္းလန္းလာၾကေလသည္။ တေပါင္း၏ ပူျပင္းျခင္းႏွင့္ ျပင္းထန္စြာ ေျပာင္းလဲျခင္း၏ ေနာက္ပိုင္းတြင္ မိုးဦးကဲ့သို႔ သိပ္သည္း၍ ေအးခ်မ္းေသာ ဥတုလာရသည္မွာ ဓမၼတာေပတည္း။

ဤသို႔မိုး၏အစတြင္ ခင္ေလးသည္ ဒုတိယအႀကိမ္ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်ထံသို႔ လိုက္ဖို႔ ျပင္ရျပန္သည္။

ယခုတစ္ခါသြားရသည္မွာ ရန္ကုန္သို႔ ေရာက္မည္ျဖစ္၍ အေမ့ကို ေခၚေသာ္လည္း အေမက မလိုက္ေပ။

မိုးဦးက်စျဖစ္၍ ရြာလမ္းသည္ ဖုန္မထူေတာ့ေပ။ လွည္းဘီးသည္ ေျမအိအိေပၚတြင္ နစ္၍ နစ္၍ သြား၏။ အေမသည္ အိမ္ဝမွာပင္ မ်က္စိတစ္ဆံုး ေမွ်ာ္၍ ၾကည့္၏။ လွည္းလမ္းေၾကာင္း ႏွစ္ခုသည္ အေမ့ေရွ႕မွ ရွည္၍ ရွည္၍ ထြက္သြားၾကသည္။

ဦးသာေက်ာ္တို႔ လူစုကေတာ့ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်တို႔အား ရြာသားတို႔ က်ဆံုးေသာ ေတာတန္းေလးနားအထိ လိုက္၍ပို႔၏။

ပထမတစ္ခါ ထြက္ခြာစက ႏွင္းဖံုးေန၍ ရြာကို မျမင္ရေပ။ ယခုတစ္ခါမူ မ်က္ရည္ဖံုးေန၍ ခင္ေလးသည္ ရြာကို ေမွ်ာ္ၾကည့္ေသာ္လည္း မျမင္ရေပ။ ေတာတန္းမွာေတာ့ မိုးေရေၾကာင့္ သစ္ရြက္မ်ား စိမ္းလန္းလာၾက၏။

ခ်ိဳေသာ ပိေတာက္တို႔၏ ရနံ႔တို႔သည္လည္း ေတာတန္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ လိႈင္ေနေပသည္။ အားလံုးေသာ သဘာဝသည္ မိုးတစ္ၿဖိဳက္ရြာအၿပီးတြင္ ျပန္လည္ သစ္ဆန္းလာသလို ရႊင္လန္း၍ ေနေပသည္။

“အားလံုးကေတာ့ သစ္ေနသလိုပဲ။ ဒါေပမယ့္ ေလက စိုထိုင္းထိုင္းႀကီး အစ္ကိုရယ္”ဟု ခင္ေလးက ေျပာလိုက္သည္။

“ေအးေပါ့။ ဘယ္ အားလံုးေတာ့ ေျပာင္းလဲမလဲကြယ္၊ တစ္ခုခုေတာ့ စိုထိုင္းထိုင္း ျဖစ္ေနဦးမွာေပါ့”

အားလံုးေသာ သစ္ပင္ေလးမ်ားက ထိုးထိုးေထာင္ေထာင္ လႈပ္လႈပ္ရွားရွားႏွင့္ သူ႔ကို ႏႈတ္ဆက္၏။ မိေခ်ာင္းႏြယ္ပန္းမ်ားကလည္း ေဖြး၍ေနေပသည္။ သူသည္ လက္ကို ေဝွ႔ယမ္းကာ ပန္းကေလးမ်ားကို ႏႈတ္ဆက္လိုက္ေလသည္။ ယခုလို အသိုင္းအဝိုင္းမ်ားမွ ခြဲထြက္သြားရေတာ့လည္း ဝမ္းနည္းသလိုလို ျဖစ္လိုက္မိသည္။ ျမင့္ေသာလက္ပံပင္ႀကီးကို ျဖတ္ေက်ာ္အသြားတြင္မူ သူသည္ ေမာ့၍မၾကည့္ေတာ့ေပ။

ခင္ေလး ထြက္ခြာသြားၿပီးမွ သူ႔ကိုယ္စား အေမ့ထံသို႔ စာမ်ား လာခဲ့ေလသည္။ ဦးသာေက်ာ္က ခင္ေလးထံမွ စာလာတိုင္း အေမ့ကို ဖတ္ျပရ၏။ စာမ်ား လာသည္မွာ တစ္ေစာင္ႏွင့္ တစ္ေစာင္ ေဝးကြာလြန္း၍ အေမသည္ သူ႔ကိုမ်ား သမီးေလးက ေမ့သြားၿပီလားဟု ထင္သည္။

စာတစ္ေစာင္တြင္မူ သူ႔ဘဝကို ခင္ေလးက ေဖာ္ျပလိုက္၏။

အေမရယ္…

ဟိုတုန္းကေတာ့လည္း သူ ႏိုင္ငံေရး လြတ္လြတ္ကြ်တ္ကြ်တ္ လုပ္ႏိုင္ေအာင္လို႔ ဆရာမ လုပ္ေနရတာနဲ႔ မအားရဘူး။ အခုေတာ့ အေမ့သမီးဟာ သခင့္မိန္းမ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ အစ္ကိုတစ္ေယာက္ ပါလီမန္ အတြင္းဝန္ ျဖစ္သြားၿပီ။ ဒါေပမယ့္လည္း မီးဖိုေခ်ာင္ထဲက မထြက္ရလို႔ အေမ့ဆီ စာမေရးႏိုင္ဘူး အေမရယ္။

သည္စာေရးေနတုန္းေလ အစ္ကို တင္းနစ္႐ိုက္က ျပန္လာလို႔ သမီး လိေမၼာ္ရည္ေဖ်ာ္ေပးရဦးမယ္။ အစ္ကိုေလ အခု က်န္းမာေရးအတြက္ ေန႔တိုင္း ေန႔တိုင္း တင္းနစ္႐ိုက္တယ္။

ေျပာင္းလဲတာေတြကို အေမ့ကို ေျပာရဦးမယ္။ အခု အစ္ကို တင္းနစ္ သြား႐ိုက္တဲ့ အိမ္ဟာေလ ပဂၢီတို႔အိမ္ အေမရဲ႕။ အစ္ကို ေျပာတယ္။ ပဂၢီတို႔ဟာ အစ္ကိုနဲ႔ တစ္ၿမိဳ႕ထဲ သူငယ္ခ်င္းတဲ့။ ဒါေပမယ့္ အစ္ကိုသခင္ေက်ာ္ေဇယ်ဘဝတုန္းကဆိုရင္ လွည့္လို႔ေတာင္ မၾကည့္ဘူးတဲ့။ အစ္ကိုတို႔ဟာ လူ႐ႈပ္ေတြ၊ သခင္ဆင္းရဲေတြဆိုၿပီး အစ္ကိုတို႔ကို အဖက္မလုပ္ဘူးတဲ့။ အခုေတာ့ အစ္ကိုတို႔ကို သူတို႔အားလံုး ခင္မင္ၾကပါတယ္ေလ။ ဒါေၾကာင့္ သမီးလည္း ဝမ္းသာပါတယ္ အေမရယ္။

ဦးသာေက်ာ္သည္ စာကို ခဏ ရပ္နား၍ အေမ့ကို လွည့္ၾကည့္လိုက္၏။ အေမ့မ်က္လံုးတြင္ တစ္စံုတစ္ခု နားမလည္သလို ဟန္ေပါက္ေနသည္။

ဦးသာေက်ာ္သည္ စာဖတ္စဥ္ အေမက “တင္းနစ္”ႏွင့္ “ပဂၢီ”ဆိုသည္မွာ ဘယ္လို အဓိပၸာယ္ရွိသည့္အေၾကာင္း ဦးသာေက်ာ္ကို ေမး၍ၾကည့္ရ၏။ စာကို ဆက္ဖတ္ျပန္သည္။

“ေန႔လယ္ဆိုလည္း အေမရယ္ ေပါင္မုန္႔ ေထာပတ္သုတ္နဲ႔ ကာဖီကို  အစ္ကို႔ဆီ ပို႔ရေတာ့ ေန႔ခင္းမွာလည္း မအားႏိုင္ဘူး။ အေမ့ဆီကိုလာလည္း လာခ်င္တယ္။ ေငြလည္း ပို႔ခ်င္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သခင္က ျဖစ္လာတဲ့ အတြင္းဝန္ဆိုေတာ့ ေကြ်းရ၊ ေမြးရတာနဲ႔ မနားရဘူး အေမ။ ေငြကလည္း ပိုလွတယ္ မရွိဘူး”

အေမက စာဖတ္ရင္း ျပံဳး၏။ သမီးသည္ သူ႔ကို ဒါေလာက္ သတိရလွ်င္ပဲ ေက်နပ္ပါၿပီ။

ဦးသာေက်ာ္ကေတာ့ သခင္ေက်ာ္ေဇယ် သူတို႔ဆီ တစ္ေခါက္တေလ လာေစခ်င္သည့္အေၾကာင္း ေျပာ၍ေနသည္။ သခင္ေက်ာ္ေဇယ် မလာသည္မွာ သြားကတည္းက ယခုအထိဆိုလွ်င္ ေလးႏွစ္တိတိ ရွိသြားေပၿပီ။ ေနာက္လမ်ားတြင္ ခင္ေလးထံမွ စာမ်ား ခဏ ခဏ ေရာက္သည္။

“အေမရယ္ ခုတစ္ေလာေတာ့ အလုပ္အားတာနဲ႔ စာ ခဏ ခဏ ေရးႏိုင္တယ္။ အစ္ကိုက အိမ္မွာ သိပ္မရွိေတာ့ အလုပ္အားတာေပါ့ အေမရဲ႕။ သူ တင္းနစ္ ပို႐ိုက္တယ္ ထင္ပါရဲ႕။ ညဆယ္နာရီ ဆယ့္တစ္နာရီေလာက္မွပဲ အိမ္ကိုျပန္လာတယ္”

အေမသည္ ယခုတေလာ သမီးထံမွ စာ ခဏ ခဏ လာ၍ ေပ်ာ္၏။ သမီးေလးမ်ား ကိုယ္တိုင္လာလွ်င္ ဘယ္ေလာက္မ်ား ေပ်ာ္လိုက္မည္နည္း။ ေနာက္တစ္ခါ ေရာက္လာေသာ စာကို အေမက ဘယ္လို အဓိပၸာယ္ ေကာက္ရမွန္း မသိေပ။ ဦးသာေက်ာ္ကေတာ့ အသံတုန္ေနသည္။ ခင္ေလးက စာေရးတိုင္း အစခ်ီပံုကိုက “အေမရယ္”ဟူ၍ တိုင္တည္သံလိုလို၊ အားကိုးသံလိုလို စ၍ စ၍ ေရးတတ္သည္။ ယခုစာကလည္း အေမ့ကို တိုင္တည္သံေပလား။

အေမရယ္

သမီး႐ိုေသစြာ စာေရးလိုက္ပါတယ္။ တေပါင္းလဆန္းရင္ အေမ့ဆီကို သမီးျပန္လာခဲ့ပါမယ္။ အေမနဲ႔ ဦးသာေက်ာ္ ရြာျပင္လမ္းက လာၿပီး ႀကိဳေနပါ။

“ဟယ္… အမေလး သမီးေလး ျပန္လာမယ္”

အေမက ထိုစာပိုဒ္ကို ၾကားရခ်ိန္တြင္ ေပ်ာ္လြန္း၍ အသားမ်ား ဆတ္ဆတ္ တုန္ေနသည္။  

သမီးေလ သည္တစ္ခါ အေမနဲ႔ အတူေနသြားေတာ့မယ္။ အေမကိုေရာ ယာေတာကိုေရာ သမီး ဘယ္ေတာ့မွ မခြဲဘူး။ သမီး ျပန္လာမယ့္အေၾကာင္းကိုလည္း ဘယ္သူ႔ကိုမွ မေျပာနဲ႔ေနာ္။

ဦးသာေက်ာ္ကမူ စာကို ခဏ ရပ္ထား၏။ ဤစာ၏ အဓိပၸာယ္မွာ ဘယ္လိုမ်ားပါလိမ့္။

အေမရယ္ ဝမ္းမနည္းနဲ႔ေနာ္။ အေျပာင္းအလဲဆိုတာ ေလာကရဲ႕ဓမၼတာ ဆိုတာ အေမ သိၿပီးသားပါပဲ။ ေျပာင္းလဲတတ္တဲ့ သေဘာကို ထာဝရတရားအျဖစ္ ယူဆထားတဲ့ သမီးစိတ္ကသာ မွားတာပါအေမ။

ဤေနရာတြင္ အေမက ဦးသာေက်ာ္လက္ကို ခဏ ဖမ္းကိုင္၍ ထားလိုက္ကာ “သူ ဘာကို ေရးေနတာလဲကြ”ဟု ေမးျပန္သည္။ ဦးသာေက်ာ္သည္ ေခါင္းကို ျဖည္းျဖည္း ခါလိုက္ကာ ဆက္၍ ဖတ္ျပန္သည္။

အစ္ကိုေလ သိလား။ အစ္ကိုရယ္ ပဂၢီနဲ႔ မနက္ျဖန္ လက္ထပ္ၾကေတာ့မယ္။ သမီး သည္မွာ ဘယ္လိုေနလို႔ ျဖစ္မလဲ။ သမီးမွာ အျပစ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္လို႔ အစ္ကိုက ေျပာတယ္။ ဘယ္လို အျပစ္ေတြ ရွိသလဲလို႔ သမီး သိခ်င္လိုက္တာ။ အစ္ကို႔ကို မေမးရဲလို႔ မေမးေတာ့ဘူး အေမ။ ကိုယ့္အျပစ္ကိုယ္ မသိတာကိုက သမီးရဲ႕အျပစ္ပဲ ထင္ပါရဲ႕။ အဲဒီ ပဂၢီဆိုတာေလ အေမ မွတ္မိမွာေပါ့။ တစ္ခါက အစ္ကိုေျပာတဲ့ “တို႔မ်ား သခင္ဘဝတုန္းကဆိုရင္ တို႔ကို လွည့္မၾကည့္ဘူး။ သခင္စုတ္၊ သခင္ဆင္းရဲေတြဆိုၿပီး ႏွာေခါင္း႐ံႈ႕တယ္”ဆိုတဲ့ မိန္းမေပါ့အေမ။

သမီးျပန္လာခဲ့မယ္ ဆက္ဆက္ႀကိဳပါ။

က်န္းမာခ်မ္းသာပါေစ။

သမီးခင္ေလး

ဦးသာေက်ာ္က စာရြက္ကိုကိုင္ကာ ငိုင္ေနသည္။ အေမကေတာ့ ျပံဳး၍ ေန၏။

“သမီး ျပန္လာတာဟာ မွန္တာေပါ့ ေမာင္သာေက်ာ္”ဟု ဆို၏။

“မဟုတ္ပါဘူး အေမရယ္ တစ္ခုခုေတာ့ တစ္ခုခုပဲ။ သူတို႔အေဟာင္းကို အားလံုးမ်ား စြန္႔ပစ္ၾကၿပီလား။ တကယ္ဆို ခင္ေလးဟာ သခင္ဘဝတုန္းက ဒုကၡ အတူခံၿပီး လုပ္ေကြ်းခဲ့တာေတြ၊ ေတာ္လွန္ေရးတုန္းက ကူညီခဲ့တာေတြကိုေတာ့ ေထာက္ဖို႔ေကာင္းပါေသးတယ္။ သူတို႔ဟာ လုပ္ေဖာ္လုပ္ဖက္ေတြကို ေမ႔ရက္လိုက္တာ”

“အို… ဒါေတြ ဘာမွ မေျပာပါနဲ႔ကြယ္။ သမီးေလးမွာ အျပစ္ရွိတယ္တဲ့။ သည္အျပစ္ကို ေက်းဇူးတင္လိုက္တာ သမီးေလး ျပန္လာေတာ့မယ္။ ေယာက္်ားဆိုတာက သူတို႔ျမတ္ႏိုးလာရင္ အျပစ္ ေတာင္လို ပံုေနေပမယ့္ မျမင္ဘူးကြဲ႕။ မုန္းလာၿပီဆိုရင္ ျမဴမႈန္ေလာက္ကို ျမင္းမိုရ္ေတာင္လို အက်ယ္ခ်ဲ႕တာပဲ။ ဘုရားမလို႔ သမီးေလး ေခ်ာေခ်ာေမာေမာ ျပန္ေရာက္ပါေစ”

အေမသည္ လက္ႏွစ္ဖက္ယွက္ကာ ဘုရားကိုလည္း တ၏။ ပါးစပ္မွလည္း ျပံဳးသည္။ မ်က္ရည္မ်ားလည္း လည္၍ေနသည္။

ခင္ေလး ျပန္ေရာက္မည့္ ညေနေစာင္းတြင္ အေမႏွင့္ ဦးသာေက်ာ္လည္း ရြာျပင္လမ္းတြင္ ေစာင့္၍ေနသည္။ ဘယ္တုန္းကမွ် ရြာျပင္လမ္းသို႔ မထြက္ေသာ အေမသည္ ယခုတစ္ခါ ပထမဆံုး ေရာက္လာျခင္း ျဖစ္၏။

ေတာတန္း တစ္ေထာင့္မွ လွည္းရိပ္မည္းမည္း ထြက္လာလွ်င္ အေမ့ ရင္မ်ားသည္ တဆတ္ဆတ္ ခုန္၍ လာသည္။ ဤလမ္းမွပင္ သမီးေလး ထြက္သြား၍ ဤလမ္းမွပင္ ျပန္လာခဲ့သည္။ ေနေရာင္သည္ အပူရွိန္ ေလ်ာ့၍ ေရႊေရာင္ေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ေလးသာ ေတာတန္း သစ္ပင္ထိပ္မ်ားေပၚတြင္ တင္ေနရစ္သည္။ ခ်ံဳတန္းမ်ား၏ ေအာက္ေျခတြင္ေတာ့ ျမဴမ်ား ဆိုင္းစျပဳလာသည္။

“သည္ေနရာမွာေပါ့အေမ၊ ရြာသားသံုးေယာက္ က်တာ”ဟု ဦးသာေက်ာ္ က ေျပာ၏။ သူ ၫႊန္ျပေသာ လက္ပံပင္ႀကီးေအာက္တြင္ေတာ့ ေသြးစက္မ်ား မရွိေတာ့ေပ။ လွည္းသည္ သူတို႔အနား ေရာက္လာ၍ လက္ပံပင္ေအာက္တြင္ ရပ္လိုက္၏။

ခင္ေလးသည္ လွည္းေနာက္ၿမီးမွ ခုန္ဆင္း၍ အေမ့ဆီကို ျဖည္းျဖည္း ေလွ်ာက္လာသည္။ အေမ့လက္မ်ားကို သူက တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ဆုပ္ထားသည္။ အေမသည္ စကားတစ္လံုးမွ် မေျပာႏိုင္ေပ။

“သမီး ျပန္လာၿပီ အေမ”

တစ္ခါမွ် မေတြ႕ဘူးသည့္ လူတစ္ေယာက္ကို ၾကည့္သလို အေမသည္ ခင္ေလး၏ ပခံုးကို ကိုင္၍ မ်က္ႏွာကို ေစ့ေစ့ၾကည့္၏။

“ေနာက္တစ္ခါ ျပန္မသြားနဲ႔ေနာ္ သမီး”

ခင္ေလးသည္ ေခါင္းကို ျဖည္းျဖည္း ညိတ္လိုက္၏။ သူ႔မ်က္လံုးမွ မ်က္ရည္မ်ားသည္ ေျမေပၚသို႔ ခုန္၍ က်သြားသည္။ ဤေျမကြက္မွာ ရြာသားတို႔ က်ဆံုးစဥ္က ေသြးစြန္းခဲ့ေသာေနရာ ျဖစ္သည္။

ရြာသို႔ အဝင္လမ္းအတိုင္း ေလွ်ာက္၍လာၾကသည္။

ဤမ်က္ရည္စက္မ်ား က်ေသာေနရာတြင္ ယခုအခါ ခံပန္းပင္ခ်ံဳတို႔သည္ အစုလိုက္ ေပါက္ေနသည္ဟု ဆို၏။

သို႔ေသာ္ ထိုခံပြင့္မ်ားသည္ ခင္ေလး၏ အသည္းႏွလံုးကို ကိုယ္စားျပဳေလသေလာ၊ က်ဆံုးသြားရရွာေသာ ရဲေဘာ္တို႔၏ ေသြးစက္ကိုပင္ ကိုယ္စား ျပဳေလသေလာဆိုသည္ကို ဦးသာေက်ာ္က ဖြင့္ဟ၍ ေျပာမသြားေပ။

(ဤ၀တၳဳတြင္ပါရွိေသာ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်မွာ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်ႏွင့္ လုံး၀ မပတ္သက္ပါ။)

(၁၉၅၅၊ မတ္လထုတ္ ျမ၀တီ မဂၢဇင္းတြင္ ေရွးဦးစြာ ပံုႏိွပ္ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ အမ်ိဳးသမီး စာေရးသူ ခုနစ္ဦး၏ “ဖန္တီးသူအႀကိဳက္” ၀တၳဳတို ေပါင္းခ်ဳပ္စာအုပ္အတြက္ ဆရာမႀကီး (ေဒၚ)ခင္ႏွင္းယု ကိုယ္တိုင္ စိတ္ႀကိဳက္ ေရြးခ်ယ္ေပးခဲ့ေသာ ၀တၳဳတိုလည္း ျဖစ္သည္။)

(လက္တြဲေဖာ္ စာအုပ္တိုက္မွ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လတြင္ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ ႏွစ္ဘာသာႏွင့္ ထုတ္ေ၀ေသာ ခင္ႏွင္းယုရဲ႕ ရင္မွပြင့္ေသာ Stories from her heart စာအုပ္)

ဤစာမူကို ဆရာမႀကီး ေဒၚခင္ႏွင္းယု၏သမီး ေဒၚမိေက်ာ္ေသာင္း၏ စာျဖင့္ ေရးသားထားေသာ တရား၀င္ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ကၽြန္ေတာ့္ ဘေလာ့(ဂ္)ေပၚတြင္ ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။

နန္းအလယ္ ပန္းစံပယ္ မေပၚခိုက္ဟာမို႔၊

အလိုက္ေတာ္ တန္သင့္ေအာင္လို႔ ခံပြင့္ကိုကံုး၊

နန္းရေဝ မန္းေျမမွာ စံပယ္လိႈင္ေတာ့ ခံပန္းခိုင္

ယာယီေရြ႕တယ္၊ ေတာေလ့ရြာသံုး။

 

ယံုရမွာခက္ေသာ အေၾကာင္းတို႔တြင္ ဦးသာေက်ာ္ ကြ်န္မကို ေျပာေသာ ပံုသည္ သာ၍ ယံုၾကည္ရန္ ခဲယဥ္းလွေပသည္။ သူကေတာ့ သူေျပာေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ ပံုမဟုတ္ဟူ၍ ဆို၏။

“တကယ္ျဖစ္တာဗ်ာ။ မခင္ေလးဟာလည္း တကယ္ ရွိေနပါတယ္။ က်ဳပ္တို႔ ယာေတာမွာကို ရွိေနပါတယ္” ဟူ၍ဆို၏။ သူေျပာေသာပံုမွာ ႐ိုး၍ လွပသည္။ တေပါင္းလႏွင့္လည္း ေလ်ာ္ကန္ သင့္ျမတ္လွေပသည္။ သို႔ေသာ္ ရြာ၏ အမည္ကိုမူ မေဖာ္ေပ။

ေနျခည္ေပ်ာက္ခ်ိန္တြင္ ယာေတာေပၚသို႔ ျမဴမႈန္ေလးမ်ားသမ္းလာပံုကို ေျပာျပေသာေနရာတြင္ လြမ္းဆြတ္ဖြယ္ေကာင္း၍ ပန္းခ်ီဆန္လွေပသည္။

ကဗ်ာဆရာတို႔က လေရာင္ျခည္ကို ေငြေရာင္ျခည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း ယာေတာသူတို႔၏ မ်က္လံုးတြင္ ေရႊေရာင္လို ဝါေျပေျပသာ ျမင္ေတြ႕၍ ေနရေပသည္။ အေရွ႕မွလထြက္လာလွ်င္ လအိမ္ေစာင့္နတ္သမီး၏ ဆံပင္မ်ား ေျပ၍ ေလ်ာက်လာသလို လေရာင္ျခည္သည္ ၫြတ္ေပ်ာ့၍ ေျမသို႔က်လာသည္။ လေရာင္ျခည္ႏွင့္ သိမ္းၿပီးစ ယာခင္းျပင္တို႔ ေတြ႕ထိသလို ဤလယ္ယာခင္းျပင္တို႔တြင္ ဦးသာေက်ာ္တို႔ ယာသမားတစ္စု သခင္ ေက်ာ္ေဇယ်တို႔ ေတြ႕ၾကသည္ဟု ဆို၏။

ရြာထဲတြင္မူ အိမ္ေရွ႕တိုင္းလိုလို၊ ဘူးစင္ရွိ၏။ ဘူးစင္မ်ားၾကားသို႔ လေရာင္သည္ လူးလြန္႔၍ ဝင္လာတတ္၏။ ရြာပ်ိဳေခ်ာတို႔ကို လေရာင္သည္ တိုးဝင္၍ ရွာေဖြေနဟန္ ရွိေပသည္။ ဤရြာရွိ အပ်ိဳေခ်ာတို႔ ဘူးစင္ေအာက္မွာ ညဥ့္တိုင္း ထိုင္ေနတတ္သည္ဟုဆို၏။ ေရွးတုန္းကမူ ဤဘူးစင္ေအာက္တြင္ ဗိုင္းငင္ၾကသည္ဆိုေသာ္လည္း ယခုေတာ့ ဤရြာတြင္ ဗိုင္းငင္သည္ကို မေတြ႕ရသည္မွာ ၾကာလွေပၿပီ။

ဤဘူးစင္ေအာက္တြင္ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်ႏွင့္ မခင္ေလးတို႔ ေတြ႕ၾကသည္ဟုဆိုျပန္သည္။ သူသည္ လေရာင္ျခည္လိုပင္ ဤယာေတာသို႔ တိုးေဝွ႔ဝင္လာရင္း မခင္ေလးကို ေတြ႕ရေပသည္။

ခင္ေလးမိဘမ်ားသည္ ယာခင္းရွင္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ခင္ေလးသည္ ယာေတာတြင္ ၾကာၾကာမေနတတ္ေပ။ ၿမိဳ႕မွာ ေက်ာင္းေနသည္က မ်ား၏။ သို႔ေသာ္ အိမ္ကို ျပန္ေရာက္တိုင္း အေမက ယာေတာသူလို ေနရမည္ဟု ေျပာ၏။

ႏွင္းမႈန္သိပ္ေသာ နံနက္တြင္ အေစာႀကီးထ၍ ဆြမ္းခ်က္၏။ ယာခင္းသို႔ အလုပ္ဆင္းမည့္သူတို႔အတြက္ အေမႏွင့္ ထမင္းအတူခ်က္ေပးရသည္။

ညဥ့္တြင္လည္း လေရာင္ေအာက္တြင္ ေျမပဲသီးမ်ားကို အခြံခြ်တ္၍ ေပးရ၏။ ေျမပဲခြံ ခြ်တ္ေနစဥ္တြင္ အေမသည္ သူ႔ယာေတာအေၾကာင္းကို ခဏခဏေျပာျပ၏။

“ဘယ္ကိုပဲ ေရာက္ေနေန အေမတို႔ဆီေတာ့ ျပန္လာပါသမီးရယ္”

အေမသည္ စကားေျပာတိုင္း မယံုမရဲရွိတတ္၏။ အမွန္လည္း သူသည္ ခင္ေလးကို မယံု။ ခင္ေလးသည္ ဤယာေတာကို စြန္႔ပစ္၍ ၿမိဳ႕သို႔ဝင္သြားမည္ဟု အေမက ထင္၏။

ထင္လည္းထင္စရာေပပဲ လူတိုင္းလိုလိုက ခင္ေလးသည္ လွပသည္ဟု ဆို၏။ ဤအလွသည္ ယာေတာႏွင့္မတန္ဟုလည္းဆိုၾကသည္။ အေမကေတာ့ ထိုစကားမ်ားကို ၾကားတိုင္း ေခါင္းတြင္တြင္ခါ၏။

“ခက္ပဲခက္ရခ်ည့္ရဲ႕။ ယာေတာက ထြက္တဲ့ အလွဟာ ယာေတာနဲ႔ ဘာလို႔ မတန္ရမွာလဲ။ မိန္းကေလး မၾကားပါေစနဲ႔။ မိန္းကေလးကိုယ္ဟာ ယာေတာ အနံ႔ နံေနတယ္”ဟု အေမက ေျပာတတ္သည္။

ခင္ေလးက ဆရာမ ျဖစ္ခ်င္သည္ဆို၍သာ အေမက ေက်ာင္းထားေပးရသည္။ ျမန္မာလို အလယ္တန္းျပဆရာျဖစ္ ေျဖေနဆဲတြင္ ခင္ေလးသည္ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်ႏွင့္ သိလာသည္။ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်သည္ သူတို႔ရြာသို႔ လာေနက်ျဖစ္သည္မွာ ၾကာေပသည္။ ခင္ေလးႏွင့္ေတာ့ ယခုမွပင္ ေတြ႕ဆံုၾကေပသည္။

ခင္ေလးတို႔ရြာမွ ယာသမားမ်ားကို သခင္ေက်ာ္ေဇယ်က လာ၍ စည္း႐ံုးရသည္ ဆိုသည္။ ယာသမားတိုင္းလိုလိုက သခင္ေက်ာ္ေဇယ်ကို သိသည္။

ထိုစဥ္က ထိုစဥ္က သခင္ေက်ာ္ေဇယ်သည္ ေျမပဲေၾကာ္ႏွင့္ ေရေႏြးၾကမ္းကိုသာ ႏွစ္သက္ခဲ့ေပသည္။ ယာခင္းျပင္ပကို ေက်ာ္ျဖတ္လာေသာ ယာေတာ၏ ေလေအးကို ႏွစ္ႏွစ္ၿခိဳက္ၿခိဳက္ ရွဴ႐ိႈက္ခဲ့ရ၏။ ခ်ိဳေအးေသာ ေတာပန္းရနံ႔႐ိုး႐ိုးကိုသာ သူ ႏွစ္သက္ပါသည္ဟုဆိုသည္။

အမွန္မွာမူ ဘူးစင္ေအာက္သည္ ယာေတာကို စာဖြဲ႕ရာေနရာ ျဖစ္ေပသည္။ ဤဘူးစင္ေအာက္တြင္ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်ႏွင့္ ခင္ေလး ေတြ႕ဆံုျခင္းကို အေမကေတာ့ မႏွစ္သက္ေပ။

သို႔ေသာ္ ဦးသာေက်ာ္ကိုယ္တိုင္က “ေကာင္းေသာ ေတြ႕ျခင္း”ဆိုသည့္အတြက္ အေမက မျငင္းဆန္ေပ။ ပင္နီဖ်င္ၾကမ္းအက်ႌႏွင့္ ပခုကၠဴလံုခ်ည္တို႔မွာ သခင္ ေက်ာ္ေဇယ်သည္ ဤယာေတာတို႔ႏွင့္ မကင္းကြာလွေၾကာင္းကို ျပေန၍ အေမက ေက်နပ္ရေပသည္။ သို႔ေသာ္ အေမက စိတ္ထဲမွာ ထင့္ေန၏။

“ဘာကိုမ်ား အေမ စိတ္ထင့္ရပါလိမ့္”

အေမတို႔ရြာမွ ထြက္ေသာ္ လမ္းေဘးတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ႏွင္းဆီ႐ိုင္းပင္မ်ား အေလ့က်ေပါက္၍ေနသည္။ ဤလမ္းေလးမွပင္ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်သည္ ခင္ေလးကို လွည္းႏွင့္ ေခၚေဆာင္၍ လာသည္။ နံနက္အေစာႀကီး ထလာရ၍ ႏွင္းမ်ားမွာ လမ္းကို မျမင္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ပိတ္ဆို႔၍ေနသည္။ အညာေဆာင္း၏ နံနက္ခင္းေလသည္ ေအးစက္၍ သြက္လက္လွသည္။ ခင္ေလးက သခင္ ေက်ာ္ေဇယ်ေဘးတြင္ ကပ္၍ ေကြးေကြးေလး ထိုင္ကာ လိုက္ပါလာသည္။ ေတာပန္းရနံ႔ ခ်ိဳခ်ိဳေလးမ်ားသည္ ခင္ေလးကို ႏႈတ္ဆက္ၾက၏။ သူသည္ အေမ့အိမ္ကေလးကို ျမင္ရႏိုးႏွင့္ လည္ဆန္႔၍ၾကည့္သည္။ သို႔ေသာ္ ႏွင္းမ်ား ပိတ္ေန၍ အေမ့အိမ္ကို မျမင္ရသည့္အခါဝယ္ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်ေဘးတြင္ ပု၍ ၿငိမ္ေနလိုက္သည္။ မ်က္လံုးထဲတြင္မူ မ်က္ရည္မ်ားက ဝိုင္း၍ ေနေပေသးသည္။

အေမကေတာ့ ဘုရားပင္ ေျဖာင့္ေအာင္ ရွိမခိုးႏိုင္ေပ။ လွည္းသံေပ်ာက္သည္အထိ ႏွင္းထုထဲသို႔ ေမွ်ာ္ၾကည့္၏။

“အေမေတာ့ ရြာအျပင္ ထြက္တဲ့ လမ္းကို ဘယ္ေတာ့မွ မေရာက္ဖူးဘူး”ဟု အေမသည္ မိန္းမေဖာ္ေလးကို ေျပာျပေနသည္။ ယခုမူ ဤလမ္းေဘးမွ သမီး ထြက္သြား၍ အေမသည္ ထိုေတာလမ္းရွိရာသို႔ ေျခဦးမွ်ပင္ မလွည့္ေတာ့ေပ။

ဦးသာေက်ာ္သည္ သူ႔ပံုျပင္ကို ခင္ေလး လိုက္သြားသည့္အခန္းတြင္ ခဏ ရပ္၍ထား၏။ သူ႔မ်က္လံုးထဲတြင္ ႏွင္းမႈန္မ်ား ဖံုးအုပ္ေနေသာ ယာေတာ၏ နံနက္ခင္းကိုပင္ ျမင္၍ ေနေလသလား။ ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္ ရပ္ေနသည္ဟူ၍ေတာ့ ဖြင့္ဟမေျပာေပ။ ေနာက္တစ္ခန္းတြင္မူ တေပါင္း၏ ပန္းခ်ီႏွင့္ ထိုပန္းခ်ီကားေအာက္တြင္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားအေၾကာင္း ဆက္၍ေျပာျပန္သည္။

တေပါင္းသည္ ေဟာင္း၍ သစ္ေသာလ ျဖစ္၏ဟု သူက ႐ိုး႐ိုးပင္ ဆိုပါသည္။ အိုမင္း ရင့္ေရာ္ေသာ ရြက္ေဟာင္းတို႔သည္ မၾကာခင္ကပင္ ေျမသို႔ ေလ်ာက် သက္ဆင္း၍ လာၾကသည္။ ရြက္အိုတို႔သည္ တစ္ခါကမူ အကိုင္းမ်ားထက္တြင္ သူတို႔၏ လွပ တင့္တယ္ ပ်ိဳမ်စ္ျခင္းမ်ားကို ေလာကသားတို႔အား ျပခဲ့ေလသည္။ ေကာင္းကင္ေလသည္သာလွ်င္ သူတို႔၏ ႐ွဴ႐ိႈက္ရာ ျဖစ္ခဲ့ေလသည္။

“ယခုေတာ့လည္း အိုမင္း ရင့္ေရာ္လာၿပီဆိုေတာ့ ဆိုးလိုက္သည့္ ကံၾကမၼာေပပဲ။ ေျမတြင္ ခဏရပ္နား၍ အဘိုးအိုသည္ တရားရိပ္တြင္ ခိုေအာင္းသလို ခဏတာေတာ့ မေသခင္ နားလိုက္ခ်င္ပါရဲ႕။”

သို႔ေသာ္ ပူျပင္း၍ သြက္လက္ေသာေလက ရြက္အို ရြက္ေဟာင္းမ်ားကို ေမာင္း၍ထုတ္၏။ အပင္ေအာက္တြင္ အနားမရဘဲ ေလေမာင္းႏွင္ရာသို႔ ေျပးၾကရျပန္သည္။

ရြက္ေဟာင္းမ်ားသည္ ေျမတြင္ ျပန္႔ၾကဲ၍ ဖ႐ိုဖရဲ ေျပးလႊားၾကရင္း သစ္ပင္မ်ားထက္သို႔ ေမာ္၍ ၾကည့္၏။ အကိုင္းမ်ားေပၚတြင္ သစ္လြင္ေသာ ရြက္ႏုမ်ားသည္ ဝတ္လႊာ အစိမ္းႏုမ်ားကို လႊမ္းျခံဳ၍ ေနေရာင္တြင္ လွပေလစြ။ ေတာတန္းဆီမွ တေပါင္းေလ႐ူးသည္ ေတာပန္းတို႔၏ ရနံ႔တို႔ကို စုေပါင္းသယ္ယူလာ၏။ ရြက္ေဟာင္းႀကီးမ်ားသည္ ငယ္စဥ္က သူတို႔ဘဝကို ျပန္လည္ေအာက္ေမ့မိသည္။ လူသားသာဆိုလွ်င္လည္း မ်က္ရည္ ေတာက္ေတာက္ယိုလိုက္ပါ၏။ သူတို႔ေလာကကို ထြက္ျပဴစတုန္းကလည္း သည္လိုပင္ တေပါင္းလ မဟုတ္ပါေလာ။ ပ်ိဳမ်စ္ သစ္လြင္ေသာအရြယ္တြင္ ေနေရာင္ျခည္ကို လံႈ၍ ေတာပန္းရနံ႔တို႔  ျပြမ္းေသာ ေကာင္းကင္ျပင္ကို ရွဴ႐ိႈက္ရသည္မွာ ဘဝနိဗၺာန္ေပတည္း။ ယခုေတာ့ ေလတိုက္လိုက္တိုင္း ေျပးလႊားရသည္မွာ ေမာလွပါတကား။

ဤသို႔ အေဟာင္းမ်ား ေၾကြေလ်ာ့၍ အသစ္တို႔ ေမြးဖြားခ်ိန္ဝယ္ ဦးသာေက်ာ္တို႔ရြာတြင္ ေတာ္လွန္ေရးသည္လည္း ေပါက္ဖြားလာခဲ့သည္ဟု ဆို၏။ ေတာတန္းႏွင့္ မေဝးေသာ ဤရြာျပင္လမ္းအနီးတြင္ ဂ်ပန္ကိုတိုက္ရင္း က်ဆံုးသြားေသာ ရဲေဘာ္ ရြာသားမ်ား၏ ေသြးကြက္မ်ားလည္း ရွိသည္ဟူ၍ ဦးသာေက်ာ္က ဆိုျပန္သည္။

“သခင့္မိန္းမဘဝတုန္းက သူ႔ေယာက္်ား ႏိုင္ငံေရးကို လြတ္လြတ္ကြ်တ္ကြ်တ္ လုပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ခင္ေလးဟာ ေက်ာင္းဆရာမေလး လုပ္ရတယ္။ အေမ့ရြာကိုေတာင္ ျပန္မလာႏိုင္ဘူး။ ခုေတာ့ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ သူ႔ေယာက္်ားကို ကူညီဖို႔ ရြာကို ခင္ေလး ျပန္လာခဲ့ပါတယ္”

ဤေနရာတြင္လည္း ဦးသာေက်ာ္သည္ သူ၏ ပံုျပင္ကို ခပ္ဆန္းဆန္း ေျပာ၍ျပျပန္၏။

ရြာအျပန္လမ္းေဘးရွိ လက္ပံပင္ႀကီးေအာက္မွာ ထမင္းေတာင္းကို ရြက္ကာ ခင္ေလးသည္ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်ႏွင့္ သူတို႔ရွိရာ ေတာအုပ္ငယ္အတြင္းသို႔ လာရသည္ဟု ဆို၏။

“တစ္ခါတစ္ခါေတာ့လည္း တျခားရြာသားေတြကို ပို႔ခိုင္းတယ္”

လက္ပံပင္ႀကီးေအာက္တြင္ ခင္ေလးေျခရာမ်ားသည္ ေခ်ာင္းျဖစ္လုေအာင္ ေခါက္တံု႔လူးလာခဲ့ေပသည္။ ရြက္ဝါေၾကြမ်ားသည္လည္း ေနေရာင္ေၾကာင့္ ေသြ႕ေျခာက္ရသည့္အထဲတြင္ ခင္ေလး၏ ေျခေထာက္ေအာက္တြင္ ေၾကမြပ်က္ စီးလာရျပန္သည္။

“သခင္ေက်ာ္ေဇယ်ကို ခင္ေလး ဘယ္လို ကူညီခဲ့တယ္ဆိုတာ အမွန္အတိုင္း သိခ်င္ရင္ အဲဒီလက္ပံပင္ႀကီးနဲ႔ ေျမႀကီးကို ေမးၾကည့္ပါလား”

အလို… ကြ်န္မသည္ ဦးသာေက်ာ္စကားကို အံ့ဩရျပန္သည္။

“လက္ပံပင္ႀကီးႏွင့္ ေျမႀကီးကို…”

“ဟုတ္ပါတယ္။ လူဆိုတာေတြက အမွန္ကို ေျပာခဲပါတယ္။ ေျမႀကီးကေတာ့ မလိမ္ပါဘူး။ သခၤါရေတြနဲ႔ ေဖာက္ျပန္ ေျပာင္းလဲေနတဲ့ အေၾကာင္းေတြကို အစဥ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနတာ မဟုတ္လား”

ကြ်န္မသည္ ဦးသာေက်ာ္၏ မ်က္လံုးမ်ားကို စိုက္၍ ၾကည့္မိျပန္သည္။ သူ႔မ်က္လံုးမ်ားသည္ ေကာင္းမြန္စြာ ေတာက္ပေန၍ သူ႔စကားကို သံသယ ကင္းရွင္းစြာ ဆက္၍ နားေထာင္ေနလိုက္ပါသည္။

လူသားမ်ား၏ ေဖာက္ျပန္ေျပာင္းလဲမႈကိုလည္းေကာင္း၊ အျဖစ္မွန္ စိတ္ရင္းကိုလည္းေကာင္း ေျမႀကီးသာလွ်င္ အသိဆံုး ဆို၏။ ရြက္ေဟာင္းမ်ားကို တေပါင္းေလပူသည္ ေမာင္းႏွင္ ရွင္းပစ္သလို ေတာ္လွန္ေရးသည္ ဖက္ဆစ္၏ ေဟာင္းႏြမ္းဆိုးယုတ္မႈမ်ားကို အျပင္အထန္ တိုက္ထုတ္၍ ပစ္ေလသည္။

ထိုေသာအခါ ဖက္ဆစ္ေသြးသည္လည္း ေျမသို႔က်၏။ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ား၏ ေသြးသည္လည္း ေျမသို႔က်၏။ သို႔ေသာ္ ဘယ္ေသြးစက္မ်ားသည္ ဖက္ဆစ္၏ ေသြး၊ ဘယ္ေသြးကြက္မ်ားသည္ ေတာ္လွန္သူတို႔၏ ေသြးဟူ၍ ေျမႀကီးသည္သာလွ်င္ ပို၍ သိသည္ဟု ဆိုပါသည္။

ေတာ္လွန္သူတို႔သည္ ေျပးလႊားကာ တိုက္ခိုက္ရင္း သူတို႔ေျခရာမ်ားသည္လည္း ေျမေပၚတြင္ နစ္၍ နစ္၍ က်န္ရစ္၏။ တစ္ခါတစ္ရံ ပမာဓေလခ ခြ်တ္ယြင္း၍ မွတ္တမ္းတင္သူတို႔က ေတာ္လွန္သူအစစ္ အခ်ိဳ႕တို႔အား မွတ္တမ္းတြင္ မတင္ရစ္မိေသာ္လည္း ေျမႀကီးကမူ ဘယ္သူသည္ ေတာ္လွန္သူအစစ္ဆိုသည္ကို သိသည္ဟု ဆိုေလသည္။

ေတာ္လွန္ေရးၿပီး၍ ေအးခ်မ္းေသာအခ်ိန္တြင္ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ပါဝင္သူတို႔အား အခြင့္အေရးေပးခဲ့၏။ ဤအခ်ိန္တြင္လည္း ေရာင္ေတာ္ျပန္တို႔က “သူတို႔သည္ ဖက္ဆစ္ကို ေတာ္လွန္ခဲ့ပါသည္”ဟု လက္သီး လက္ေမာင္းတန္းကာ အခြင့္အေရးဆိုၾကေလသည္။ ထိုအခါ ေျမႀကီးသည္ ဟက္ဟက္ပက္ပက္ ရယ္၏။ ေျမသားသည္ ပုထုဇဥ္မွ်သာတည္း။

မိုးရာသီ စ၍လာလွ်င္ ေလသည္ ေလပူေလရမ္းမ်ား မဟုတ္ေတာ့ေပ။ ေတာင္ဘက္မွသာ တိုက္ခတ္၍လာေလသည္။

အက္ကြဲ၍ မာေက်ာေသာ ေျမတို႔သည္လည္း စိုထိုင္း၍ ညိဳလာ၏။ ေရတြင္လည္း မိုးစက္ႏွင့္ ေျမေငြ႕တို႔ ပါ၍ လာေလသည္။

ပန္းပြင့္တို႔သည္လည္း အိပ္ရာမွ ႏိုးကုန္ၾကကုန္၏။ သစ္ပင္အားလံုးသည္ မိုးစက္ေအာက္တြင္ စိမ္းလန္းလာၾကေလသည္။ တေပါင္း၏ ပူျပင္းျခင္းႏွင့္ ျပင္းထန္စြာ ေျပာင္းလဲျခင္း၏ ေနာက္ပိုင္းတြင္ မိုးဦးကဲ့သို႔ သိပ္သည္း၍ ေအးခ်မ္းေသာ ဥတုလာရသည္မွာ ဓမၼတာေပတည္း။

ဤသို႔မိုး၏အစတြင္ ခင္ေလးသည္ ဒုတိယအႀကိမ္ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်ထံသို႔ လိုက္ဖို႔ ျပင္ရျပန္သည္။

ယခုတစ္ခါသြားရသည္မွာ ရန္ကုန္သို႔ ေရာက္မည္ျဖစ္၍ အေမ့ကို ေခၚေသာ္လည္း အေမက မလိုက္ေပ။

မိုးဦးက်စျဖစ္၍ ရြာလမ္းသည္ ဖုန္မထူေတာ့ေပ။ လွည္းဘီးသည္ ေျမအိအိေပၚတြင္ နစ္၍ နစ္၍ သြား၏။ အေမသည္ အိမ္ဝမွာပင္ မ်က္စိတစ္ဆံုး ေမွ်ာ္၍ ၾကည့္၏။ လွည္းလမ္းေၾကာင္း ႏွစ္ခုသည္ အေမ့ေရွ႕မွ ရွည္၍ ရွည္၍ ထြက္သြားၾကသည္။

ဦးသာေက်ာ္တို႔ လူစုကေတာ့ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်တို႔အား ရြာသားတို႔ က်ဆံုးေသာ ေတာတန္းေလးနားအထိ လိုက္၍ပို႔၏။

ပထမတစ္ခါ ထြက္ခြာစက ႏွင္းဖံုးေန၍ ရြာကို မျမင္ရေပ။ ယခုတစ္ခါမူ မ်က္ရည္ဖံုးေန၍ ခင္ေလးသည္ ရြာကို ေမွ်ာ္ၾကည့္ေသာ္လည္း မျမင္ရေပ။ ေတာတန္းမွာေတာ့ မိုးေရေၾကာင့္ သစ္ရြက္မ်ား စိမ္းလန္းလာၾက၏။

ခ်ိဳေသာ ပိေတာက္တို႔၏ ရနံ႔တို႔သည္လည္း ေတာတန္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ လိႈင္ေနေပသည္။ အားလံုးေသာ သဘာဝသည္ မိုးတစ္ၿဖိဳက္ရြာအၿပီးတြင္ ျပန္လည္ သစ္ဆန္းလာသလို ရႊင္လန္း၍ ေနေပသည္။

“အားလံုးကေတာ့ သစ္ေနသလိုပဲ။ ဒါေပမယ့္ ေလက စိုထိုင္းထိုင္းႀကီး အစ္ကိုရယ္”ဟု ခင္ေလးက ေျပာလိုက္သည္။

“ေအးေပါ့။ ဘယ္ အားလံုးေတာ့ ေျပာင္းလဲမလဲကြယ္၊ တစ္ခုခုေတာ့ စိုထိုင္းထိုင္း ျဖစ္ေနဦးမွာေပါ့”

အားလံုးေသာ သစ္ပင္ေလးမ်ားက ထိုးထိုးေထာင္ေထာင္ လႈပ္လႈပ္ရွားရွားႏွင့္ သူ႔ကို ႏႈတ္ဆက္၏။ မိေခ်ာင္းႏြယ္ပန္းမ်ားကလည္း ေဖြး၍ေနေပသည္။ သူသည္ လက္ကို ေဝွ႔ယမ္းကာ ပန္းကေလးမ်ားကို ႏႈတ္ဆက္လိုက္ေလသည္။ ယခုလို အသိုင္းအဝိုင္းမ်ားမွ ခြဲထြက္သြားရေတာ့လည္း ဝမ္းနည္းသလိုလို ျဖစ္လိုက္မိသည္။ ျမင့္ေသာလက္ပံပင္ႀကီးကို ျဖတ္ေက်ာ္အသြားတြင္မူ သူသည္ ေမာ့၍မၾကည့္ေတာ့ေပ။

ခင္ေလး ထြက္ခြာသြားၿပီးမွ သူ႔ကိုယ္စား အေမ့ထံသို႔ စာမ်ား လာခဲ့ေလသည္။ ဦးသာေက်ာ္က ခင္ေလးထံမွ စာလာတိုင္း အေမ့ကို ဖတ္ျပရ၏။ စာမ်ား လာသည္မွာ တစ္ေစာင္ႏွင့္ တစ္ေစာင္ ေဝးကြာလြန္း၍ အေမသည္ သူ႔ကိုမ်ား သမီးေလးက ေမ့သြားၿပီလားဟု ထင္သည္။

စာတစ္ေစာင္တြင္မူ သူ႔ဘဝကို ခင္ေလးက ေဖာ္ျပလိုက္၏။

အေမရယ္…

ဟိုတုန္းကေတာ့လည္း သူ ႏိုင္ငံေရး လြတ္လြတ္ကြ်တ္ကြ်တ္ လုပ္ႏိုင္ေအာင္လို႔ ဆရာမ လုပ္ေနရတာနဲ႔ မအားရဘူး။ အခုေတာ့ အေမ့သမီးဟာ သခင့္မိန္းမ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ အစ္ကိုတစ္ေယာက္ ပါလီမန္ အတြင္းဝန္ ျဖစ္သြားၿပီ။ ဒါေပမယ့္လည္း မီးဖိုေခ်ာင္ထဲက မထြက္ရလို႔ အေမ့ဆီ စာမေရးႏိုင္ဘူး အေမရယ္။

သည္စာေရးေနတုန္းေလ အစ္ကို တင္းနစ္႐ိုက္က ျပန္လာလို႔ သမီး လိေမၼာ္ရည္ေဖ်ာ္ေပးရဦးမယ္။ အစ္ကိုေလ အခု က်န္းမာေရးအတြက္ ေန႔တိုင္း ေန႔တိုင္း တင္းနစ္႐ိုက္တယ္။

ေျပာင္းလဲတာေတြကို အေမ့ကို ေျပာရဦးမယ္။ အခု အစ္ကို တင္းနစ္ သြား႐ိုက္တဲ့ အိမ္ဟာေလ ပဂၢီတို႔အိမ္ အေမရဲ႕။ အစ္ကို ေျပာတယ္။ ပဂၢီတို႔ဟာ အစ္ကိုနဲ႔ တစ္ၿမိဳ႕ထဲ သူငယ္ခ်င္းတဲ့။ ဒါေပမယ့္ အစ္ကိုသခင္ေက်ာ္ေဇယ်ဘဝတုန္းကဆိုရင္ လွည့္လို႔ေတာင္ မၾကည့္ဘူးတဲ့။ အစ္ကိုတို႔ဟာ လူ႐ႈပ္ေတြ၊ သခင္ဆင္းရဲေတြဆိုၿပီး အစ္ကိုတို႔ကို အဖက္မလုပ္ဘူးတဲ့။ အခုေတာ့ အစ္ကိုတို႔ကို သူတို႔အားလံုး ခင္မင္ၾကပါတယ္ေလ။ ဒါေၾကာင့္ သမီးလည္း ဝမ္းသာပါတယ္ အေမရယ္။

ဦးသာေက်ာ္သည္ စာကို ခဏ ရပ္နား၍ အေမ့ကို လွည့္ၾကည့္လိုက္၏။ အေမ့မ်က္လံုးတြင္ တစ္စံုတစ္ခု နားမလည္သလို ဟန္ေပါက္ေနသည္။

ဦးသာေက်ာ္သည္ စာဖတ္စဥ္ အေမက “တင္းနစ္”ႏွင့္ “ပဂၢီ”ဆိုသည္မွာ ဘယ္လို အဓိပၸာယ္ရွိသည့္အေၾကာင္း ဦးသာေက်ာ္ကို ေမး၍ၾကည့္ရ၏။ စာကို ဆက္ဖတ္ျပန္သည္။

“ေန႔လယ္ဆိုလည္း အေမရယ္ ေပါင္မုန္႔ ေထာပတ္သုတ္နဲ႔ ကာဖီကို  အစ္ကို႔ဆီ ပို႔ရေတာ့ ေန႔ခင္းမွာလည္း မအားႏိုင္ဘူး။ အေမ့ဆီကိုလာလည္း လာခ်င္တယ္။ ေငြလည္း ပို႔ခ်င္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သခင္က ျဖစ္လာတဲ့ အတြင္းဝန္ဆိုေတာ့ ေကြ်းရ၊ ေမြးရတာနဲ႔ မနားရဘူး အေမ။ ေငြကလည္း ပိုလွတယ္ မရွိဘူး”

အေမက စာဖတ္ရင္း ျပံဳး၏။ သမီးသည္ သူ႔ကို ဒါေလာက္ သတိရလွ်င္ပဲ ေက်နပ္ပါၿပီ။

ဦးသာေက်ာ္ကေတာ့ သခင္ေက်ာ္ေဇယ် သူတို႔ဆီ တစ္ေခါက္တေလ လာေစခ်င္သည့္အေၾကာင္း ေျပာ၍ေနသည္။ သခင္ေက်ာ္ေဇယ် မလာသည္မွာ သြားကတည္းက ယခုအထိဆိုလွ်င္ ေလးႏွစ္တိတိ ရွိသြားေပၿပီ။ ေနာက္လမ်ားတြင္ ခင္ေလးထံမွ စာမ်ား ခဏ ခဏ ေရာက္သည္။

“အေမရယ္ ခုတစ္ေလာေတာ့ အလုပ္အားတာနဲ႔ စာ ခဏ ခဏ ေရးႏိုင္တယ္။ အစ္ကိုက အိမ္မွာ သိပ္မရွိေတာ့ အလုပ္အားတာေပါ့ အေမရဲ႕။ သူ တင္းနစ္ ပို႐ိုက္တယ္ ထင္ပါရဲ႕။ ညဆယ္နာရီ ဆယ့္တစ္နာရီေလာက္မွပဲ အိမ္ကိုျပန္လာတယ္”

အေမသည္ ယခုတေလာ သမီးထံမွ စာ ခဏ ခဏ လာ၍ ေပ်ာ္၏။ သမီးေလးမ်ား ကိုယ္တိုင္လာလွ်င္ ဘယ္ေလာက္မ်ား ေပ်ာ္လိုက္မည္နည္း။ ေနာက္တစ္ခါ ေရာက္လာေသာ စာကို အေမက ဘယ္လို အဓိပၸာယ္ ေကာက္ရမွန္း မသိေပ။ ဦးသာေက်ာ္ကေတာ့ အသံတုန္ေနသည္။ ခင္ေလးက စာေရးတိုင္း အစခ်ီပံုကိုက “အေမရယ္”ဟူ၍ တိုင္တည္သံလိုလို၊ အားကိုးသံလိုလို စ၍ စ၍ ေရးတတ္သည္။ ယခုစာကလည္း အေမ့ကို တိုင္တည္သံေပလား။

အေမရယ္

သမီး႐ိုေသစြာ စာေရးလိုက္ပါတယ္။ တေပါင္းလဆန္းရင္ အေမ့ဆီကို သမီးျပန္လာခဲ့ပါမယ္။ အေမနဲ႔ ဦးသာေက်ာ္ ရြာျပင္လမ္းက လာၿပီး ႀကိဳေနပါ။

“ဟယ္… အမေလး သမီးေလး ျပန္လာမယ္”

အေမက ထိုစာပိုဒ္ကို ၾကားရခ်ိန္တြင္ ေပ်ာ္လြန္း၍ အသားမ်ား ဆတ္ဆတ္ တုန္ေနသည္။  

သမီးေလ သည္တစ္ခါ အေမနဲ႔ အတူေနသြားေတာ့မယ္။ အေမကိုေရာ ယာေတာကိုေရာ သမီး ဘယ္ေတာ့မွ မခြဲဘူး။ သမီး ျပန္လာမယ့္အေၾကာင္းကိုလည္း ဘယ္သူ႔ကိုမွ မေျပာနဲ႔ေနာ္။

ဦးသာေက်ာ္ကမူ စာကို ခဏ ရပ္ထား၏။ ဤစာ၏ အဓိပၸာယ္မွာ ဘယ္လိုမ်ားပါလိမ့္။

အေမရယ္ ဝမ္းမနည္းနဲ႔ေနာ္။ အေျပာင္းအလဲဆိုတာ ေလာကရဲ႕ဓမၼတာ ဆိုတာ အေမ သိၿပီးသားပါပဲ။ ေျပာင္းလဲတတ္တဲ့ သေဘာကို ထာဝရတရားအျဖစ္ ယူဆထားတဲ့ သမီးစိတ္ကသာ မွားတာပါအေမ။

ဤေနရာတြင္ အေမက ဦးသာေက်ာ္လက္ကို ခဏ ဖမ္းကိုင္၍ ထားလိုက္ကာ “သူ ဘာကို ေရးေနတာလဲကြ”ဟု ေမးျပန္သည္။ ဦးသာေက်ာ္သည္ ေခါင္းကို ျဖည္းျဖည္း ခါလိုက္ကာ ဆက္၍ ဖတ္ျပန္သည္။

အစ္ကိုေလ သိလား။ အစ္ကိုရယ္ ပဂၢီနဲ႔ မနက္ျဖန္ လက္ထပ္ၾကေတာ့မယ္။ သမီး သည္မွာ ဘယ္လိုေနလို႔ ျဖစ္မလဲ။ သမီးမွာ အျပစ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္လို႔ အစ္ကိုက ေျပာတယ္။ ဘယ္လို အျပစ္ေတြ ရွိသလဲလို႔ သမီး သိခ်င္လိုက္တာ။ အစ္ကို႔ကို မေမးရဲလို႔ မေမးေတာ့ဘူး အေမ။ ကိုယ့္အျပစ္ကိုယ္ မသိတာကိုက သမီးရဲ႕အျပစ္ပဲ ထင္ပါရဲ႕။ အဲဒီ ပဂၢီဆိုတာေလ အေမ မွတ္မိမွာေပါ့။ တစ္ခါက အစ္ကိုေျပာတဲ့ “တို႔မ်ား သခင္ဘဝတုန္းကဆိုရင္ တို႔ကို လွည့္မၾကည့္ဘူး။ သခင္စုတ္၊ သခင္ဆင္းရဲေတြဆိုၿပီး ႏွာေခါင္း႐ံႈ႕တယ္”ဆိုတဲ့ မိန္းမေပါ့အေမ။

သမီးျပန္လာခဲ့မယ္ ဆက္ဆက္ႀကိဳပါ။

က်န္းမာခ်မ္းသာပါေစ။

သမီးခင္ေလး

ဦးသာေက်ာ္က စာရြက္ကိုကိုင္ကာ ငိုင္ေနသည္။ အေမကေတာ့ ျပံဳး၍ ေန၏။

“သမီး ျပန္လာတာဟာ မွန္တာေပါ့ ေမာင္သာေက်ာ္”ဟု ဆို၏။

“မဟုတ္ပါဘူး အေမရယ္ တစ္ခုခုေတာ့ တစ္ခုခုပဲ။ သူတို႔အေဟာင္းကို အားလံုးမ်ား စြန္႔ပစ္ၾကၿပီလား။ တကယ္ဆို ခင္ေလးဟာ သခင္ဘဝတုန္းက ဒုကၡ အတူခံၿပီး လုပ္ေကြ်းခဲ့တာေတြ၊ ေတာ္လွန္ေရးတုန္းက ကူညီခဲ့တာေတြကိုေတာ့ ေထာက္ဖို႔ေကာင္းပါေသးတယ္။ သူတို႔ဟာ လုပ္ေဖာ္လုပ္ဖက္ေတြကို ေမ႔ရက္လိုက္တာ”

“အို… ဒါေတြ ဘာမွ မေျပာပါနဲ႔ကြယ္။ သမီးေလးမွာ အျပစ္ရွိတယ္တဲ့။ သည္အျပစ္ကို ေက်းဇူးတင္လိုက္တာ သမီးေလး ျပန္လာေတာ့မယ္။ ေယာက္်ားဆိုတာက သူတို႔ျမတ္ႏိုးလာရင္ အျပစ္ ေတာင္လို ပံုေနေပမယ့္ မျမင္ဘူးကြဲ႕။ မုန္းလာၿပီဆိုရင္ ျမဴမႈန္ေလာက္ကို ျမင္းမိုရ္ေတာင္လို အက်ယ္ခ်ဲ႕တာပဲ။ ဘုရားမလို႔ သမီးေလး ေခ်ာေခ်ာေမာေမာ ျပန္ေရာက္ပါေစ”

အေမသည္ လက္ႏွစ္ဖက္ယွက္ကာ ဘုရားကိုလည္း တ၏။ ပါးစပ္မွလည္း ျပံဳးသည္။ မ်က္ရည္မ်ားလည္း လည္၍ေနသည္။

ခင္ေလး ျပန္ေရာက္မည့္ ညေနေစာင္းတြင္ အေမႏွင့္ ဦးသာေက်ာ္လည္း ရြာျပင္လမ္းတြင္ ေစာင့္၍ေနသည္။ ဘယ္တုန္းကမွ် ရြာျပင္လမ္းသို႔ မထြက္ေသာ အေမသည္ ယခုတစ္ခါ ပထမဆံုး ေရာက္လာျခင္း ျဖစ္၏။

ေတာတန္း တစ္ေထာင့္မွ လွည္းရိပ္မည္းမည္း ထြက္လာလွ်င္ အေမ့ ရင္မ်ားသည္ တဆတ္ဆတ္ ခုန္၍ လာသည္။ ဤလမ္းမွပင္ သမီးေလး ထြက္သြား၍ ဤလမ္းမွပင္ ျပန္လာခဲ့သည္။ ေနေရာင္သည္ အပူရွိန္ ေလ်ာ့၍ ေရႊေရာင္ေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ေလးသာ ေတာတန္း သစ္ပင္ထိပ္မ်ားေပၚတြင္ တင္ေနရစ္သည္။ ခ်ံဳတန္းမ်ား၏ ေအာက္ေျခတြင္ေတာ့ ျမဴမ်ား ဆိုင္းစျပဳလာသည္။

“သည္ေနရာမွာေပါ့အေမ၊ ရြာသားသံုးေယာက္ က်တာ”ဟု ဦးသာေက်ာ္ က ေျပာ၏။ သူ ၫႊန္ျပေသာ လက္ပံပင္ႀကီးေအာက္တြင္ေတာ့ ေသြးစက္မ်ား မရွိေတာ့ေပ။ လွည္းသည္ သူတို႔အနား ေရာက္လာ၍ လက္ပံပင္ေအာက္တြင္ ရပ္လိုက္၏။

ခင္ေလးသည္ လွည္းေနာက္ၿမီးမွ ခုန္ဆင္း၍ အေမ့ဆီကို ျဖည္းျဖည္း ေလွ်ာက္လာသည္။ အေမ့လက္မ်ားကို သူက တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ဆုပ္ထားသည္။ အေမသည္ စကားတစ္လံုးမွ် မေျပာႏိုင္ေပ။

“သမီး ျပန္လာၿပီ အေမ”

တစ္ခါမွ် မေတြ႕ဘူးသည့္ လူတစ္ေယာက္ကို ၾကည့္သလို အေမသည္ ခင္ေလး၏ ပခံုးကို ကိုင္၍ မ်က္ႏွာကို ေစ့ေစ့ၾကည့္၏။

“ေနာက္တစ္ခါ ျပန္မသြားနဲ႔ေနာ္ သမီး”

ခင္ေလးသည္ ေခါင္းကို ျဖည္းျဖည္း ညိတ္လိုက္၏။ သူ႔မ်က္လံုးမွ မ်က္ရည္မ်ားသည္ ေျမေပၚသို႔ ခုန္၍ က်သြားသည္။ ဤေျမကြက္မွာ ရြာသားတို႔ က်ဆံုးစဥ္က ေသြးစြန္းခဲ့ေသာေနရာ ျဖစ္သည္။

ရြာသို႔ အဝင္လမ္းအတိုင္း ေလွ်ာက္၍လာၾကသည္။

ဤမ်က္ရည္စက္မ်ား က်ေသာေနရာတြင္ ယခုအခါ ခံပန္းပင္ခ်ံဳတို႔သည္ အစုလိုက္ ေပါက္ေနသည္ဟု ဆို၏။

သို႔ေသာ္ ထိုခံပြင့္မ်ားသည္ ခင္ေလး၏ အသည္းႏွလံုးကို ကိုယ္စားျပဳေလသေလာ၊ က်ဆံုးသြားရရွာေသာ ရဲေဘာ္တို႔၏ ေသြးစက္ကိုပင္ ကိုယ္စား ျပဳေလသေလာဆိုသည္ကို ဦးသာေက်ာ္က ဖြင့္ဟ၍ ေျပာမသြားေပ။

၁၉၅၅၊ မတ္လ။

(ဤ၀တၳဳတြင္ပါရွိေသာ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်မွာ သခင္ေက်ာ္ေဇယ်ႏွင့္ လုံး၀ မပတ္သက္ပါ။)

(လက္တြဲေဖာ္ စာအုပ္တိုက္မွ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လတြင္ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ ႏွစ္ဘာသာႏွင့္ ထုတ္ေ၀ေသာ ခင္ႏွင္းယုရဲ႕ ရင္မွပြင့္ေသာ Stories from her heart စာအုပ္)

ဤစာမူကို ဆရာမႀကီး ေဒၚခင္ႏွင္းယု၏သမီး ေဒၚမိေက်ာ္ေသာင္း၏ စာျဖင့္ ေရးသားထားေသာ တရား၀င္ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ကၽြန္ေတာ့္ ဘေလာ့(ဂ္)ေပၚတြင္ ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။